Cultuur
Harmonie verstoord door scherpe hoge klanken
H
BenZeker nl
De goedkoopste autoverzekering
van Nederland?
Wie kan er, anno 2009, nog een boodschap
over de liefde verkopen?
Wie Peter de Graef een beetje kent, weet dat hij
dat best nog wel eens zou kunnen ménen. Dat het uit
eindelijk inderdaad alleen maar draait om de liefde (en
dat is niet de begeerte ernaar). Wie kan zo'n boodschap
nog verkopen, anno 2009? En hoe? Wel, Peter de Graef
En zó dus: in een verhaal dat je laat lachen en schrikken,
PZC Maandag 23 maart 2009 I 19
et Utrecht String Quartet
wordt gerekend tot de
top van Nederland. Eeva
Koskinen, Katharine Routly (vio
len), Joël Waterman (altviool) en
Sebastian Koloski (cello) traden
^al verschillende keren op in Zee-
land. Deze musici besteden behal
ve aan het geijkte repertoire veel
aandacht aan (onterecht) verge-
ten werken. Deze keer werden
klassieke kwartetten van Haydn
en Beethoven gekoppeld aan het
zesde kwartet van de Russische
componist Glazunov.
Ik heb dit ensemble in 2004 al
Haydn en Dvorak horen spelen
en was toen onder de indruk van
de speelvaardigheid en de mooie
I samenklank. Daarom verwachtte
ik een kwalitatief hoogstaand reci
tal, maar mijn verwachtingen
werden niet beantwoord. De mu
sici zijn goed op elkaar inge
speeld, maar de samenklank liet
echt te wensen over. Dit lag voor
al aan de primarius. Haar spel
was ferm en de hoge tonen klon
ken (te) scherp en vrij hard. Daar
door was het samenspel niet
mooi harmonisch en werden de
UTRECHT STRING QUARTET
Kamermuziekconcerten Zeeland.
Strijkkwartetten van J. Haydn,
L. van Beethoven en A. Glazunov.
Door het Utrecht String Quartet.
Gehoord vrijdag 20 maart in de
Concertzaal in Middelburg.
door Jeanette Vergouwen
zachte ingekleurde klanken van
de andere strijkers regelmatig te
nietgedaan.
Jammer, want technisch klopte
het wel. Tijdens het strijkkwartet
opus 33 nr. 6 van Haydn klonk
het Andante sereen en het scher
zo vlot en vinnig. De cellosolo in
het trio was dynamisch en vol ge
voel. De finale kreeg een duidelij
ke invulling en beide thema's en
variaties kwamen goed uit de
verf.
Opus 18 nr 1. hoort tot de vroege
strijkkwartetten van Beethoven.
De muziek is vitaal en vrolijk van
karakter. De opening van het Alle
gro con brio met de vele contras
Het Utrecht String Quartet.
ten klonk energiek, zoals het
hoort. In het Adagio werd de
smartelijke melodie van de eerste
viool prachtig ondersteund door
de geslagen tonen van de andere
strijkers. De diepe emotie van de
ze muziek werd*geïllustreerd met
spitse tremolo's en versieringen.
Na een bijna grimmig Scherzo
klonk de finale (allegro) milder.
Er werd technisch knap gespeeld,
maar qua interpretatie-vond ik de
uitvoering te romantisch, te wei
nig klassiek.
Na de pauze werd het zesde strijk
kwartet van Glazunov vertolkt.
Het is een verdienste van het
Utrecht String Quartet dat het de
ze minder bekende muziek pro
moot. Glazunov verwerkt the
ma's en ritmes uit de Russische
volksmuziek in zijn werken. Er
waren mooie, warm klinkende so
lo passages te horen, gebracht
door altviool en tweede viool.
Opvallend waren de enkele hu
moristische trekjes en boeiend
was vooral het Tema con variazio-
ni; een plechtig thema met een
pizzicato slot en tien variaties.
Hierin kwamen verschillende
klankkleuren, strijktechnieken en
virtuoze hoogstandjes aan bod.
NADER BESCHOUWD
door Willem Nijssen
De mooiste voorstellingen zijn het moeilijkst te be
schrijven. Dat wist ik al meteen, toen ik na 'Zo
als de dingen gaan' van Peter de Graef vlug en
stil 't Beest uit glipte. Ik ben dan het liefst even alleen.
Niet dat ik diep geraakt was. Ik was wel geraakt, maar
diep is het woord niet. Daarvoor zit er te veel humor in
het verhaal. En daarvoor gaat het te veel over iedereen,
in plaats van over één bepaalde held of anti-held. Niet
diep geraakt, dus, maar wel veel herkend. Of moet ik zeg
gen: het stuk heeft mij herkend. Als nog zo iemand die
eigenlijk ook wel heel opgewonden en warrig wil gaan
roepen, dat er van alles niet klopt in deze wereld.
Zo begint het namelijk. Of nee, eigenlijk begint het al
eerder. Met een leeg podium waarop een 'hoek' die ken
nelijk gereserveerd is voor muziek. Een bekken, een
snaarinstrument, een orgeltje. Ha, ha, er zal dus muziek
bij zijn. En inderdaad, bijna onopgemerkt maar heel aan
wezig zal er soms muziek onder het verhaal zitten, soms
is er zelfs een lied. En dan klopt het weer, wat Peter de
Graef ergens in een radio-interview zei: dat zijn pro
gramma ook wel veel weg had van cabaret.
Een mooi lied, trouwens, dat eerste. 'Ik weet het alle
maal niet probeer dus niet te overtuigen maar ik voel
het wel daarom weiger ik te buigen'. Van een jonge
man, die zich een beetje opstandig en verward vragen
begint te stellen. Over de natuurlijke selectie, die voor
spelbare mensen van ons heeft gemaakt. En die beetje
bij beetje begint te vertellen over zijn leven. Terwijl het
verhaal, volgens datzelfde radio-interview, 'als een ko
nijn van links naar rechts springt'.
Echt sympathiek is die jongeman niet, wel intrigerend,
in zijn boude uitspraken. Na een minuut of vijf heb je
ook wel een beetje door, waar dat matig-sympathieke
vandaan zou kunnen komen. Van zijn badinerend com
mentaar natuurlijk. Maar er is nog iets. Hij draagt zijn
jasje losjes over de schouders geworpen, met losbunge-
lende mouwen. Een tikje arrogante dracht...
Het duurt nog veel langer voor je plotseling beseft, waar
om die mouwen zo opvallend - wel steeds opvallender,
dat is waar - leeg zijn gebleven. Daar is een heel verhaal
voor nodig. Dat op dezelfde 'konijnenmanier' verteld
blijft worden. Over een 'Marietje'. En vooral over de stel
ling, dat er 'in ieder mensenleven wel een Marietje is dat
vertrekt'.
Dat klinkt terloops, maar je voelt de pijn. Pijn die hem
naar Afrika voert, waar hij dan ergens achteraf in een
dorpje rust vindt. Door niets te verstoren. Ook niet door
een tovenaar die ongevraagd dertig kilometer komt lo
pen om hem te voorspellen dat zijn ziel op zoek is naar
een geschonden lichaam. Maar wél, op zekere ochtend,
door een groep vijandige mannen met machetes. Be
grijpt u, die lege mouwen...
Volgens mijn aantekeningen zijn we nu op de helft. Vol
gens mijn gevoel al een stuk verder. Maar er komt nog
wel een belangrijk deel, over de worsteling van de aan
vaarding. Over de betrekkelijkheid van alles. Over het
verschil tussen koopkracht en geluk, en over de leugen
van de economie (fel linkse praat). Maar vooral over de
liefde. ('Ik werd plotseling overvallen door een enorm
gevoel van liefde voor mijn armen. Die afgescheurde na
gels, al die littekentjes'.)
Peter De Graef.
en dat je bij je nekvel pakt (als een konijn). Zo knap
ook, denk ik erbij. Probeer dat maar eens: twee uur ge
passioneerd vertellen zonder ook maar één keer je ar
men te gebruiken. En dan begrijp ik: alleen wie zijn ver
haal écht wil vertellen, die kan dat misschien.
Deze week
zal ik mij waarschijnlijk beperken tot één voorstelling:
'Kleine Teun', op zaterdag in het Minitheater in Middel
burg. Oorspronkelijk een toneelstuk, dan een film, nu
weer een toneelstuk. Een bizarre zwarte komedie ofte
wel een absurdistisch polderdrama, van Alex van War
merdam. Aan hem is dat wel toevertrouwd: verwarring
en wanhoop wegstoppen achter een schijnbaar alledaag
se situatie. En als ik me tóch tot een tweede 'uitje' zal la
ten verleiden, zal het voor Theo Maassen zijn, vrijdag in
de Stadsschouwburg van Middelburg.
rp
BenZeker.nl vergelijkt en helpt u op weg!
