laat je de kracht van taal ervaren
Over-grootmoeder van
David kwam uit Moab
noèder van
1 uit Moab
Sjef Lommen
nieuwe rector
Pieter Zeeman
ZATERDAG 28 MAART
NVM OPEIM HUIZEN ROUTE
'Vijftig procent van de Nederlanders spreekt geen Nederlandsmaar 'De belangrieke booschap is dat God geen God is
eigen dialect of zijn moerstaal, werkgroeplid Ben Hoexum. den Eêre van aolle volken', uit het ouddorps dialect.
van eên volk, ma
„Het verhaal van Ruth leent zich bij uitstek voor
W
S PZC Woensdag 18 maart 2009 1 9
geldt als vliegwiel. Margriet deelt
haar voorliefde voor taal en tekens
met Jan Kouwen. Zijn voorstel het
verhaal van Ruth in verschillende
dialecten Voor te dragen viel ook
in een welkome voedingsbodem
bij de werkgroep Horizon. Deze
werkgroep organiseert ter afwisse
ling op de kerkdiensten van de
Vrijzinnige gemeente met regel
maat lezingen, muziekoptredens
of presentaties. Doel daarvan is
vanuit de kerkelij
ke beleving met
wat bredere activi
teiten onderlinge
contacten tussen
mensen te leggen.
„Het verhaal van Ruth leent zich
bij uitstek voor deze presentatie",
benadrukt Ben Hoexum. „Het gaat
over hoe je als vreemdeling in een
ander land binnen kunt komen.
Taal is vaak de eerste barrière."
Volgens Kouwen is de relatie met
het hier en nu overduidelijk. Het
betreffende bijbelverhaal gaat over
Elimelech en Naomi die met hun
twee zoons wegens hongersnood
weggaan uit Israël. Zij gaan naar
het land Moab. In feite zijn zij eco
nomische vluchtelingen. „In ons
land stellen wij met een inburge-
ringscursus nieuwkomers onder
meer de eis Nederlands te leren",
zegt Kouwen. Hoexum vult aan:
„In dat opzicht mogen we ook wel
kritisch naar onszelf kijken. Vijftig
procent van de Nederlanders
spreekt geen Nederlands, maar het
eigen dialect of zijn moerstaal."
Emotie, historie, de hang naar nos
talgie zijn belangrijke aspecten bij
deze presentatie initiatiefnemer Jan Kouwen.
taalgebruik, constateert Kouwen.
Hij benadrukt hoe bepalend uit
spraak, intonatie en stiltes zijn om
een verhaal te doen overkomen.
Ruth ï-to wordt, in fragmenten
in steeds verschillende dialecten
verteld. Daar is enige moeite voor
gedaan. Sommige passages zijn spe
ciaal voor deze presentatie in een
dialect vertaald. Dat geldt voor het
stukje in het Overijssels. „In het
dialect uit het noordwesten van
Overijssel", zegt Hoexum, want
dat luistert nauw. Voor de passage
in het West-Brabants, een dialect
uit de buurt van Huijbergen, deed
de werkgroep een beroep op een
Brabantse die tegenwoordig in Zie
rikzee woont. Zij gebruikte da?:-
voor een mix van de katholieke
Willibrordusvertaling uit 1996 en
de zogeheten NBG-vertaling
(1951). Ook de Limburgse passage
is er speciaal voor deze gelegen
heid gekomen. Voor de gedeelten
in het Zeeuws
wordt gebruikt ge
maakt van de Re
giolecten, ofwel
de bijbelvertalin
gen in het Noord -
Zeeuws door de werkgroep van
het Kerkje in Ellewoutsdijk.
Bijbelvertalingen in het Gronings
en in het Fries zijn al meer dan
een halve eeuw beschikbaar. Ook
is er een passage in het Ouddorps.
Hoe Ruth in zeven dialecten zal
klinken, kan het publiek zondag
middag vanaf 14.30 uur ervaren in
de Gasthuiskerk in Zierikzee. De
verhalen worden afgewisseld met
muziek, zang en korte gesprekjes
met de voorlezers.
Afbeelding van Ruth uit het gelijknamige bijbelverhaal.
foto Dirk-Jan Gjeltema
Wat doet taal met mensen?
Wat roepen dialecten op?
Het bijbelboek Ruth vertelt
over de vreemdelinge die
bruggen slaat over
landsgrenzen heen.
door Ali Pankow
Ruth in zeven verschillen
de dialecten is vreemd
en verwarrend. Dat is in
elk geval de bedoeling
van ]an Kouwen uit Burgh-Haam-
stede,'initiator van een bijzondere
bijeenkomst zondagmiddag in de
Gasthuiskerk in Zierikzee.
Kouwen is 'onderweg om theo
loog' te worden, zoals hij het zelf
noemt. Verder heeft hij grote affi
niteit met taal en is hij in het ka
der van zijn studie specifiek in de
weer met het bijbelboek Ruth.
Een toevallig gesprekje met Mar
griet Hoexum, die samen met haar
man Ben nauw betrokken is bij de
Vrijzinnige Gemeente Zierikzee,
Het verhaal van Ruth speelt
zich ongeveer 120 jaar
voor de geboorte van Da
vid af en wordt in het bijbelboek
in vier hoofdstukken verteld. Het
verhaal begint met de vlucht van
Elimelech, zijn vrouw Naomi en
hun twee zoons Machlon en Kil-
jon. Zij vluchten wegens hongers
nood in Israël naar het buurland
Moab. Elimelech sterft daar en de
beide zoons trouwen met de Mo-
abitische vrouwen Orpah en Ruth.
Wanneer een aantal jaren ook
Naomi's beide zoons sterven, be
sluit deze zwaar gedesillusioneer
de vrouw terug te gaan naar haar
vaderland. De hongersnood is
daar inmiddels voorbij.
Ruth staat erop met haar schoon
moeder mee te gaan. Zij verlaat
haar eigen land en begeleidt Nao
mi naar de Israëlische stad Bethle
hem. Zij komen aan bij het begin
van de oogsttijd.
Ruth komt bij het zoeken naar
aren bij toeval terecht op het land
van Boaz, die verre familie is van
haar schoonvader Elimelech. Boaz
raakt onder de indruk van Ruth
en van haar inzet voor haar
schoonmoeder. Hij besluit haar
extra goed te behandelen.
„In de Joodse traditie was het voor
het behoud van eigen grondgebied
van groot belang dat de familie
naam in de mannelijke lijn bleef
voortbestaan. Bij uitsterven van
die lijn, verviel ook .het eigendoms
recht", vertelt Jan Kouwen, initia
tiefnemer van de Ruth-manifesta-
tie zondag in de Gasthuiskerk in
Zierikzee. Zijn uitleg verklaart het
belang voor Naomi, dat Boaz Ruth
tot vrouw neemt. Samen krijgen
zij een zoon, Obed, de latere groot
vader van David. Met andere woor
den: de overgrootmoeder van de
koning van het Joodse volk kwam
van oorsprong uit het buitenland.
ZIERIKZEE - Sjef Lommen (53) is be
noemd tot nieuwe rector van Pon
tes Pieter Zeeman in Zierikzee. De
in Weert wonende Lommen volgt
Bert Martens op, die begin dit jaar
terug is gekeerd naar zijn geboorte
grond Limburg. De nieuwe rector,
werkzaam als sectordirecteur on
derbouw van de Philips van Hor-
ne Scholengemeenschap in Weert,
is onder meer gekozen om zijn gro
te onderwijskundige ervaring. Hij
begint 1 mei. Voor die tijd komt
Lommen al kennis maken. Zo is
hij donderdag 2 april tijdens de
jaarlijkse toneel- en muziekuitvoe
ring van de partij. Dinsdag 24
maart komt hij kennis maken met
het personeel.
Bergen op Zoom Goes Koudekerke Kruiningen
www.tmcwoonwinkels.nl
