Hollandse sporen in Antwerpen
Antwerpen was in 1560 de grootste stad
van de Lage Landen. In 1830 scheidde
België zich af van Nederland. Maar er zijn
genoeg Nederlandse herinneringen,
ontdekte Hans Hoekstra.
m reizen@wegener.nl reize?
1024-3650360 S-
IsSil Zaterdag 21 februari 20
Pieter Paul Rubens kreeg les van de Leidse schilder Otto van Veen. In de
Onze-Lieve-Vrouwekathedraal zijn vier kunstwerken van hem te zien, waar
onder de Kruisafneming. foto PR
brood met krenten of rozijnen, ver
kocht door Antwerpse bakkers. In
1415 kwam de in Dordrecht gebo
ren Pieter Pot naar Antwerpen. Hij
stichtte in 1433 een aalmoezenhuis
in de Munsterstraat (nu Grote Pie
ter Potstraat) en liet daar rogge
brood uitdelen aan de armen en
de gevangenen. De kapel is nog te
vinden op de hoek Grote en Klei
ne Pieter Potstraat. Bakker Goos-
sens in de Korte Gasthuisstraat is
een bekend adres voor de roggever-
dommekes.
Aan het begin van de Hoogstraat
ligt een afgebakende rechthoek
met keien die ooit op de Dam in
Amsterdam lagen. 'Moving the
world' was in 2004 een project van
Joseph Scorselo en Fenna Swart.
Ze ruilden de Damkeitjes voor ste
nen uit steden waar Amsterdam in
het verleden een band mee op
bouwde: Ankara, Antwerpen,
Athene, Cairo, Casablanca, Jakarta,
Kopenhagen, New York en Oslo.
In Amsterdam liggen deze geruilde
straatstenen bij elkaar op het Wit-
tenburgerplein, als symbool voor
de diversiteit van de wereld.
De Nederlander Mathias van der
Goes drukte in 1481 in Antwerpen
het eerste boek: het Boexken van
der qfficien ofte dienst der missen, sa
mengesteld door Simon van Venlo.
Van der Goes' drukkerij zat op de
hoek van de Kammenstraat en de
Steenhouwersvest. Van de eerste
druk is slechts één exemplaar be
waard gebleven, die wordt be
waard in de Landes- und Hoch-
schulbibliothek in Darmstadt.
Onder de arcade van de Steenhou
wersvest 31 is een gevelsteen met
de tekst 'Uyt Egypten Hebbe Ik My-
nen Zoon Geroepn'. Hans 't Man
netje kapte deze naar het origineel
op de Begijnhof in Amsterdam. De
gevelsteen werd in 1993 door burge
meester Van Thijn aan zijn Ant
werpse collega geschonken.
De Nederlandse landschapsarchi
tect Ronald van der Hilst, geves
tigd aan het Mechelseplein, zorgde
in 2006 voor de revival van de
tulp. Voor Val Saint Lambert ont
wierp hij een kristallen vaas in de
vorm van een tulpenbol: Bulbe.
Antwerpen schonk zo'n Bulbe aan
koningin Beatrix tijdens haar staats
bezoek in 2006. De Belgen maak
ten eerder kennis met de tulp dan
de Nederlanders. De tulp kwam al
in 1562 in Antwerpen aan. Een
koopman vond ze als uitjes niet te
eten, maar toen de bolletjes in zijn
moestuin uitkwamen, werd hun
sierkwaliteit duidelijk. In 1593
bracht de Mechelse koopman Joris
Rye de tulp naar Leiden. De tulpen
gekte in Nederland begon in 1630
en eindigde na jaren met een
crash, maar de tulp bleef belangrijk
voor ons land.
Er wonen niet alleen ruim
tienduizend Nederlanders in
en rond Antwerpen, Neder
landers vormen ook de grootste
groep onder de toeristen. Ze spre
ken dezelfde taal als de Vlamingen,
maar verraden zich door het over
de Vogeltjesmarkt te hebben - de
Antwerpenaren zelf zeggen Voge
lenmarkt. Op de Vogelenmarkt
aan het Theaterplein worden op
zondag ook volièrevogeltjes ver
kocht, maar op deze markt is vrij
wel alles te koop.
De Vlaamse schilder Pieter Paul
Rubens (1577-1640) kreeg les van
de schilder en graveur Otto van
Veen, in 1556 geboren in Leiden.
Rubens was bevriend met Michiel
van Ophoven, de bisschop van
Den Bosch, van wie hij in 1619 een
portret maakte. Rubens overleed
in Antwerpen in een zeventiende-
eeuws stadspaleis aan de Wapper:
het Rubenshuis met Rubens' ate
lier en de door hem ontworpen
Vlaams-Italiaanse renaissancetuin.
De wandeling eindigt op de Meir,
de plaats waar de Nederlanders en
Belgen op 26 oktober 1830 hun fel
le scheidingsgevecht streden.
De wandelgids 'Hollandse sporen
in Antwerpen' is een publicatie
van Toerisme Antwerpen in sa
menwerking met het Consulaat
Generaal der Nederlanden. De
tekst is van Felix van de Laar. De
gids is voor 3,50 euro verkrijg
baar bij Toerisme Antwerpen op
de Grote Markt en in het Cen
traal Station.
www.antwerpen.be
q Antwerpen
Brussel
werpende Brabo en rond de Grote
Markt zijn Antwerpse Handjes als
pralines verkrijgbaar.
In de gevel van de eerste verdie
ping van het stadhuis op de Grote
Markt kwamen in 1964 twee
glas-in-loodramen met de portret
ten van Willem van Oranje en ko
ningin Juliana. Willem van Oranje
erfde de adellijke titel Burggraaf
van Antwerpen, en koningin Julia
na was, net zoals koningin Beatrix
nu, Burggravin van Antwerpen.
De Onze-Lieve-Vrouwekathedraal
(Schoenmarkt) is de grootste goti
sche kathedraal van de Lage Lan
den en hét monument van Ant
werpen. Er zijn vier kunstwerken
van Rubens te zien, waaronder de
Kruisoprichting en Kruisafneming.
De klokken in deze kathedraal wer
den in het midden van de zeven
tiende eeuw besteld bij de klokken
gieters Franqois en Pieter Hemony
in Zutphen.
Roggeverdommekes is stevig r
Ooit waren het huidi-
ge België en Neder
land één. Maar wie
denkt dat de beide
landen na de schei
ding in 1830 niets meer met elkaar
te maken wilden hebben, komt be
drogen uit. In Antwerpen zijn over
al erfenisjes van Nederlandse in
vloed terug te vinden. Tijdens een
speciale wandeling kan de bezoe
ker die 'Hollandse sporen' terug
vinden.
We beginnen met de koekjes in de
vorm van een hand. Ze werden
ooit bedacht door de Amsterdamse
banketbakker Jos Hakker. Hij
kwam begin vorige eeuw naar Ant
werpen en vestigde zich als banket
bakker in de Provinciestraat. In
1934 bedacht hij een wedstrijd
rond het maken van typisch Ant
werpse specialiteiten. Het Ant
werpse Handje van Hakker, een
koekje met amandelflintertjes,
won de wedstrijd. Het handje ver
wijst naar het handwerpen. Vol
gens de sage heerste ooit de reus
Druoon Antigoon over de Schelde,
die een zware tol eiste van elke
voorbijvarende schipper. Als ie
mand niet wilde betalen, hakte de
reus hem een hand af en wierp die
Antwerpse handjes van chocola.
in de Schelde. De Romeinse sol
daat Silvius Brabo vocht met de
reus en overwon. De naam Ant
werpen zou zijn afgeleid van Hand-
werpen, al bestaat er nog een ande
re verklaring: afgeleid van Andover-
pis (aanwerp, oftewel tegenover
aangeworpen land). Op de Grote
Markt staat een beeld van de hand-
redactie.reizen@wegener.nl
|ig| 024-3650360
Naturist het liefst op
vakantie naar Frankrijk
Nederland telt naar schatting
700.000 naaktrecreanten. Hiervan
kiest 85 procent voor Frankrijk als
favoriete naturistenbestemming. Uit
onderzoek van TNS NIPO blijkt dat
Frankrijk het meest geschikte vakan
tieland is voor naaktrecreatie vanwe
ge het veelvoud aan naturistencam
pings, het goede klimaat en de
mooie omgeving. Zwemmen be
hoort tijdens de vakantie tot de
meest geliefde activiteit van naturis
ten.
www.naturisme-in-frankrijk.nl
Tips om goedkoop
op vakantie te gaan
Vakantie hoeft helemaal niet duur
te zijn. Als je een beetje avontuur
lijk bent aangelegd en je geeft niet
al te veel om luxe, dan kun je heel
goedkoop op vakantie. Ook in het
buitenland. Op de website
http://15tips2.googlepa-
ges.com/vakantie (zonder www)
staan vijftien tips om je vakantiekos
ten een beetje in de hand te hou
den. Bijvoorbeeld tip 7: In Engelse
universiteitssteden als Oxford en
Cambridge zijn in de zomer studen
tenwoningen tegen zeer lage prijzen
te huur.
Zeilen langs Turkse kust
op klassieke zeiljachten
Sailing Cruises in Comfort biedt
all inclusive luxe zeiltochten aan
langs de Turkse zuidwestkust en
Griekse eilanden. De klassieke,
houten zeiljachten (guljets) bie
den ruimte aan 6 tot 16 passa
giers. Vanaf april tot november
wordt een gevarieerd zeilpro-
gramma geboden met een keuze
uit diverse vaarroutes, die de pas
sagiers in overleg met de kapi
tein zelf kunnen kiezen.
www.scicsailing.eu
Scandlines maakt
vaarschema duidelijker
Scandlines heeft het vaarschema
naar Denemarken, Zweden, Letland
en het eiland Bornholm gebundeld
in individuele folders. Vakantiegan
gers kunnen hierdoor overzichtelij
ker het reisaanbod, de vaartijden en
de prijzen van de bestemming op
een rijtje zetten. Met acht verschil
lende verbindingen, zegt Scandlines
het dichtste routenet op de Oost
zee te hebben. Vorig jaar vervoerde
Scandlines 17,4 miljoen passagiers
en 3,6 miljoen personenauto's.
www.scandlines.de
wandelroute
ANTWERPEN
