Mosselsector gaat
Zijn de plannen voor na de fusie betaalbaar?
Provincie investeert
om economische crisis
te verzachten
Kamerlid Samsom
begrijpt partijgenoten
r*
0
0
Steun nodig omdat in
2010 aantal werklozen
zal verdubbelen.
Zeeuwse PvdA-leden
zien uitbreiding
Borssele als optie.
Bundeling levert beide
ziekenhuizen positief
eigen vermogen op.
32 Woensdag 11 maart 2009 PZC
door Rinus Antonisse
MIDDELBURG - Onder het motto
'sterker en duurzamer' neemt het
dagelijks provinciebestuur maatre
gelen om de gevolgen van de eco
nomische crisis voor Zeeland te
verzachten. Het gaat om verkeers-
projecten, het behouden en ver
sterken van kennis, versoepelen
van regelgeving, bevorderen van
bio-energieproductie en het onder
steunen van maatregelen voor
energiebesparing.
De steun is hard nodig, aldus het
dagelijks provinciebestuur. Als Zee
land de landelijke prognose volgt,
verdubbelt in 2010 het aantal werk
lozen ten opzichte van vorig jaar:
van 6000 naar t3.ooo. De werkgele
genheid daalt met vijf procent van
174.000 naar 166.000 banen.
Het dagelijks provinciebestuur
presenteert onder het motto
'sterker en duurzamer' maatrege
len om de gevolgen van de eco
nomische crisis te verzachten.
Er wordt 650.000 euro uitgetrok
ken voor het versneld uitvoeren
van verkeersmaatregelen en
500.000 euro voor vijf projecten
om de bodem schoon te maken.
Voor aanpak van achterstallig on
derhoud aan van het Rijk overge
nomen wegen is 400.00 euro be
schikbaar.
De provincie heeft al meegewerkt
aan de komst van een mobiliteits
centrum waar ondernemers te
recht kunnen met vragen over
scholing, detachering en herplaat
sing van werknemers. Er worden
30 grote bedrijven en 30 bedrijven
in het midden- en kleinbedrijf be
zocht om na te gaan wat wensen
en mogelijkheden zijn voor het op
orde brengen van (milieu)vergun-
ningen, het sneller starten van
nieuwe activiteiten (die nog niet
onder een vergunning vallen) en
het nemen van milieurpaatrege-
l^n. Het opstellen van een rapport
over de kansen voor bio-energie
in de Kanaalzone wordt versneld.
Ook is voorzien in een aantal pro
vinciale activiteiten op het gebied
van duurzame energie en -bespa
ring. Dat gebeurt samen met Delta
en de woningcorporaties.
door Jeffrey Kutterink
DEN haag - De PvdA in Zeeland is
altijd verdeeld geweest over uitbrei
ding van kernenergie. „Voorstan
ders van kernenergie vind je eer
der in Zeeland dan in Groningen.
Niet zo gek, omdat de kerncentra
le in Zeeland ook economisch van
belang is."
Tweede-Kamerlid Diederik
Samsom reageert desgevraagd op
de uitkomst van -een discussie
avond zaterdag in Zierikzee. Daar
bleek dat ook in Zeeuwse Pv-
dA-kringen uitbreiding van kerne
nergie als een reële mogelijkheid
wordt gezien om in de groeiende
behoefte aan elektriciteit te voor
zien. Jarenlang is het onderwerp
kernenergie afgedaan als een kwes
tie waarin de landelijke overheid
het voor het zeggen heeft. Was de
PvdA in de Tweede Kamer tegen
de bouw van meer kerncentrales,
dan waren de partijgenoten in Zee
land dat ook.
Maar Samsom ziet dat anders.
„Het is een dilemma, zeker als het
zo moeilijk is om om te schakelen
naar duurzame energie. Dat er bin
nen de PvdA over wordt gediscus
sieerd en verschillend over wordt
gedacht is niets mis mee. Dat er le
den zijn die een andere mening
zijn toegedaan, betekent nog niet
dat het standpunt van de PvdA in
eens verandert."
Samsom is tegen uitbreiding van
kernenergie. Hij vindt dat de on
miskenbare voordelen van deze
techniek (een schone manier om
elektriciteit op te wekken) nog al
tijd niet opwegen tegen de risico's
(reactorveiligheid, de opslag van
hoogradioactief afval).
Energiebesparing, in combinatie
met een schoner gebruik van fos
siele brandstoffen, helpt volgens
Samsom om tijd te winnen voor
het ontwikkelen van andere vor
men van energieopwekking.
Het kan snel gaan. Amper
een jaar geleden leek de
oer-Zeeuwse mosselsector
op sterven na dood. Nu is
de knop om en werken
mosselkwekers vol ijver aan
een nieuwe toekomst.
door Harmen van der Werf
Het was kiezen of de
len. Strijdend ten on
der gaan in het ge
vecht met de na
tuur- en milieuorga
nisaties, of'de juridische, maat
schappelijke en politieke werkelijk
heid accepteren', zoals secretaris
Hans van Geesbergen van de pro
ducentenorganisatie mosselcul
tuur in Yerseke zegt.
De tegenstanders, de Waddenvere
niging, Vogelbescherming en stich
ting Wad, waren overduidelijk aan
de winnende hand. Ze kregen
eind februari vorig jaar het gelijk
aan hun zijde in hun strijd voor
een 'ongerepte' Waddenzee. De
Raad van State verbood voorlopig
de voorjaarsvisserij op mosselzaad
in het hoge noorden.
„We hebben diverse hooggeleerde
juristen geraadpleegd", kijkt Van
Geesbergen terug op de maanden
die na deze uitspraak volgden.
„Het werd ons al snel duidelijk dat
de natuurwetgeving ons geen
ruimte biedt om door te gaan op
de oude voet."
Het heeft even geduurd voordat
dit ten volle doordrong. Het is ook
nogal wat. Zeeuwse mosselkwe
kers zijn al ruim een eeuw gewend
mosselzaad te halen uit eerst de
Zuiderzee (nu het IJsselmeer) en
later de Waddenzee. Zo'n traditie
Zo werkt een mosselzaadinvanginstallatie
Mosselkwekers zoeken alternatieve
manieren om mosselbroed te krij
gen. Nu sleepnetten in de Wadden
zee verboden zijn, komt de mossel-
zaadinvanginstallatie (mzi) in beeld.
Na bevruchting ontwikkelt
zich een larfje met schelpje.
Mossels 'melken'
tussen half apriL
en half juni
Zaad en eitjes
worden uitge
stoten.
Zwemvermogen nog beperkt, larve
zweeft door het water en probeert
zich ergens aan te hechten.
K Touwen met draadjes hangen
S naar beneden en vangen
mosselzaad (larves) op.
S?
Het mosselzaad (nu 1
centimeter lang) wordt
met borstels van de r.
touwen geveegd. f -
Afhankelijk van het
gebruikte systeem één,
twee of drie keer per jaar.
Op kweekpercelen
volgroeien de mosselen
in twee jaar.
opgeven - al is het maar gedeelte
lijk - is te vergelijken met een
rouwproces.
Het is er toch van gekomen, onder
aanvoering van een door het mi
nisterie van Landbouw, Natuurbe
heer en Visserij aangestelde bemid
delaar, burgemeester Sicko Hei
doorn van Assen. Vorige week slo
ten de vijanden een akkoord. Met
onder meer de keiharde afspraak
dat de mosselsector twintig pro
cent van de voorjaarsoogst aan
mosselzaad uit de Waddenzee inle
vert. Oftewel 5,5 miljoen kilo. En
vanaf 2020 zou de visserij op mos-
selzaadbanken helemaal taboe
moeten zijn. Maar dan moeten
mosselkwekers wel voldoende al
ternatieven hebben om aan hun
grondstof, aan mosselzaad, te ko
men.
Mosselkweker en -bestuurder
Wout van den Berg uit SBruinisse
is 'dag en nacht' bezig geweest
Adriaan van Stee, Johnny Dhooge en Mark Riedijk (vlnr) werken aan mossel
zaadinstallaties in een loods bij Waarde. foto Dirk-Jan Gjeltema
sinds februari vorig jaar. „Onge
looflijk hoe snel het allemaal is ge
gaan", toont hij zich oprecht ver
baasd. „Niemand had deze omslag
een jaar geleden verwacht. Maar
nu het zover is, gaan we er ook
voor. Dat is het mooie van de mos
selsector."
Praktisch alle mosselkwekers heb
ben zich op hét alternatief voor
mosselzaadvisserij gestort, het in
vangen van mosselbroed met in
het water drijvende installaties.
Uitvinder Kees Groot uit Den Hel
der, van beroep groothandelaar, is
daar al in 2000 mee begonnen om
dat er gebrek was aan mosselzaad.
Schelpdierconcern Prins en Dinge-
manse uit Yerseke was ook een
voorloper, gevolgd door Roem van
Yerseke en kleinere kwekers. Het
ging vaak nog om proeven. De sec
tor wilde er ook nog niet helemaal
tegenaan, omdat ze dan haar on
derhandelingspositie zou kunnen
verzwakken in het debat over de
mosselzaadvisserij in de Wadden
zee.
Die discussie is achter de rug. Nu
kan de vaart er pas echt in komen.
En die komt er ook in. Kwekers
hebben de uitdaging opgepakt. Dit
jaar mogen ze - met de nodige ver
gunningen - hun invangsystemen
boven de eigen kweekpercelen
hangen. Om dat in korte tijd voor
elkaar te krijgen hebben bedrijven
de handen ineengeslagen, zoals
zes Yersekse kwekers die elkaar
hebben gevonden in SMY (Samen
werkende Mosselkweekbedrijven
Yerseke). Jos van Damme van
SMY stelt nuchter vast: „Het is an
ders organisatorisch en financieel
niet te behappen." De 'mosselzaad
oorlog' heeft zo tot een nieuwe
saamhorigheid geleid.
door Nadia Berkelder
MIDDELBURG - Het is misschien
niet nodig dat minister Klink in
grijpt in de situatie van het zieken
huis in Goes, maar de Raad van
Bestuur moet dat wel doen. Vol
gens het rapport dat dinsdag over
de financiën van het ziekenhuis
verscheen moeten ingrijpende
maatregelen worden genomen.
Het ziekenhuis mag dan het afgelo
pen jaar - zoals het er nu naar uit
ziet - 'licht positief hebben afge
sloten, het eigen vermogen blijft
negatief: de aftreksom van bezittin
gen en schulden komt uit op 4,5
miljoen euro. In de min. De minis
ter wil dan ook dat de opstellers
van het rapport de ontwikkelin
gen in de gaten gouden.
Dat het financieel niet goed gaat,
is niet nieuw. Al in 2005 - als Hans
Simons aantreedt- wordt aan de
bel getrokken. Er volgt een reeks
maatregelen die lijken te helpen,
want in 2006 meldt het ziekenhuis
een positief resultaat. Een jaar la
ter moeten men daar op terugko
men. Door 'een fundamentele
fout' moet het resultaat worden ge
corrigeerd: er was in 2006 twee
miljoen verlies gedraaid. En dat
had men misschien wel kunnen
weten, concludeert de opsteller
van het rapport voorzichtig. 'Er is
gesproken over de potentiële risi
co's maar er is gekozen om uit
te gaan van het (achteraf gebleken
te) optimistische scenario." De
nieuwe accountant bestempelde
dat gedrag achteraf als 'onverant
woord'.
Het is op dit moment nog niet dui
delijk of de plannen voor na een
eventuele fusie wel te betalen zijn.
Is er bijvoorbeeld nog wel geld
voor een nieuw ziekenhuis op
Walcheren? De raad van bestuur
heeft de onderzoekers laten weten
dat het mogelijk is om geld te le
nen, mits de fusie doorgaat.
En wat zijn de gevolgen voor het
ziekenhuis Walcheren? „De samen
werking heeft mede geleid tot een
negatief resultaat over het jaar
2007", stelt het rapport. Vlissingen
heeft een positief eigen vermogen.
'Voor de beide ziekenhuizen
zou na de fusie zelfs sprake zijn
van een klein positief eigen vermo
gen, waarmee ook eventuele aan
spraken op balanssteun niet aan
de orde zijn.' Balanssteun is finan
ciële hulp die de overheid ver
strekt als de zorg in gevaar komt.
