Zeeland
Fracties overwegen
meer luxe in jops
Toeval en toewijding brengen
Barbara Haringman tot leven
inzet om spoorrails te behouden Geen standbeeld maar
Wellicht toch meer
voorzieningen in
ontmoetingsplaatsen.
bezorgers.nl
of bel 0800 - 022 27 10
Amnestygroep helpt
Congolese vrouwen
Culturele avond met
open podium in Kats
26 Zaterdag 7 maart 2009 PZC
door Mieke van der Jagt
HEINKENSZAND - De stichting Be
scherm de Zak van Zuid-Beveland
(BZZB) vindt dat het Borselse ge
meentebestuur zich veel te makke
lijk neerlegt bij het besluit van Pro
rail om de bielzen en de rails van
de oude Sloelijn weg te halen.
Volgens Maatje van der Stel van
de BZZB zijn de rails van grote cul
tuurhistorische waarde. Boven
dien is een in tact gelaten spoor
prima te verenigingen met de plan
nen van de dorpsraad Heinkens-
zand. Die wil van de oude Sloelijn
een wandel- en fietspad maken,
waar veel te beleven is op het ge
bied van natuur en kunst.
Van der Stel is bang dat het de
oude Sloelijn net zo zal vergaan
als het stuk bietenspoor tussen
Oudelande en Borssele. Daar is
het traject nauwelijks nog te vin
den, omdat er tuinen en bedrijfs-
terreintjes overheen liggen. Bij
een coupure moet een bordje uit
leggen dat er vroeger een spoorlijn
tje liep. Verder lijken de stationsge
bouwen overal in het landschap
misplaatst.
DEN HAAG - De gemeenten Reimerswaal en Veendam zijn gisteren in Den
Haag uitgeroepen tot winnaars van de C02-Bomenprijs 2008. Wethouder
Kees Knuit kreeg een beeldje uit handen van minister Cramer van Milieu
(foto). De C02-Bomenprijs is een prijs voor gemeenten die vorig jaar mee
deden aan de nationale Boomfeestdag. Reimerswaal plantte toen 37 popu
lieren, 175 esdoorns en 6 iepen. Milieu Centraal en Stichting Boomfeestdag
berekenen hoeveel C02 (koolstofdioxide) de bomen in hun leven zullen op
nemen. De opbrengst wordt gedeeld door het aantal inwoners. Voor Rei
merswaal komt dat neer op zes kilo C02 per inwoner, foto Jos van Leeuwen
door Luc Oggel
KRUIN1NGEN - Deuren en ramen en
misschien zelfs elektriciteit. Als
het aan verschillende Reimerswaal-
se raadsfracties ligt, worden de jon-
gerenontmoetingsplekken (jops)
in de gemeente ermee uitgerust.
Tot nu toe was 'wat er niet opzit,
kan er ook niet af het beleid ten
aanzien van jops. In het verleden
zijn er nogal eens vernielingen ge
pleegd aan de honken, reden om
ze zo kaal mogelijk te houden.
Aanleiding om dat nu wellicht
(deels) te herzien, is een actie van
de dorpsraad Hansweert. Die wil
graag dat de jop in Hansweert
wordt voorzien van elektriciteit en
verwarming. De jongeren gebrui
ken nu gasflessen en kaarsen, wat
tot gevaarlijke situaties kan leiden.
Volgens dorpsraadvoorzitter Adri
Kortlever kunnen jops ook met
voorzieningen als elektriciteit en
verwarming 'hufterproof worden
gemaakt, door de lampen aan te
sluiten op de openbare verlichting
en de thermostaat weg te werken.
Verschillende fracties voelen wel
wat voor extra voorzieningen in
PTC De meeste fracties in de gemeen-
te Reimerswaal voelen veel voor
luxere jongerenontmoetingsplek-
ken (jops). Tot nu toe ging de ge
meente uit van sobere jops.
De jaarprijs voor Volharding
en Vernuft van de Stichting
Molengiftenfonds gaat dit
jaar naar molenaar Nel van
Leijen uit Goes, die tal van
vrijwilligers inspireerde.
door Mieke van der Jagt
"TT e hoort het dikwijls als haar
I naam valt: „Nel van Leijen,
I die verdient een standbeeld."
I Een standbeeld wordt het
niet, maar wel een toepasselij
ke prijs: de jaarprijs voor Volhar
ding en Vernuft. Vandaag krijgt ze
hem uitgereikt, tijdens de vergade
ring van De Hollandse Molen in
Amsterdam.
Ze moet er wel een beetje om la
chen, want ze was erbij toen de
prijs, jaren geleden, werd inge
steld. „Zo'n adelijk type wilde dui
delijk indruk maken op Koningin
Juliana, die toen aanwezig was.
Wij hebben die hete aardappel
nog vaak nagedaan, thuis."
Maar, grappig of niet, volharding
en vernuft zijn er zeker aan te pas
gekomen in de loopbaan van Nel
van Leijen. In 1970 werd ze polder
molenaar in Noord-Holland. De
rol van huisvrouw met een klein
kind vond ze niet echt bevredi
gend. Ze solliciteerde met niet
meer kwaliteiten dan een passie
voor molens, maar regelde wel
meteen haar eigen opleiding door
een oom in te schakelen. Vier jaar
later, er was inmiddels een tweede
kind, vluchtte ze uit een drama
tisch huwelijk naar een vriendin
in Goes. Met niets dan de kleren
die zij en haar kinderen aanhad
den, zocht en vond ze een baan en
de eerste luxe die ze zich permit
teerde was een nieuw exemplaar
van een boek over Zeeuwse mo
lens, dat ze in Noord-Holland had
achtergelaten. Toen ze benoemd
werd tot tweede molenaar op Aeo
lus in Wemeldinge en bijscholing
kreeg voor het malen met stenen,
realiseerde ze zich dat er nog veel
mankeerde aan de opleiding van
vrijwillige molenaars in Zeeland.
Ze ging meteen aan de slag.
Zelf snapt ze het, terugblikkend,
ook niet echt: alleenstaande moe-
Nel van Leijen, molenaar en
merk-lapconservator.
der met twee kinderen, een volle
dige baan en een enorme lading
vrijwilligerswerk. „Het is gewoon
zo: als je moet dan doe je het en
een liefhebberij geeft je extra ener
gie."
Toen Middelburg een stadsmole-
naar zocht, was ze de enige sollici
tant met een diploma. Aanvanke
lijk draaide ze De Seismolen en
Ons Genoegen, maar later kwam
Buiten Verwachting in Nieuw- en
Sint Joosland erbij. Het werd haar
grote liefde. „Afgezien van mijn
man, natuurlijk, met wie ik alweer
jaren samen ben." Vorig jaar werd
ze 65 jaar en ging ze als stadsmole-
naar officieel met pensioen. Met
een trad ze weer in dienst om Bui
ten Verwachting te kunnen blij
ven draaien.
Haar 'gewone' loopbaan, eerst als
schoonmaakster en later als ar
chiefmedewerkster in het Ooster-
scheldeziekenhuis, sloot ze al op
haar zestigste af. Hoewel ze nog
steeds actief was in de Hollandse
en de Zeeuwse Molenstichting en
in het Gilde van Vrijwillige Mole
naars, vond ze er nog een passie
bij: merklappen, die in de loop der
jaren een specialiteit van het Beve-
landse museum in Goes zijn ge
worden. Als onbezoldigd merklap-
penconservator bij het Historisch
Museum zag ze haar twee passies
bij elkaar komen. Een achttien-
de-eeuwse merklap leidde naar on
derzoek van de molen in Colijns-
plaat. Het geldbedrag dat aan Vol
harding en Vernuft is verbonden,
bestemt ze dan ook waarschijnlijk
voor een publicatie daarover.
jops, zo bleek deze week tijdens
de raadsvergadering. Zo vindt
Andries lumelet (Christenunie)
verwarming en verlichting 'niet
meer dan normaal'. Ook wat PvdA
en WD betreft valt er over te pra
ten. Fractievoorzitter Dieuwke
Louwrink (PvdA) vindt wel - dat
het per jop moet worden bekeken
en dat ook de praathuisjes in de
discussie moeten worden meege
nomen.
Voor Leefbaar Reimerswaal gaat
verwarming wat ver, maar aanslui
ting op de straatverlichting is voor
raadslid Wim Dieleman prima.
„Laten we gewoon eens beginnen
met deuren en ramen." Dat laatste
vindt het CDA ook een goed idee,
al kunnen jongeren ook gewoon
'thuis gaan zitten', aldus raadslid
Peter Polderdijk. De SGP neigt er
naar het beleid bij het oude te la
ten. „Jeugd is vluchtig, bij de ene
groep kan het goed gaan, bij de vol
gende weer niet", stelt Tin Jans
zen.
Het college wil volgens wethouder
Hans de Kunder liever duidelijk
onderscheid blijven maken tussen
het jop- en en het soosbeleid.
„Een jop is in principe voor ieder
een toegankelijk. Het is dan moei
lijk om iemand verantwoordelijk
te stellen. Een soos heeft meer
voorzieningen, maar daar is ook
meer toezicht."
De Kunder bespeurt desondanks
beweging in het vastgestelde be
leid. „Daar moeten wij ons over be
raden."
GOES - Vorig jaar, toen Nel van Leijen 65 jaar werd en
een kwart eeuw de molen Buiten Verwachting in
Nieuw- en Sint Joosland draaide, werd ze met een
smoesje naar een veiling in Middelburg gestuurd. Dat
was om haar uit de buurt van de molen te houden,
die ze een paar uur later helemaal versierd aantrof
Nel is een autoriteit op het gebied van merklappen
en er werden er in Middelburg een paar geveild. Wil
je geen merklap voor je verjaardag, vroeg haar man.
„Nou nee, dat wilde ik niet. Ik vind het heerlijk om
mee bezig te zijn, maar ik hoef er geen te bezitten.
Totdat ik een beetje rondkeek en helemaal verliefd
werd op een lap. Dat was toevallig wel het topstuk
van de veiling. We besloten erop te bieden met een
duidelijk plafond in het budget. Het was voor het
eerst dat we iets op een veiling kochten, maar we had
den 'm wel."
Het was een merklap uit 1771 van een zekere Barbara
Haringman uit Colijnsplaat. „Een beetje onderzoek
leerde dat alle geveilde lappen van die dag van diezelf
de Barbara waren. Er stond ook nog de naam van Ma
ria van der Baan uit Zierikzee op. We vermoeden dat
dat haar lerares is geweest. Allemaal heel intrigerend
natuurlijk, en daarom ging ik verder zoeken. Ook met
het idee om van Barbara's lappen een tentoonstelling
te maken. We hebben per slot van rekening een spe
ciale gang voor merklappen in het museum."
De andere kopers, die verspreid over heel Nederland
wonen, bleken enthousiast genoeg om hun pas ver
worven kleinoden in bruikleen te geven. Nel leerde
intussen Barbara Haringman steeds beter kennen.
„Ze had een beroemd voorgeslacht en haar familie ex
ploiteerde ook de molen in Colijnsplaat. Heel veel
aanknopingspunten blijken netjes in de lappen te
zijn geborduurd. Nog niet eens zo heel lang geleden
was er in de Voorstraat in Colijnsplaat nog een mani-
facturenwinkeltje van Haringman."
Het ene onderzoek leidt tot het andere en zo wordt
de tentoonstelling, die op 4 april opengaat, steeds
completer. „Met alle informatie die boven water
komt, gaat zo'n meisje uit Colijnsplaat steeds meer le
ven. Een publicatie over de molen waarmee ze een re
latie had, lijkt mij een mooie bestemming voor het
geld dat aan de prijs is verbonden."
weGeNeR NieuwsMedia
GOES - Op de Internationale Vrou
wendag, zondag 8 maart, vraagt de
Amnestygroep Goes aandacht
voor de rechten van Congolese
vrouwen. In filmhuis 't Beest deelt
■Nicolette Kölker na de filmvoor
stelling van 20.30 uur actiekaarten
uit. Bezoekers kunnen na de voor
stelling een voorbedrukte kaart
versturen naar de regering van
Congo. Zo helpen ze mensenrecht-
organisaties, die zich inzetten voor
vrouwelijke slachtoffers van sek
sueel geweld.
www.amnesty.nl
KATS - In dorpshuis De Vriend
schap in Kats staat vanavond de
culturele avond Kats is Klaar (KIK)
op het programma.
Om acht uur begint het open po
dium, waar iedereen zijn kunsten
mag vertonen, zolang die maar
iets te maken hebben met het the
ma 'jaren twintig en dertig van de
vorige eeu^v'. Daarnaast treedt de
Nijmeegse coverband De Brood
troosters op. Wie zich nog wil op
geven voor het open podium, kan
dat doen bij Aarnoud de Molenaar
via 0113-217035. Entree is 3 euro.
