weg.nl Angstig Tibet herdenkt opstand van vijftig jaar geleden V| w supervoordelige busreizen „Als iemand ook maar een woord hoort van wat ik nu zeg, ben ik morgen verdwenen." Meer info? Brochure aanvragen? Boeken? www.effeweg.nl of bel 0529 - 46 96 67 10 I Dinsdag 10 maart 2009 PZC SP* Peking heeft een forse legermacht naar Tibetaanse gebieden in China gestuurd. De spanning is er om te snijden. Vandaag is het vijftig jaar geleden dat de Tibetaanse volksopstand uitbrak, waarbij tienduizenden omkwamen. 'Ik ben bang.' door Remko Tanis Er moet gegeten en ge dronken worden op de bruiloft in Rigmon. De Tibetaanse bruidegom duwt zijn gasten naar binnen, waar tafels vol fruit, zoetig heid en drank staan. Tegelijk kijkt hij over zijn schouder naar de weg, waar de zoveelste colonne van het Chinese leger voorbij den dert. „Het zijn er veel", zegt hij. „De soldaten houden ons continu in de gaten. De sfeer is het hele jaar al gespannen, maar deze maand nog meer dan anders." Vandaag is het vijftig jaar geleden dat in Tibet een opstand uitbrak te gen de Chinese machthebbers. Het leger sloeg die indertijd hard neer en de jonge Tibetaanse leider, de dalai lama, moest halsoverkop naar het buitenland vluchten. Vo rig jaar braken rond-deze datum opnieuw gewelddadige rellen uit in Tibet en de aangrenzende Chi nese regio's met veel Tibetanen, die meer autonomie van Peking willen. Een van die regio's is het zuidwes ten van de provincie Qinghai. Hier gaat de hoogvlakte van Tibet lang zaam over in gure woestijn. Tibetaanse nomaden leven er met hun kuddes schapen en yaks, gade geslagen door steeds meer Chine se veiligheidstroepen, die paraat staan om elk teken van protest de kop in te drukken. De autoriteiten in Peking werden vo rig jaar verrast door de rellen en zijn er op gebrand dat niet opnieuw te laten gebeu ren. De Tibetaanse regio's zijn, net als Tibet zelf, hermetisch afgeslo ten van de buitenwereld. China wil verborgen houden dat in een kwart van het land feitelijk een staat van beleg geldt. Iedere po ging om richting Tibetaanse grens te reizen, strandt bij militaire blok kades. De Tibetanen zijn gespannen, ook al is dat voor een buitenstaander moeilijk te zien. „Ik lijk misschien blij, maar dat is niet zo", zegt een 30-jarige met een glimlach. „Ik ben bang." Hij spreekt bedacht zaam, in een afgezonderde kamer van een restaurant, ledereen is voorzichtig, niemand wil zijn naam in de krant, uit angst voor de autoriteiten. „Als iemand ook maar een woord Tibetaanse monniken lopen langs het communistisch symbool van hamer en sikkel in de straten van Kangding in het departement Ganzi. foto Ng Han Guan/AP hoort van wat ik nu zeg, ben ik morgen verdwenen." Of het sinds de rellen van vorig jaar moeilijker is geworden? Voor de 30-jarige ant woordt, duwt hij de deur van de kamer stevig dicht. „Absoluut. En om maar een reden: dit is China en wij zijn Tibetanen." Hij heeft een nieuwe gsm op zak, maar om te bellen loopt hij naar een oude, openbare telefoon op straat. „We kunnen niet meer vrij over de tele foon praten. Iedereen wordt afge luisterd. Als je op straat onbeken den ziet, word je direct wantrou- wig." Veel Tibetanen vrezen een herhaling van het geweld van vo rig jaar. Peking ontkent echter dat er iets aan de hand is. Volgens een hoge afgevaardigde van de Com munistische Partij heeft 'de militai re politie haar diensten in sommi ge delen van Tibet alleen maar uit gebreid'. Honderd kilometer van de brui loft in Rigmon hebben duizenden Tibetanen zich in feestkleding op een winderige vlakte verzameld voor de jaarlijkse paardenraces van Cheoji. „Dit is de grootste groep Tibeta nen die ik in een jaar tijd samen heb gezien", stamelt een man. „De politie verbiedt bijeenkomsten van Tibetanen normaal gespro ken." Een paardenrenner vertelt dat het minder mooi is dan het lijkt. „Een rijke zakenman met veel connecties heeft geregeld dat we toch mogen racen", vertelt hij. „Maar het stikt hier van de militai ren." Het festival mag dit jaar ook maar een dag duren, in plaats van de ge bruikelijke drie. De renner: „Nor maal kwamen er veel meer men sen. De Chinezen maken het ons nu moeilijk om te reizen. Zodra je op pad gaat, word je gevolgd. Re gelmatig doorzoeken ze onze hui zen, op zoek naar aanwijzingen dat we verzet plannen. Bijna elke stap die we zet ten, moeten we van tevoren mel den." Over de rellen van vorig jaar zegt hij: „Iedereen wist dat dit een keer zou gebeuren en het zal nog een keer gebeuren." De race in Cheoji is een van de weinige tradities waar de zes mil joen Tibetanen in China nog aan vast kunnen houden. De viering van Nieuwjaar hebben ze overge slagen, uit respect voor de doden die vorig jaar vielen. Het daarop volgende bidfestival Monlam is verboden door Peking. Het zou te veel Tibetanen bijeen brengen in de tempels. Tibetanen hopen dat rellen dit keer uitblijven, zodat het leger mis schien verdwijnt uit hun dagelijk se bestaan. „Ik ben hoopvol", zegt de 30-jarige man in het afgesloten restaurantzaaltje. „Door de op stand van vorig jaar weet ik zeker dat er.echt een Tibet bestaat." Effe Weg, Postbus 23, 7710 AA Nieuwleusen. (ook groepsreizen mogelijk) yj m Genoemde prijzen zijn per persoon, excl. reservedngskosten a 15, iXceurmerk entreegelden en eventuele toeslagen. Fouten voorbehouden. V bedrijf Hoogtepunten: Staphorst, Bourtange, Hunebedmuseum, Westerbork, KaasKijkboerderij, Orvelte, kaarsenmakerij, Emmen, Noorder Dierenpark. 4 hotelovernachtingen, 4 maal ontbijtbuffet, 4 maal diner, 5 maal lunchpakket, afscheidsdiner, vervoer per Tourist Class touringcar Boek deze reis voor 17 maart en ontvang een luxe Carlton reiskoffer t.w.v. 69,95. U betaalt alleen de verzendkosten a €10,-. Vermeld bij boeking actiecode: MDACTIE. Maximaal 1 koffer per boeking. Inclusief: Hoogtepunten: Königswinter, natuurrondrit Romantische Strasse, Doppet brücke, St. Wolfgangskerk, stadswandeling Würzburg o.l.v. een gids, slot Residenz, Dinkelsbühl, Feuchtwangerv 4 hotelovernachtingen, 4 maal ontbijtbuffet, 4 maal diner, stadswandeling Würzburg o.l.v. een gids, vervoer per Tourist Class touringcar Hoogtepunten: stadswandeling beneden- en bovenstad Praag, boottocht Moldau, Praagse Burcht, het 'gouden straatje', St. Vituskathedraal, Tynkerk, het astronomisch uurwerk, Karelsbrug. 3 hotelovernachtingen, 3 maal ontbijtbuffet, vervoer per Tourist Class touringcar

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2009 | | pagina 10