Vervangen reinwaterkelders
is kostbare
Drinkwater Schouwen-Duiveland
Sportvereniging Brouw
houdt toneelavond
Con Amore geeft
jaaruitvoering
VAC-onderscheiding
voor Gijs van der Goot
Vrouw uit Oude-Tonge
dood na mishandeling
www.zwartepoorte.nl
18 Donderdag 19 maart 2009 PZC
S
Waterbedrijf Evides gaat de
reinwaterkelders van haar
productie-eenheid in
Haamstede vervangen.
Een kostbare klus in een
kwetsbaar gebied.
door Piet Kleemans
Het vervangen van de
reinwaterkelders van
het pompstation aan
de Adriaan van der
Weijdeweg vergt een investering
van enkele tonnen. En de nodige
voorzichtigheid. Het duingebied
.ter plaatse staat te boek als 'terrein
van Zeer Hoge Archeologische
Waarde'. Wil Evides er bouwen
dan is dat aan strikte regels gebon
den.
De plek in de Boswachterij is -
legt beleidsambtenaar monumen
ten Michel Verduijn van de ge
meente Schouwen-Duiveland uit -
een archeologisch rijksmonument.
„En dat betekent dat als je daar
iets wil de Rijksdienst voor Ar
cheologie, Cultuurlandschap en
Monumenten (RACM) er toestem
ming voor moet geven."
In dit geval heeft de rijksdienst ge
kozen voor archeologische begelei
ding. Dat houdt in dat de dienst er
op toeziet dat bij het uitgraven van
de te vervangen kelders geen me
ter zand teveel wordt weggehaald.
De aanleg van de bouwput voor
de nieuwe reinwaterkelders dient
op aanwijzing van een archeoloog
te gebeuren. Het is de bedoeling
dat dat ontgraven laag voor laag ge
beurt. Zodra men op archeologi
sche lagen stuit - waar mogelijk
oudheidkundige resten in te vin
den zijn - moet het zelfs centime
ter voor centimeter.
De rijksdienst verordonneert daar
bij het gebruik van een metaalde
tector. Belangrijke metalen over
blijfselen uit de oudheid - mun
ten, gespen, broches en dergelijke
- kunnen daarmee opgespoord en
ingemeten worden. Alles wat men
tegenkomt, variërend van bouwla
gen tot voorwerpen, dient te wor
den gedocumenteerd.
Wat er precies te verwachten valt
aan archeologische resten is moei
lijk te zeggen. Het is nog niet dui
delijk in welke mate de bodem bij
de aanleg van de huidige reinwater
kelders is verstoord. Wat wel be
kend is, is dat het duingebied dat
zich ooit vormde op een uitge
strekt strandwallencomplex in het
verleden intensief is bewoond.
Ook toen later de dorpen Westen-
schouwen, Burgh en Haamstede
waren gesticht, werd het duinge
bied gebruikt. Delen van het duin
werden gebruikt als akker, andere
delen als weide voor vee. Volgens
de RACM zitten er archeologische
resten uit zowel Neolithicum,
Bronstijd, Ijzertijd, Romeinse tijd
en Middeleeuwen in de grond. Op
het strand bij Westenschouwen
zijn eerder metaalvondsten gedaan
en dat wijst er volgens de RACM
op dat daar in de vroege middel
eeuwen een belangrijke nederzet
ting moet hebben gelegen.
Het vervangen van de reinwaterkel
ders is - legt Sandra van de Vate
van de afdeling communicatie van
Evides uit - onderdeel van een to
tale opknapbeurt van De Blinkert.
„Er zijn daar nu drie kleine reinwa
terkelders met elk een capaciteit
van 1500 kubieke meter. Die drie
kleine worden vervangen door
twee grote met elk 3000 kubieke
meter inhoud. We willen niet al
leen meer capaciteit, maar ook
meer leveringszekerheid. Daarom
is er nu voor gekozen om de pro
ductie-eenheid Haamstede in
twee 'productiestraten' op te split
sen." De nieuwe reinwaterkelders
zijn rond van vorm en krijgen een
diameter van 27 meter. De beton
nen bouwwerken verzinken 2,70
meter in de grond maar steken
toch nog vier meter boven het
maaiveld uit. Het is de bedoeling
dat dit najaar de eerste nieuwe
reinwaterkelder wordt geplaatst.
De tweede volgt in 2010. Evides
neemt ook de pompkelder onder
handen. Daar wordt de technische
apparatuur vernieuwd.
Natte feiten
De gezondheidscommissie
Zierikzee was de drijvende
kracht achter aanleg van water
leidingen op Schouwen.
Bij boringen in 1913 werd in
het duingebied bij Haamstede
zoet water in overvloed aange
troffen.
De aanleg van pompstation De
Blinkert begon in 1928.
In april 1930 werd voor het
eerst gezuiverd duinwater het
leidingnet ingepompt.
Toen was het pompstation be
mand. De machinist woonde in
een dienstwoning naast het
pompstation.
In 1978 begon de bouw van
een nieuw pompstation. Dat
karwei werd in 1980 afgerond.
Het Schouwse leidingwater
komt nu uit het Haringvliet.
Het wordt in de duinen geïnfil
treerd en daarna gezuiverd en
gedistribueerd.
Drinkwater uit de kraan.
Schouwen-Duiveland kent
het sinds 1930. In dat jaar
werd pompstation De Blinkert in
de Boswachterij Westenschouwen
in gebruik genomen en daarmee
was Schouwen-Duiveland vergele
ken met andere delen van Zeeland
laat. Vlissingen kende al waterlei
ding in 1884, Middelburg kreeg
het in 1913 en op Tholen kwam er
in 1916 drinkwater uit de kraan. In
die tijd werd op Schouwen-Duive
land nog water uit wellen, putten
en regentonnen gebruikt als drink
water. In tijden van grote droogte
werd van elders drinkwater per
schip aangeleverd op Schou
wen-Duiveland. Via annonces in
de krant werden de eilanders van
weer een nieuwe lading drinkwa
ter op de hoogte gebracht.
Aan de komst van de waterleiding
ging heel wat discussie vooraf. De
- toen nog achttien - gemeentera
den moesten allemaal op één lijn
komen en bij de burgerij was veel
verzet tegen al die nieuwerwetsig-
heid. Met name het feit dat er be
taald moest worden voor water uit
de kraan stuitte de eilanders - ge
wend aan gratis regenwater - te
gen de borst.
Er was echter geen ontkomen aan.
Daar waar ooit een Romeinse ne
derzetting lag, verrees pompsta
tion De Blinkert in de vorm van
witte tempelachtige gebouwtjes.
Compleet met een reinwaterkelder
BROUWERSHAVEN - De Algemene
Sportvereniging Brouwershaven
houdt zaterdag de jaarlijkse toneel
avond. Leden van de omnivereni-
ging spelen zelf een blijspel in drie
delen. Na afloop is er een verlo
ting en bal.
De avond wordt gehouden in het
Tonnenmagazijn en begint om
20.00 uur.
Kinderen tot twaalf jaar en vijfen
vijftigplussers mogen morgena
vond gratis de generale repetitie
bijwonen. Die begint om 19.30
uur.
NOORDCOUWE - Muziekvereniging
Con Amore uit Noordgouwe
houdt zaterdag 21 maart haar jaar
uitvoering in het dorpshuis. De
groep staat onder leiding van
Jeroen van der Hoff Drumband
Apollo uit Brouwershaven geeft
een gastoptreden.
De avond begint om 20.00 uur.
Toegang is gratis. Speciaal voor se
nioren speelt Con Amore op zater
dag 28 maart om 13.30 uur het pro
gramma nog een keer. Dan is er
aansluitend een optreden van
smartlappenkoor De Rodoni's.
DREISCHOR - Gijs van der Goot van
de VAC-Schouwen, adviescommis
sie wonen, is bij haar afscheid van
het bestuur geëerd met de
'vac-bouwhelm'. Deze onderschei
ding van het provinciaal bestuur
van de adviescommissie wordt uit
gereikt aan mensen die- zich zeer
verdienstelijk hebben gemaakt
voor mobiliteit, duurzaamheid, vei
ligheid of voortbestaan van voor
zieningen. Van der Goot is 23 jaar
actief geweest in het bestuur van
de vac Schouwen en in het provin
ciaal bestuur van de VAC.
OUDE-TONCE - Een 27-jarige man
uit Oude-Tonge is dinsdagavond
aangehouden op verdenking van
betrokkenheid bij de dood van
zijn 23-jarige vriendin.
Gealarmeerde hulpdiensten trof
fen de vrouw rond 22 uur mishan
deld en buiten bewustzijn aan in
haar woning aan de Ruych-
rockstraat. Ze overleed in de ambu
lance op weg naar het ziekenhuis.
De vriend, die ook in de woning
aanwezig was, is meegenomen
voor verhoor en vervolgens inge
sloten.
20% bijtelling
BMW 116i en 118i
:-i
mt'mr
l.t.
In 1930 werd pompstation De Blinkert in gebruik genomen. Nu praat Evides over productie-eenheid Haamstede.