spectrum 4
BISBmI -
Lilian
President met visie en wilskracht
PZC
Zaterdag 7 maart 2009
es -o
VERENIGDE
STATEN
CANADA Onze verslaggeefster Lilian Dominicus
reist twee maanden door Amerika, op
j^s. ^Lilian 1 yBoston zoek naar Zeeuwse verhalen. Zij begon
V -Hyde Park *"""/7* haar reis in de stad New York en reisde
---9. «ftart door naar Hyde Park. Haar reiserva-
New York ringen zi/n te volgen op haar blog:
Einde in Washington ir 9 www.pzc.nl/blog/liliandominicus
J(W
Beeld van Eleanor en Franklin D. Roosevelt.
Wieg van de Roosevelts staat in Oud-Vossemeer
Oud-Vossemeer is de wieg van de familie Van Rosenvelt,
gen naam die verwijst naar een veldje (klap-)rozen. Later is
de naam verbasterd tot Roosevelt.
Het is een Zeeuwse familie die tot de verbeelding spreekt:
uit de nakomelingen van Claes Martenszen van Rosenvelt,
die in de jaren veertig van de zeventiende eeuw in Manhat
tan aankwam, zijn twee Amerikaanse presidenten en één pre
sidentsvrouw voortgekomen.
De familie splitst bij de kleinzonen van Claes Martenszen
van Rosenvelt: Jacobus Roosevelt (1692-1776) en Johan
nes Roosevelt (1689-?). De twee takken ontwikkelen zich
afzonderlijk van elkaar.
Jacobus is de voorvader van Franklin Delano, die in de
Hudson River Valley kwam te wonen.
Johannes Roosevelt is de voorvader van Theodore Roose
velt en zijn nichtje Anna Eleanor. Theodore Roosevelt
(1858-1919) was de 26e president van Amerika, van 1901
tot 1909.
Theodores nichtje Eleanor (1884-1962) trouwde uiteindelijk
met Franklin Delano (1882-1945), die de 32e president
was, van 1933 tot zijn dood in 1945.
Toen Franklin Delano Roosevelt in
1933 in de VS aan de macht kwam,
zag hij zich gesteld voor een
enorme uitdaging. Het land zat in
een grote depressie: een op de
vier was werkloos, de meeste
banken waren gesloten, door
erosie ware oogsten mislukt en
boeren die wel oogst hadden,
incasseerden enorme verliezen.
door Lilian Dominicus
Wie vandaag de dag over het
voormalige landgoed van
de Roosevelts in Hyde Park
wandelt, maakt al gauw een
vergelijking met de uitdaging waarvoor
president Barack Obama staat: de krediet
crisis. Sommige Amerikanen denken zelfs
dat de huidige situatie slechter is dan toen,
in de beruchte crisisjaren. „Omdat we de
bodem van de put nog lang niet hebben
gezien. En omdat het deze keer een wereld
wijde crisis is", is de opvatting.
Misschien hebben ze gelijk: er zijn welis
waar nog geen beelden van hongerlijden
de Amerikanen die op straat creperen,
maar mensen schamen zich voor hun ar
moede, waardoor die verstopt blijft. Frank
lin D. Roosevelt had een visie die nu meer
dan ooit van kracht is. „Het enige dat we
moeten vrezen, is de angst zelf', sprak hij
op 4 maart 1933, tijdens zijn inauguratiere
de.
Franklin D. Roosevelt ('FDR') groeide op
op het landgoed aan de Hudson Rivier,
ruim drie uur rijden van New York. Al tij
dens zijn presidentschap wist hij dat het
huis waarin hij zijn hele leven woonde, uit
eindelijk een museum zou worden. „En
dus gaf hij instructies hoe het er uit moest
zien. Hij was de eerste die een presiden
tiële bibliotheek oprichtte en die openstel
de voor het publiek. Ook tijdens zijn re
geerperiode waren de presidentiële docu
menten al in te zien en dat was in die tijd
heel bijzonder. Andere presidenten gaven
het papierwerk uiteindelijk wel vrij aan
schrijvers en geschiedkundigen voor on
derzoek, maar pas nadat ze waren afgetre
den", zegt gids Ann Murray. Foto's maken
in de voormalige presidentswoning mag
De werkkamer van FDR, met op de voorgrond de rolstoel die voor het grote publiek onzicht
baar was.
Het huis aan de Hudson-rivier in Hyde Park, waarin Franklin D. Roosevelt zijn hele leven
woonde, is nu een museum.
niet, onder meer vanwege beveiliging."
Na de Grote Depressie brak in 1940 de
Tweede Wereldoorlog uit. „FDR zag de
oorlog al lang aankomen. Hij riskeerde zijn
politieke'carrière door te waarschuwen
voor het gevaar uit Duitsland en stoomde
Amerikaanse troepen klaar voor een even
tuele strijd", meidteen van de films in de
bibliotheek. 'Hij zette zijn persoonlijke di
plomatie in om met Churchill, Stalin en
andere geallieerde leiders te onderhande
len'.
De Grote Depressie en de Tweede Wereld
oorlog warén niet de enige uitdagingen in
het leven van Franklin Delano Roosevelt
en zijn vrouw Eleanor. Op vrij late leeftijd,
FDR was toen al 39, kreeg hij polio en raak
te tot zijn middel verlamd. Gids Ann Mur
ray: „In het begin was hij zelfs volledig ver
lamd, maar door oefening kreeg hij de
kracht in zijn bovenlichaam terug. Hij was
er daarom extra op gebrand om zijn torso
sterk te houden. Dat kun je goed zien op
de film bij de ingang, waar hij aan het
zwemmen is: hij had een bovengemiddeld
gespierd bovenlichaam."
De ziekte had ook grote gevolgen voor de
relatie tussen FDR en Eleanor. FDR bleef
slapen in het echtelijke bed, Eleanor kreeg
het kamertje erachter. Ze zou zich er nooit
helemaal thuis voelen, omdat in de kamer
daarachter voortaan haar schoonmoeder
Sara haar intrek nam. De kamers waren
mi'ddels deuren met elkaar verbonden, zo
dat de vrouwen snel ter plekke konden
zijn als Franklin verzorging nodig had.
Alle lichamelijke gebreken ten spijt, bleef
Eleanor achter haar man staan. Ze steunde
hem in zijn politieke aspiraties en ze werk
ten als een team, waardoor hij uiteindelijk
tot vier maal toe werd gekozen tot presi
dent van de Verenigde Staten. Een record
dat niet meer kan worden geëvenaard. Te
genwoordig mag een president nog maar
een keer worden herkozen.
Maar weinig mensen wisten in die tijd dat
hun president niet kon lopen. Met de pers
was er een gentlemen's agreement, ze zorg
den ervoor dat de rolstoel buiten beeld
bleef Er zijn maar twee foto's van FDR in
de door hem zelf gefabriceerde rolstoel.
„Hij bood mensen de illusie dat hij (met
krukken) wel kon lopen: hij gooide zijn bo
venlichaam naar voren, zodat de onder
hem bungelende benen vanzelf mee gin
gen. Dat zag er uit alsof het echt was. Hij
had zichzelf ten doel gesteld om zo iedere
dag de oprijlaan af te 'lopen'. Meestal
moest hij er halverwege mee ophouden,
maar het gaf wel aan wat voor wilskracht
de man had", aldus Murray.
Q Franklin D. Roosevelt Presidential Library and
Museum, Hyde Park (NY). November-april 9-17
uur, mei-oktober 9-18 uur.
http://www.fdrlibrary.marist.edu/hours.html.
