3 spectrum
'Kortom, er wordt
minimaal getraind en het
maximale verwacht.'
PZC
Zaterdag 21 maart 2009
Instructeur Willem van den Boog-
aart durft de stelling aan dat het bij
het overgrote merendeel van zijn
collega's bij de politie Zeeland 'best
goed' zit met de conditie.
De opstelling in de sportzaal van trainings
centrum Nehalennia in het havengebied
van Vlissingen ziet er ogenschijnlijk sim
pel uit. Springkast, twee banken, een meta
len karretje, drie verzwaarde ballen en - als
toetje - een loden pop. Een rondje sprin
gen en slepen. En dat vijf keer op een con
stant drafje. Als dat nou alles is!
Een filmpje van de fitheidstest voor agen
ten op www.jvtpolitie.nl veinst evenzeer
dat de gestelde eisen niet bijster zwaar
zijn: 3.20 minuten voor mannen en op de
kop af 4 voor vrouwen. Maar schijn be
driegt ook hier. Bij wie slecht getraind is,
slaat de verzuring in ronde drie even on
verwacht als ongenadig toe. Nog twee te
gaan. Het lijden begint. Zwarte sneeuw
dwarrelt het blikveld binnen. Het resultaat
is confronterend voor de verslaggever: 15
seconden buiten de limiet, waar alle dien
ders wel binnen de maximale tijd blijven...
Van de duizend mensen die bij de Politie
Zeeland werken, zijn er 658 verplicht mini
maal 32 uur per jaar mee te doen aan de in
tegrale beroepsvaardigheidstrainingen
(IBT). Daaronder vallen de halfjaarlijkse
toets schietvaardigheid, de jaarlijkse herha
lingsexamens aanhoudings-, zelfverdedi
gingstechnieken en geweldbeheersing en
straks dus ook de fitheidstest. Het overige
personeel heeft hoofdzakelijk een bureau-
functie en is vrijgesteld van die testmo
menten.
Volgens cijfers van de politie lag het
slagingspercentage van de vuurwapentoets
vorig jaar in Zeeland op 97,1 procent
(twaalf personen zaten aan de verkeerde
kant van de streep). Landelijk ligt dat cijfer
rond de 98 procent. Voor de mannen en
vrouwen die buiten de boot vallen, is door
gaans een gegronde reden aan te voeren,
zegt chef-IBT Van den Boogaart. Een aan
tal kan door ziekte of zwangerschap de
toets niet afleggen. Zij moeten hun pistool
inleveren. Maar ook collega's die zakken
voor de test worden ontwapend, tot ze bij
een herkansing op de schietbaan betere
resultaten boeken. Dat herexamen volgt
doorgaans direct de volgende dag. Mist de
diender andermaal te vaak doel, dan blijft
zijn Walter-P5 veilig opgeborgen in de
kluis van het trainingscentrum tot het
volgende toetsmoment en wordt de agent
zolang tot een bureautaak veroordeeld.
In januari 2004 werd landelijk de Regiona
le Regeling Toepassing Geweldsbeheersing
Politie (RTGP) van kracht. De toetsen aan
houdings- en zelfverdedigingstechnieken,
geweldbeheersing en schietvaardigheid val
len onder die regeling. Volgens het politie-
jaarverslag over 2007 is dat jaar zeven pro
cent van de 28.940 toetsplichtigen gezakt
voor een van de twee toetsen of voor alle
bei. Bij de politie Zeeland was dat ander
halve procent.
De fitheid van agenten zou eigenlijk begin
dit jaar al verplicht op de proef worden ge
steld. Maar dat moment is nog even uitge
steld. De onderdelen van deze fysieke vaar
digheidstoets moeten nog maar eens tegen
het licht worden gehouden, vinden de vak
bonden. Ze willen blessures (en dus ver
minderde inzet op straat) door té zware in
spanning voorkomen.
Ook wordt nog gekeken naar een vérdere
verfijning van de toets voor mannen, vrou
wen en oudere dienders. Agenten hebben
tot 2011 om aan het vaste parcours te wen
nen en de conditie op peil te houden.
Wat vervolgens de consequentie is voor ie
mand die door de mand valt, is nog ondui
delijk. „Het uitgangspunt van de Neder
landse politie is dat onze mensen hun hele
loopbaan lang vitaal blijven", billijkt Arjen
de Lange het verplichte karakter van de fy
sieke test. De Lange is in Middelburg
hoofd personeel en organisatie. „Het is een
zwaar beroep. Niet alleen omdat in dit
werk ieder moment van de dag en op on
verwachte momenten appèl gedaan kan
worden op je fitheid. Ook de vele nacht
diensten hakken er steeds steviger in, naar
mate de leeftijd vordert."
De pensioenleeftijd bij de politie is met
twee jaar opgeschroefd naar 62 jaar. De ge
middelde leeftijd binnen het Zeeuwse
korps is de afgelopen zes jaar gestegen
naar 44,3 jaar, twee jaar boven het lande
lijk gemiddelde. Alleen Drenthe en
Zuid-Limburg scoren nog hoger.
Het toetsparcours steekt volgens Van den
Boogaart ingenieuzer in elkaar dan op het
eerste gezicht lijkt. „Een agent brengt een
belangrijk deel van zijn surveillancedienst
zittend door. Vaak is de praktijk: hup van
achter het bureau de auto in. Maar op het
moment dat een aanhouding een fysieke
inspanning verreist, moet hij er ook staan.
Die piekbelasting, en dan weer terug naar
normaal, zit verwerkt in de toets. Dat
maakt het best zwaar. Een ander voor
beeld. Er komt een melding binnen van
een vechtpartij. Op dat moment schiet je
hartslag meteen omhoog. Onderweg naar
de plaats delict loopt de spanning verder
op en voordat je ter plekke bent zit je al op
145 slagen per minuut. En dan heb je eigen
lijk nog niks gedaan."
Stagiair Cornelius Villerius van de
Goese sportopleiding CIOS en
IBT-docent Frans de Ridder zeggen
dat 32 uur verplichte training eigenlijk veel
te weinig is. De politie kent weliswaar een
kortingsregeling voor lidmaatschap bij een
sportvereniging of fitnesscentrum, maar of
daarvan gebruik wordt gemaakt, is vrijwil
lig. Veel meer dan 32 uur trainen in werk
tijd zit er echter vooralsnog niet in, reali
seert De Ridder zich. „Wanneer collega's
hier een hele dag aan het trainen zijn, kun
nen ze niet worden ingezet voor de dienst.
Het is dus ook een stuk efficiëntie."
ClÖS-student Villerius werkt aan een ver
beterplan voor de Zeeuwse politie-organi-
satie. Hij peilt middels een enquête hoe
het is gesteld met de fitheid binnen het
korps. „Ze komen hier vier keer per jaar
trainen, maar moeten wel ieder weekeinde
in staat zijn vechtpartijen op te breken.
Kortom, er wordt minimaal getraind en
het maximale verwacht."
Villerius - die zelf ook hoofdagent wil
worden - pleit niet alleen voor meer
trainingsuren voor zijn toekomstige
collega's. Ook moet er wat hem be
treft vaker worden geoefend
op praktijksituaties.
Trainingscentrum Nehalen
nia in Vlissingen-Oost werd
twee jaar geleden in gebruik
genomen. Tot die tijd hielden de le
den van het Korps Zeeland
hun vaardigheden
scherp op schietba
nen en gymzalen van
verenigingen, ver
spreid over de pro
vincie.
Buiten het gebouw
ligt een hindernisbaan.
Geen stormbaan zoals
bij het leger, legt
IBT-chef Van den Boog
aart uit, maar een straten-
parcours met obstakels (mu
ren, bankjes) die agenten
ook bij een achtervolging
kunnen tegenkomen. Een
oude lijnbus doet dienst als
oefenobject voor bijzondere
arrestaties. Voor de echte
specialisten biedt het com
plex de gelegenheid hulp
verlening op hoogte te trai
nen. Dat gebeurt samen
met de brandweer Terneu-
zen, vertelt De Ridder.
In de kelder is een ultra
moderne schietbaan on
dergebracht. Het doelwit
wordt er geprojecteerd
op doek, dat na iedere ses
sie eenvoudig kan wor
den doorgedraaid en zo
'ververst'. De verslaggever
mag proberen.
De Walter-P5 ligt licht in
de hand. Op aangeven van
instructeur Bas van der
Ploeg wordt de schimmige
bluesbrother op korte af
stand onder vuur geno
men. Ondanks een terug
slag omhoog gaan de eerste
schoten raak in de romp.
Na een paar passen achter
waarts wordt opnieuw doel
gericht geschoten. Het aan
tal inslagen laat zich lezen
door een wit licht dat van
achter het doek door de ga
ten schijnt. Acht van de tien
zijn voltreffers. Een leek kan
de was doen!
Een nogal statische bedoe
ning, vindt topschutter Gert-Jan Kort de
huidige opstelling. Hij herinnert zich de
oude filmpjes, waar met een laserpistool
het verloop van het scenario kon worden
beïnvloed. „Dan zit je opeens midden in
een caféruzie en komt er iemand met een
mes op je af. Wat doe je? In eerste instan
tie pak je pepperspray, maar wanneer dat
niet helpt, wat dan?" De bewegende beel
den om te oefenen keren
terug, zegt docent Jan
van der Heuvel. In de
vorm van vijf series,
met stuk voor stuk
een variabele afloop.
In Zeeland zelf opge
nomen, voor een
nog grotere 'belevings
waarde'.