maar niet vrijblijvend
Make a Difference Day in Zeeland
'Of je nou betaald of onbetaald werk verricht, je moet er goed voor zijn opgeleid'
Lucas Meijs, bijzonder hoogleraar vrijwilligerswerk
PZC Vrijdag 20 maart 2009 9
al zo weinig vrijwilligers.
Het is een probleem waar organisa
ties mee kampen: hoe bewaak je
de kwaliteit van mensen die zich
flink voor jou inspannen en er
geen cent voor krijgen?
Een slechte oplossing is een leef
tijdsgrens instellen, zegt Elize
Smal, adviseur bij Movisie, een
kennis- en adviescentrum over
maatschappelijke ontwikkelingen.
„Het gaat om het functioneren
van de betreffende persoon, dat
heeft niets te maken met een be
paalde leeftijd. Iemand van 8o kan
nog heel kwiek zijn en een prima
bijdrage leveren."
Het ziekenhuis in Deventer stelde
vorig jaar wel tijdelijk een dergelij
ke grens en heeft dat geweten.
'Leeftijdsdiscriminatie' klonk het
tot in de Tweede Kamer. Ten on
rechte overigens, oordeelde de
Commissie Gelijke Behandeling
eerder in een soortgelijk geval. Als
het de medewerkers maar bij hun
aantreden verteld is. Vrijwilligers-
deskundige Smal zoekt het vooral
in professionaliteit. Onbetaalde
krachten kunnen ook vakkundig
begeleid worden, inclusief bijvoor
beeld voortgangsgesprekken. „Als
je regelmatig over het functione
ren praat, komt de persoon zelf al
vaak tot het inzicht dat het beter is
om ander werk te gaan doen."
„Of je nou betaald of onbetaald
werk verricht, je moet er goed
voor zijn opgeleid", stelt Lucas Me
ijs, bijzonder hoogleraar vrijwilli
gerswerk aan de Erasmus Universi
teit in Rotterdam. „Soms kun je
het werk gebruiken om je te ont
wikkelen. Bij ziekenomroepen zijn
bijvoorbeeld vaak mensen actief
die ervaring opdoen en die hopen
later betaald dj te kunnen wor
den."
Organisaties in sectoren als de
zorg en welzijn hebben de laatste
jaren hun vrijwilligersbeleid gepro
fessionaliseerd. „Daardoor verlies
je misschien mensen, maar je trekt
er ook nieuwe mee aan", zegt Eli
ze Smal. Met name jongeren wil
len wel onbetaald werk verrichten,
maar duidelijk afgebakend. „Ze
zijn kritischer, doen vrijwilligers
werk niet aléén voor een ander. Ze
willen bijvoorbeeld hun eigen net
werk vergroten en ervaring op
doen."
Ook kleinere clubs als sportvereni
gingen worden steeds efficiënter
geleid, weet hoogleraar Meijs. „Ik
zit zeifin het bestuur van een scou-
tingvereniging. We werken meer
via internet, waardoor we minder
hoeven te vergaderen. We maken
minder uren dan voorheen, maar
ik denk dat de club nu beter
draait."
'Professionalisering van het.vrijwil-
ligersmanagement' zal alleen maar
toenemen, verwacht Meijs. „De be
reidheid om onbetaald werk te
doen is heel hoog, maar het pro
bleem is de beschikbaarheid. Goed
roosteren schept duidelijkeid en
eerlijkheid, iedereen ziet wie wat
doet." Al wil hij daar wel een kant
tekening bij plaatsen. „Bestuurs
functies blijven in het algemeen
moeilijk in te vullen. Vaak gaat het
om verenigingen, dan moet je het
doen met de leden die je hebt.
Een fusie zou dan uitkomst kun
nen bieden."
Het aantal vrijwilligers in ons land
ligt al jaren rond de 4,5 miljoen,
maar het aantal uren dat ze wer
ken neemt af Met een positieve
benadering is er nog veel te win
nen, denkt Smal. „Benader men
sen gericht en ga uit van hun ei
gen motivatie. Vraag je als organi
satie af wat mensen jou kunnen
bieden; spreek ze aan op hun capa
citeiten."
Hoogleraar Meijs denkt dat het
huidige tekort aan vrijwilligers in
de toekomst niet veel groter
wordt. „De vraag naar vrijwilligers
is onbeperkt. Sportverenigingen,
scholen; ze willen graag altijd nog
meer bieden dan ze al doen. Zo be
zien zal er altijd een tekort zijn."
Door de vergrijzing zal met name
in de zorg de vraag naar vrijwilli
gers fors toenemen. „Maar door de
vergrijzing komen er ook meer
mensen bij die veel vrije tijd heb
ben."
Meijs ziet bovendien nog talloze
manieren om meer mensen onbe
taald te laten werken. Zo worden
in de Verenigde Staten groepen en
werkzaamheden gecombineerd.
„Bijvoorbeeld met de hele familie
een dag aan de slag. Goed voor de
opvoeding van de kinderen en je
bent gezellig met elkaar bezig." Zo
bestaan er ook vrijwilligersdagen
voor vrijgezellen, waar je tijdens
het werk een date kunt scoren, en
is de combinatie onbetaald werk
en vakantievieren populair. „Een
initiatief als 'Make A Difference
Day' sluit goed bij dit soort ont
wikkelingen aan."
De jongerenraad Tholen organi
seert vrijdag een dagje uit voor het
activiteitencentrum de Schutse in
Sint-Annaland.
In het zorgcentrum Cederhof te
Kapelle kunnen vrijwilligers zater
dag contacten met ouderen ma
ken.
Bij de stichting Gewoon Buiten
in Scharendijke kunnen zaterdag
dierenverblijven en weides opge
knapt worden.
De Partij voor de Dieren in Zee
land gaat zaterdag in Middelburg
de Paasactie voorbereiden en kan
daar vrijwilligers voor gebruiken.
Vrijdag en zaterdag kan de boot
stalling van de RHWZ Reddings
hondenwerkgroep Zeeland in Wil-
helminadorp worden opgeknapt.
De RHWZ heeft die twee dagen
ook een vrijwilliger nodig voor
PR-activiteiten; tevens worden
mensen gezocht voor het organise
ren van een outdoordag voor hon
den.
In Ouwerkerk kan vrijdag en za
terdag de kantine voor de dagbeste
ding van de zorgboerderij de Stelle
geschilderd worden.
Via het steunpunt mantelzorg
en vrijwilligerswerk van het SM-
WO te Goes kunnen vrijdag en za
terdag mensen terecht voor tuin-
klussen bij ouderen.
Ter Reede in Vlissingen zoekt
vrijdag en zaterdag vrijwilligers
voor een extra schoonmaakbeurt
van rolstoelen.
Zaterdag kunnen vrijwilligers te
recht bij de stichting Huisomroep
Radio Delta in Schoondijke voor
een verzoekplatenprogramma in
woonvoorziening De Okkernoot.
De stadhuistoren van Middel
burg kan vrijdag met de inzet van
vrijwilligers geopend worden.
Het Rode Kruis en het Welzijns
huis Schouwen-Duiveland hou
den vrijdag een mobieltjesproject
in Bruinisse.
Dat gebeurt ook die dag in
Veere. Daar komen onder meer ge
meenteraadsleden en leden van
het college van burgemeester en
wethouders voor in actie.
Het onderhoud van de dieren
verblijven voor de kippen en scha
pen, van de stichting Dierenvrien
den Schouwen-Duiveland in
Dreischor staat voor vrijdag en za
terdag op het programma.
Het Bureau Vrijwillige Inzet in
Middelburg verzorgt een senioren
Make Over.
Eveneens in Dreischor zijn vrij
dag en zaterdag vrijwilligers nodig
voor het aanleggen van een terras
voor de stichting Dierenvrienden.
En bij dezelfde stichting kun
nen de vrijwilligers vrijdag en za
terdag ook vrijwilligers gebruiken
om de dakbedekking en goten aan
te brengen en de dakranden te
schilderen.
In Middelburg zijn vrijdag vrij-
willigersactiviteiten in verschillen
de wijken, georganiseerd door het
Bureau Vrijwillige Inzet Middel
burg.
En de stichting dierenvrienden
Schouwen-Duiveland in Dreischor
kan vrijdag en zaterdag nog men
sen gebruiken om de schuur met
rommelmarktspullen op te rui
men.
Vandaag houden 75 leerlingen
Verpleegkunde van het ROC Zee
land, Onderwijscluster Zorg in
zorgcentrum Ter Valcke een activi
teitendag. Van 08.30 tot 15.30 uur
zullen groepen leerlingen wande
len, pannenkoeken bakken en
bloemschikken.
De CDA-fractie Borsele trekt
vandag op met mensen van de
Zonnebloem Borsele.
Bij Home-Start in Middelburg
kan vrijdag en zaterdag een vrijwil
liger terecht voor uiteenlopende
klusjes.
In de gemeente Goes wordt za
terdag een landelijke opschoondag
gehouden waar veel vrijwilligers
voor nodig zijn.