diepe sporen in Land van Hulst
Massa's materiaal over
Hulst in oorlogsjaren
'De Duitsers hadden een heilig ontzag voor de vlassers. Die waren
namelijk erg belangrijk voor hun eigen industrie'.
'Een klein groepje Hulster notabelen stond te juichen bij de Duitse
invasie. Naarmate de oorlog vorderde, draaiden ze om als een blad.'
werd er bij het leven gedaan
en paarden tegelijk'.
Mannen: voorkom het krijgen van een lastige klier
Leefvitaal Prosta Totaal Voordeelbon
r> Prosta
Prosta t Tot
PZC Woensdag 11 maart 2009 I 23
Het Land van Hulst in de
Tweede Wereldoorlog is het
zesde boek van de schrijver
van streekkronieken Tonny
van Kemseke uit Sint
Jansteen.
door Harold de Puysseleijr
De dwangarbeid van ar
beiders uit de bezette
gebieden in Duitsland
tijdens de Tweecfe We
reldoorlog heeft ook in het Land
van Hulst diepe sporen getrokken
in de levens van de mensen die
daarmee geconfronteerd werden.
De knagende onzekerheid over
het wel of niet veilig terugkeren
van man, zoon, broer, geliefde of
vader was een vaak terugkerend
thema in de meer dan honderd ge
sprekken die Tonny van Kemseke
voor zijn boek voerde.
Van Kemseke werkte er anderhalf
jaar lang aan en putte naast de in
terviews uit diverse dagboeken, los
se aantekeningen en materiaal uit
het Hulster gemeentearchief
„Sommige mensen waren heel blij
hun verhaal te kunnen doen. Met
tranen in de ogen zijn mij gebeur
tenissen verteld waar ze nog nooit
met iemand over hadden gespro
ken, zelfs niet met hun eigen kin
deren. Het zijn verhalen die door
de mensen zelf zo zijn ervaren.
Het boek bevat geen zaken die de
mensen 'van horen zeggen' heb
ben", vertelt de schrijver.
Van Kemseke
kreeg onder meer 'Smokkelen
te horen, dat de
Oost-Zeeuws- hele koeien
Vlaamse bevolking
een creatieve manier had gevon
den om onder de verplichte 'Ar-
beidseinsatz' in Duitsland uit te ko
men.
Veel jonge mannen die daarvoor
opgeroepen werden, werden inge
schreven als leerling op de Vlas-
sersschool van René Martinet in
Koewacht. En de Duitsers hadden
een heilig ontzag voor de vlassers.
Die waren namelijk met hun pro
duct belangrijk voor hun indus
trie."
Van Kemseke besteedt in 'Het
land van Hulst in de Tweede We
reldoorlog' ook aandacht aan
Duitsgezinde inwoners, hoewel hij
die daar in niet met naam en toe
naam noemt.
Zo was er een klein groepje Huls
ter notabelen dat bij de Duitse in
vasie stond te juichen toen de Mof
fen de stad introkken.
„Naarmate de oorlog vorderde,
zijn ze als een blad aan de boom
omgedraaid."
Aantallen Hulstenaren met een
warme sympathie voor het natio-
naal-socialisme noemt de streek-
chroniqeur wel; zo telde Hulst 105
Duitsgezinden, Sint Jansteen 58 en
Hontenisse 28.
In meer dan twintig hoofdstukken
verdeeld over ruim vijfhonderd pa
gina's met tal van foto's, kaarten
en tekeningen, schetst van Kemse
ke een beeld van het leven in
Hulst tijdens de oorlogsjaren en
daarna.
Hij beschrijft het normale leven tij
dens de vier jaar van bezetting,
maar ook de spannende momen
ten bij het overbrengen van pilo
ten en de Vi's en V2's die bij velen
angst inboezemden. Verder bevat
het boek verhalen over de bevrij
ding, de periode daarna tot 1946
en het sociaal leven.
„Smokkelen bijvoorbeeld, werd er
bij het leven gedaan. Met hele
koeien en paarden tegelijk. De
smokkelaars waren ook heel erg ge
wiekst. Ze reden
Mgt bijvoorbeeld met
een kar vol vlas zo
genaamd te
scherp door de
bocht, waardoor de kar omviel
en de lading natuurlijk 'toevallig'
op neutraal Belgisch grondgebied
viel."
Het boek verschijnt 19 september.
Die datum is niet willekeurig geko
men, want in die periode is
Oost-Zeeuws-Vlaanderen in 1944
bevrijd van de Duitse bezetting.
Het boek is bij voorintekening te
bestellen en kost €30,-. Te bestel
len via 0114-315597 of via www.de-
nulstenaer.nl.
sint jansteen - Honderden foto's
van het land van Hulst in de Twee
de Wereldoorlog staan er inmid
dels op de laptop van Tonny van
Kemseke. Toen hij in de loop van
2007 begon met het verzamelen
van informatie over die periode in
de Oost-Zeeuws-Vlaamse geschie
denis, had hij dat niet durven dro
men. 'Hulst zwijgt liever over de
Tweede Wereldoorlog', luidde een
krantenkop in november van dat
jaar zelfs. „Naar aanleiding van die
publicatie ben ik vervolgens werke
lijk platgebeld", zegt Van Kemseke.
De schrijver van boeken over on
der meer de opkomst en onder
gang van het Liduinaziekenhuis in
Hulst en de geschiedenis van de
honderdjarige Willibrordusschool
kreeg vervolgens de beschikking
over massa's materiaal. Een exem
plaar van het boek 'Stad en land'
bijvoorbeeld, uitgegeven door de
Nationaal-Socialistische Beweging
in Nederland (NSB), waarin een
lofzang wordt gehouden op het ge-
dachtengoed van Adolf Hitler. Of
het (Duitse) paspoort, afgegeven
in Rotterdam in 1944, van een
vrouw die geboren was in Augus-
tenfeld en woonde in Sluiskil. Ver
der werden massa's stamkaarten
en persoonsbewijzen aan Van
Kemseke ter beschikking gesteld.
Zo'n persoonsbewijs was in de
oorlogsjaren letterlijk van levensbe
lang. Door schaarste aan voedsel
en andere levensbenodigdheden
werd een distributiesysteem in het
leven geroepen met bonnen. Om
aan die bonnen te komen, moest
je weer over een stamkaart be
schikken.
Mannen boven de veertig weten inmiddels van de hoed en de rand: Als je ouder wordt kan het zinvol
middel te gebruiken voor het behoud van een gezonde prostaat functie.
Prosta Totaal draagt op een goede manier bij aan de verzorging van dit belangrijke orgaan.
zijn om een
Prosta Totaal bevat een uitgebreid
complex aan kruiden met een goede
invloed op prostaatfunctie. Het
gaat daarbij o.a. om de extracten
van Saw palmetto, Pygeum en
brandnetelwortel. Daarnaast is ook
Beta-sitosterol toegevoegd. Deze
substantie wordt gewonnen uit
dennennaalden en is goed voor het
behoud van de een normale prostaat
functie.
Lycopeen heeft een beschermende
invloed op de gezonde cellen en
weefsels en het mineraal zink is een
belangrijke voedingsstof voor de
prostaat.
Daarnaast bevat Prosta Totaal een
volwaardig multivitamine/mineraal
complex plus energiekruiden om fit
én gezond te blijven.
Prosta Totaal is verkrijgbaar in een
verpakking van 45 en 90 tabletten
en beide varianten zijn nu blijvend in
prijs verlaagd.
Nieuw: meer seksuele
energie met Prosta Xtra
Mochten ook op seksueel gebied
de jaren iets meer gaan tellen,
is er nu Prosta Xtra.
Pluspunten van Prosta Xtra:
Met zink en brandnetel-extract voor het
libido en extra seksuele energie.
Met pompoenzaad extract voor een ge
zonde prostaat en het bevorderen van de
doorbloeding
Drogisterij Doolaege
Szydloskiplein 12 Axel
Tel.:0115-565186
Drogisterij De Kaai
Westkade 77 Sas van Gent
Tel.:0115-451662
J Voordeelbon is geldig bij onderstaande drogist(en)
t/m 2 weken na verschijning.
Prosta Totaal 45 of 90 tabletten en Prosta Totaal Xtra
Body Co
Brouwerijstraat 11 Oostburg
Tel.:0117-40200
Drogisterij Bastista-Koemans
Gentsevaart 125 Kapellebrug
Tel.:0114-312003
Drogisterij van der Linde
Groote markt 8 Sluis
Tel,:0117-461293
Hair, Body and Beauty
Kapellestraat 2 Sluis
Tel.: 0117-461293
WEGENER - PZC/DE STEM. ED. ZEEUWS VLAANDEREN - CO11
foto Peter Nicolai
tonWn
Duits paspoort uit de oorlogsjaren.
foto Peter Nicolai