'Het lukt niet om dertig jaar de spreekbuis te blijven van verontwaardigde mensen'
Luidkeels o'm
aandacht vragen
Meer kennis
dan deskundigen
Verzakelijkte
multinational
Niet tegen elkaar
uit te spelen
Mentaliteit is
veranderd
LLINK
Voormalig hoogleraar Dier en Recht Dirk Boon
PZC Zaterdag 7 maart 2009 1 3
Teo Warns, directeur
Natuurmonumenten
„Greenpeace is een merk dat staat
als een huis. Iedereen heeft er een
beeld bij en dat is vaak heroïsch en
avontuurlijk. Wij komen Green
peace tegen rondom natuurgebie
den. Bijvoorbeeld bij de kwestie
rond gasboringen in de Wadden
zee. Maar we zijn heel verschil
lend. Greenpeace is een groene
multinational. Wij zijn alleen ac
tiefin Nederland. Greenpeace is
behoorlijk wendbaar, vooral voor
zo'n grote organisatie. Zij kunnen
steeds nieuwe missies oppakken.
Dat is ook hun kracht. Ze agende
ren zaken. Ze vragen luidkeels aan
dacht en creëren een basis die het
voor ons makkelijker maakt om
op verder te gaan. We vullen el
kaar aan. Acties zoals Greenpeace
voert, bijvoorbeeld het dumpen
van rotsblokken in zee, passen
niet bij ons. Wij hebben bij na
tuurgebieden te maken met buren,
met relaties. Met hen zitten we
steeds om tafel. Dan kun je zoiets
niet doen. Het lijkt wel of Green
peace steeds vaker probeert het
eens te worden met bedrijven die
ze aanpakken. Ik begrijp dat ze
laatst Philips een schouderklopje
hebben gegeven omdat het bedrijf
kosten van recycling van produc
ten op zich wil nemen. Dat was
twintig jaar geleden niet gebeurd."
Dirk Boon, voormalig hoogleraar
Dier en Recht
„Het aardige van milieuclubs is dat
ze een goed tegenwicht bieden
aan het officiële beleid. Green
peace heeft binnen dat groot ge
groeide palet van milieuclubs een
geheel eigen plek verworven. De
aanpak is effectief gebleken. Je
moet zorgen dat je beter op de
hoogte bent dan deskundigen. Dat
lukt Greenpeace, maar de organisa
tie is nu zo bezig met overleg voe
ren en politiek bedrijven dat ze al
lang niet meer 'het gezicht naar
het publiek toe' is. Het lukt niet
om dertig jaar de spreekbuis te blij
ven van verontwaardigde mensen.
Soms lijkt het alsof het hele we
reldleed op de schouders van
Greenpeace rust. De club is breed
georiënteerd. Dat is de kracht,
maar ook de zwakte. Greenpeace
bestaat nog altijd uit ijverige jon
gens en meisjes voor wie geen to
ren te hoog is om in te klimmen.
Maar na veertig keer denk je: tijd
voor andere acties. Ook de pers
denkt: 'daar is Greenpeace weer'.
En veel humor valt er, anders dan
vroeger, niet te ontdekken. Een tip
aan Greenpeace: splits je op. Nu is
het actiegebied zo breed dat men
sen het overzicht verliezen. Mik
met kleine organisaties op specifie
ke doelen en de vonk naar het pu
bliek zal makkelijker overslaan."
Frans Krens, plantenbiotechnoloog
aan Wageningen Universiteit
„Ik ben in aanraking gekomen met
Greenpeace toen ik een veldproef
hield met genetisch gemodificeer
de appels. We hadden daar een
gen van gerst aan toegevoegd. Het
doel was appelschurft tegen te
gaan en daardoor het gebruik van
bestrijdingsmiddelen te verminde
ren. Greenpeace heeft de legale
weg gevolgd en bezwaar gemaakt
tegen de vergunning die VROM
ons verleend had. Terwijl het pro
ces van de vergunningverlening
nog liep, is het proefveld in 2005
vernield. Greenpeace zegt dat het
geen actie van haar was. Maar de
organisatie had wel een hele pu
bliekscampagne lopen tegen gen
technologie. De misleidende taal
die werd gebruikt op de website
was zodanig dat ik zelf bijna de
neiging kreeg mijn proef uit het
veld te trekken. Toen ze zeiden dat
ze niets met de vernieling te ma
ken hadden, heb ik gezegd dat ze
maar eens naar de site moesten kij
ken. Als je al niet in de stemming
was voor actie, dan werd je het
wel. Greenpeace is in dertig jaar
veranderd van een bezielde groep
actievoerders in een verzakelijkte
multinational. De pr is een geolie
de machine. Discussie is moeilijk."
Lieselot Meelker, woordvoerder van
Wereld Natuur Fonds (WNF)
„Wij zijn heel blij met Green
peace. Zij klimmen in de fabrieks
pijp als dat nodig is en wij zitten
aan de onderhandelingstafel. Zij
voeren de harde acties, zijn vast
houdend. Wij zijn beleefd. Zowel
WNF als Greenpeace zijn interna
tionale organisaties. We hebben
dezelfde doelen en werken dus
veel samen. Ook wij willen be
schermde zeereservaten bijvoor
beeld. We zijn absoluut niet tegen
elkaar uit te spelen, maar benade
ren onze doelen gewoon anders.
Onze achterban bestaat voor een
groot deel uit families. We zijn
een echte gezinsorganisatie. Daar
gaan we voorzichtig en netjes mee
om. De achterban van Greenpeace
staat blijkbaar achter steviger cam
pagnes. Een verschil is ook dat wij
veel proberen samen te werken
met producenten. Bijvoorbeeld
van palmolie. Greenpeace pro
beert de schepen die palmolie ver
voeren tegen te houden. Wij heb
ben een samenwerking met KLM,
dat zie ik bij Greenpeace niet snel
gebeuren."
ina Schermer-Vermeer (77), volgens
Greenpeace een van de eerste Ne
derlandse donateurs.
„Laatst kwam ik op zolder een gi
roafschrift tegen uit 1979 waarop
keurig 10 gulden was afgeschreven.
De grootste verdienste van Green
peace is de mentaliteitsverande
ring die teweeg is gebracht. Als be
langrijkste taak voor de toekomst
zie ik de strijd tegen de ontbos
sing. Natuurlijk heb ik Greenpeace
zien veranderen. Het is voor mijn
gevoel nu wat minder showing off.
Iets minder spektakel met
rubberbootjes en iets meer toege
spitst op onderzoek. En daar is
niks mis mee. Greenpeace is zich
in de loop van de tijd ook nadruk
kelijker gaan richten op de jeugd.
Daar ben ik als gepensioneerde
blij mee. Ik heb in al die jaren
nooit overwogen om mijn lidmaat
schap op te zeggen. Ik wil niet
zeggen dat het doel de middelen
heiligt, maar zolang er geen men
senlevens in gevaar worden ge
bracht, steun ik Greenpeace. Ster
ker nog: de enigen die soms hun
leven wagen zijn de actievoerders
zelf"
Omroep LLink
houdt vanwege
het jubileum een
verkiezing van de
beste actie van
Greenpeace.
Stemmen kan via
Greenpeace.llink.nl.
Uitslag eind maart.
In december 2008 voert
Greenpeace op volle zee
actie tegen een palmolie
tanker met bestemming
Rotterdam. Voor de teelt
van palmen worden veel
bossen gekapt. Actievoer
ders schilderen het woord
'Crime' en de tekst 'Palm
oil destroys forests and
climate' op het schip
(Palmolie vernietigt
bossen en het klimaat).
In 1995 protesteert
Greenpeace tegen
het afzinken van het
olieplatform Brent
Spar door Shell,
omdat het platform
meer aardolie zou
bevatten dan Shell
beweert. Later blijken
de schattingen van
Greenpeace te hoog
en krijgt de organisa
tie veel kritiek.
Augustus 2008 stort
Greenpeace twee tot
drie ton wegende
stenen in de Noordzee
om bodemvisserij
onmogelijk te maken.
Vissersschepen lopen
gevaar als hun sleepnet
ten achter de blokken
blijven haken. Volgens
de actievoerders
vernietigen de vissers
de zeebodem.
In Nederland
komt Green
peace regelma
tig in het nieuws
met onder meer
acties tegen
nieuwe kolen
centrales, voor
een duurzame
visserij, tegen
kernenergie en
palmolie.
Actie bij nieuwe E.ON kolencentrale op de Maasvlakte.
