Zeeland
dankzij parochie Heilige Jozef
Soldaat stuurde fraaie
ansichtkaart toren
'Willekeur bij bouwen Barbiekleren en
in buitengebied Sluis in verpleeghuis
t 1 1 foto s te zien
ZATERDAG 28 MAART
IMVM OPEN HUIZEN ROUTE
Mensen op de Kauter gingen op gezette tijden en masse op
bedeltocht. Tot grote ergernis van 'de rijken'.
Oud-hoofdonderwijzer Jac. de Baar heeft, na een jaar vorsen, het hele
boek over de jarige parochie in zijn hoofd.
Kapelaan Camerman schonk de Kauter eind 19e
eeuw z'n nieuwe naam: Nieuw-Namen.
pzc Zaterdag 14 maart 2009 2 3
t
Net als de parochies in
Lamswaarde en Oostburg
viert ook de parochie van de
Heilige Jozef in
Nieuw-Namen feest. De
parochie bestaat 150 jaar.
door Harold de Puysseleijr
Welvaart en een
bloeiende gemeen
schap. Weinig inwo
ners van Nieuw-Na-
men zullen vandaag de dag besef
fen dat ze dat in oorsprong te dan
ken hebben aan de parochie.
Oud-hoofdonderwijzer ]ac. De
Baar kwam het allemaal tegen tij
dens de reis die hij het afgelopen
jaar maakte door de kerkgeschiede
nis van het dorp. Zijn boek hier
over verschijnt dit najaar.
Het beeld dat De Baar schetst van
De Kauter, zoals Nieuw-Namen
halverwege de negentiende eeuw
nog heette, is verre van rooskleu
rig. In de achthonderd zielen tel
lende gemeenschap was het ar
moe troef Het ontstaan van de pa
rochie heeft daar volgens De Baar
alles mee te maken. „Het meren
deel van de bevolking was behoef
tig. Het armenbestuur van de ge
meente Clinge bood wel enige
hulp, maar dat was lang niet vol
doende. Daarom gingen de men
sen op de Kauter op gezette tijden
en masse op bedeltocht. Dat gaf
wrevel bij het gegoede deel van de
bevolking in de
omtrek." Bedacht
zaam vertelt de
oud-hoofdonder
wijzer het verhaal.
Het hele boek zit
in zijn hoofd, want geen enkele
keer hoeft hij zijn aantekeningen
te raadplegen.
Door die armoede waren er ook
de nodige sociale problemen. Poli
tietoezicht was er in deze uithoek
van Zeeuws-Vlaanderen vrijwel
niet. Door de ligging aan de grens
trok dat ook nog eens mensen aan
die iets op hun kerfstok hadden.
Kwam er dan eens een keer politie
of marechaussee op de Kauter,
dan kon dat gajes zo de grens over
wippen. „Dat alles bij elkaar zorg
de ervoor dat de Kauter in de
streek bijzonder negatief bekend
stond."
Bemoeienis van de rijksoverheid
en de provincie zorgde uiteindelijk
tussen 1850 en 1859 langzaam voor
een ommekeer. Daar werd be
dacht, dat het dorp zich zou kun
nen ontworstelen aan de armoede
als er een eigen parochie was. In
de kerk zou immers gecollecteerd
kunnen worden voor het arme
deel van de bevolking.
Het gemeentebestuur van Clinge
liep niet bepaald weg met het ad
vies om een parochie te stichten
op de Kauter. Sterker nog, het
Clingse bestuur verzette zich daar
met hand en tand tegen, want
Clinge zelf had ook nog geen paro
chie. Het lands- en provinciebe
stuur trokken zich echter niets aan
van het gesputter van het gemeen
tebestuur. Zo werd voor een be
langrijk deel met rijkssubsidie be
sloten tot de oprichting van een
parochie op de Kauter.
De bisschop van Breda maakte
met de aanstelling van kapelaan
Camerman van de parochie in
Sint lansteen tot bouwpastoor op
de Kauter een strategische keuze.
De bouw van de nieuwe kerk
werd namelijk niet volledig door
het Rijk betaald. Ook Camerman
moest daar voor het bisdom nog
wat geld voor bij
elkaar zien te krij
gen. „Nu was Ca
merman een zoon
van de burgemees
ter van Doel. Dat
was bepaald geen armoedzaaier",
aldus De Baar. „Er werd zelfs ge
zegd dat de vader van de kapelaan
niet om te kopen was vanwege
zijn rijkdom." Maar de parochie
op de Kauter kwam er. De kerk
werd in i860 geopend en Camer
man was er vele jaren pastoor.
Aan hem dankt de Kauter sinds
eind negentiende eeuw ook de
nieuwe naam Nieuw-Namen. Om
definitief schoon schip te maken
met het negatieve Kauter-imago.
nieuw-namen - Eén van de bijzon
dere afbeeldingen in het boek over
de honderdvijftigjarige geschiede
nis van de parochie van de Heilige
Jozef in Nieuw-Namen, is een an
sichtkaart uit 1915.
„Die kaart is tijdens de Eerste We
reldoorlog verzonden door een mi
litair, die hier gelegerd was, aan
ene mevrouw Janse uit Middel
burg", vertelt de schrijver van het
boek, oud-hoofdonderwijzer Jac.
de Baar.
Hij werkte bijna veertig jaar in het
onderwijs in Nieuw-Namen. „Wat
er zo leuk aan is, is dat die kaart ve
le jaren later in het bezit is geko
men van juffrouw Wauters, die les
heeft gegeven op de lagere school
hier op het dorp. De foto van de
kerk die op de ansichtkaart staat,
is echter al in 1913 of 1914 geno
men. De kerk had toen al zijn nieu
we toren. De oorspronkelijke to
ren stond op het dak van de kerk,
maar was bouwvallig en werd in
1912 vervangen door een nieuwe
toren die tegen de kerk werd aan
gebouwd."
Het jubileumboek over de paro
chie verschijnt eind dit jaar. Het is
tot 1 juli bij voorintekening te be
stellen voor 20 euro bij Paul de
Deckere in Nieuw-Namen (0114 -
345360). Daarna kost het boek 25
euro.
Het kerkbestuur is momenteel
nog bezig met de samenstelling
van een feestprogramma rond het
jubileum. Vast staat in ieder geval,
dat bisschop Hans van den Hende
zondag 21 juni om 11.00 uur voor
ganger is tijdens een speciale kerk
dienst.
Een soldaat stuurde in de Eerste Wereldoorlog een ansichtkaart van de
kerk met de nieuwe toren. Het is het pronkstuk in het boek.
door Frank van Cooten
sluis - Een aantal raadsleden in
Sluis is het ruimtelijk ordeningsbe
leid van de provincie Zeeland beu.
Dit beleid wordt als 'zwalkend' er
varen.
Fractievoorzitters Lia Flikweert
(CDA) en Hans Meijer (Helder
Zeeuws) willen het provinciebe
stuur ter verantwoording roepen
over de willekeur die volgens hen
met enige regelmaat wordt toege
past, en waar de inwoners zo lang
zamerhand niets meer van snap
pen.
„De provincie staat wel de bouw
van twee woningen bij Groede toe
als compensatie voor de aanleg
van een nieuwe weg, maar staat
vervolgens de verbouw van een
oude schuur niet toe", zegt Meijer.
De regels voor het buitengebied
staan in het provinciaal omgevings
plan. Gemeenten zijn gebonden
aan de regels van dit plan.
Volgens beleidsambtenaar Jan
Schaalje mogen volgens het omge
vingsplan alleen nieuwe activitei
ten worden gehouden in schuren
van cultuur-historisch belang. De
gemeente heeft volgens Schaalje
niet de vrijheid van dit omgevings
plan af te wijken.
Volgens Johan Provoost (WD)
moet het toch mogelijk zijn in be
paalde gevallen naar de 'geest van
de wet' te handelen in plaats van
'regels zijn regels'.
oostburg - In verpleeghuis De
Stelle in Oostburg zijn foto's te be
kijken van Suzie Dekker uit Water
landkerkje. Met deze expositie wil
ze graag het mooie van het
Zeeuws-Vlaamse land laten zien.
Er zijn dan ook veel herkenbare
plaatsen en onderwerpen zoals
een verstilde zee, maar ook zons
ondergangen, winterlandschappen
en grazende koeien. Dekker wil
mensen graag als het ware door
haar lens laten meekijken.
In de vitrines is een verzameling
barbiekleertjes te zien, gemaakt
door Marina van der Made uit
Brugge. Barbie is dit jaar 50 gewor
den. Er zijn ook oude Barbies te
zien, aangekleed door Marina.
foto Peter Nicolai
Goed gevoel
NVM
Kijk voor het meest actuele aanbod op www.nvmzeeland.nl
en a.s. zaterdag 21 maart in de PZC.