Soms viel iemand in de gracht
Geen sprookjes over schaapskudde
Nieuwe raadkaart
Weekboek van'
een herder
16
3
O
5
UJ
O
Je kunt het een gekrompen dorp noemen. De plek waar de foto op de
nieuwe raadkaart uit de collectie van Hans Lindenbergh is genomen
had indertijd onder meer een school. De groei van het dorpje op
Zuid-Beveland is stil komen te staan. Dus geen school meer. De vraag is:
hoe luidt de naam van de plaats?
Oplossingen kunnen tot en met uiterlijk donderdag 26 februari worden
gezonden naar: Redactie PZC Buitengebied, postbus 91,4330 AB Middel
burg, fax 0118-434012, e-mail redactie@pzc.nl. Onder inzenders van een
goede oplossing worden drie waardebonnen verdeeld.,
door Rinus Antonisse
Volgens mij is de raadkaart
van vorige week de her
vormde kerk met aange
bouwd de openbare lagere
school aan de Ring van Sint-Anna-
land, schrijft C. H. van Dijke uit
Goes. „De kerk is nog steeds in ge
bruik en de school is al vele jaren
geleden afgebroken."
„Ik heb op die school gezeten en
ook mijn broer en zus", meldt Bep
Laban-Snoep uit Tholen. „Langs
de achterkant ging je over een
pleintje naar de consistorie van de
kerk. Daar kregen we godsdienst
les." C. Jasperse uit Terneuzen
merkt op dat de kerk rond 1900
werd gebouwd en in plaats kwam
van een zogeheten koorkerk, waar
van alleen het koor dienst deed als
kerk.
Naast en achter de openbare
school stond de christelijke school,
meldt D. J. Houtekamer uit Kapel-
Ie. „Zelfben ik opgegroeid in de
Voorstraat, dichtbij de kerk en
mijn school. In de pauze ging ik al
tijd even thuis wat drinken. Ik heb
ruim acht jaar op de christelijke
school gezeten. We gingen nooit
zoveel om met de kinderen van de
openbare school, dat was toch
weer apart. Het schoolplein werd
gebruikt voor allerlei festiviteiten
zoals spelletjes met Koninginne-
dag."
C. de Bruyn-den Boer uit Sint-An-
naland vertelt dat de openbare
school in 1883 is gebouwd, met
aanvankelijk vier lokalen. „Als
soms een van de jongens spelen
derwijs in de kerkgracht viel, liep
hij zo zo snel mogelijk naar huis
en werd er door zijn klasgenoten
uit volle borst gezongen: ie eit er in
gezete. Plat Zeeuws dus. Zelfben
ik vanwege de evacuatie (na de Fe-
bruariramp 1953, red.) pas op mijn
zevende jaar naar de school ge
gaan."
Deze inzender noemt als leer
krachten juffrouw A. N. Evertse en
de heren C. van Winkelen, A. P.
Bil en Pape. Piet van 't Hof uit
Sint-Annaland voegt daar de naam
van meester Boot, schoolhoofd,
aan toe. Hij weet dat de kerk eind
jaren vijftig werd verbouwd, met
een vleugel aan beide zijkanten, zo
dat weer enigszins de kruiskerk
van vroeger terugkeerde. „De ope
ning van dewergrote kerk, ruim
950 zitplaatsen, heeft plaats gevon
den op 16 juli 1959. Voorganger in
de dienst van dominee P. West-
land."
Voor Kees Fase uit Stalland is het
een thuiswedstrijd. Hij geeft aan
dat zowel openbare als christelijke
school in i959/'6o werd gesloopt.
Aan de Schoolstraat kwam een
nieuw complex, 'waar ze nu een
nieuwe brede basisschool aan het
bouwen zijn.' De 'beruchte' gracht
is in 1937 gedempt, een karwei
voor werklozen.
Kees Stevense uit Middelburg te
kent aan dat de in 1900 in gebruik
genomen nieuwe kerk nog geen
21.000 gulden kostte. De uitbrei
ding met zijvleugels kostte veel
meer: 176.000 gulden. In het dorp
was er al vanaf 1839 een openbare
school, tegen de oude kruiskerk
aangebouwd, in 1883 en 1909 aan
gepast. Pas in 1922 kwam er een
school met de bijbel.
De waardebonnen gaan naar: I.
Vroegop, Sint-Annaland, G. P. van
de Voorde, Middelburg en D. J. Hou
tekamer, Kapelle.
\''l 1
door René Hoonhorst
Eindigde het feest in de stal van de
Schaapskudde Zeeuws-Vlaanderen toch
nog in een kater. Net vóór de lamme-
tjesdagen was afgesproken dat 'vriendje' - het
rammetje dat bij zijn geboorte te zwak was
voor een fles, maar op wilskracht en goede
zorgen overleefde - een mooi, bruin leven
zou krijgen op zorgboerderij Jodi. Maar daags
na de kraamdagen sneefde 'vriendje'.
De klappen die het beestje tijdens zijn eerste
levensdagen opliep, werden hem toch nog fa
taal. Vlak na de geboorte stapte een ooi tot
twee keer toe op het frêle lammetje. Waar
schijnlijk is het darmenstelsel van het diertje
daarbij beschadigd, constateerde de dieren
arts begin deze week. Een dag later overleed
'vriendje'. Herder Jan Klomp zei al vaker dat
je schapen niet moet vermenselijken. Zo
gauw zeker is dat lammeren in de kudde blij
ven, krijgen ze een, wettelijk verplicht, num
mer. De overige jonge dieren worden ver
kocht of gaan naar de slachter. Namen geven
de herders de schapen niet. Maar 'vriendje'
groeide de afgelopen maand uit tot symbool
van de kudde. Herder Natasja Vermeulen
kreeg een speciale band met het dier, omdat
hij aanvankelijk via een sonde moest worden
gevoed. Na een paar dagen was het beestje
net zo dartel als probleemloos geboren ande
re lammeren in de stal.
Omdat het 'sondelam' ook nog fotogeniek
was, werd hij het uithangbord van de geboor
tegolf voor de lammetjesdagen. Het beestje
verscheen op aankondigingsflyers en ansicht
kaarten. Zijn adoptiecertificaat was - in tegen
stelling tot die van negen andere, ook schatti
ge, lammetjes - na dik een dag uitverkocht.
Juist daarom willen de herders voor 'vriend
je' een uitzondering maken. Het rammetje
krijgt een grafje met een gedenkteken net bui
ten de stal. Niet alleen omdat de herders zo
hun best hebben gedaan om 'het ventje' in
de kudde te houden, zegt Natasja. „Er zijn
tientallen kinderen die 'vriendje' hebben ge
adopteerd en nog meer die hem hebben vast
gehouden of geaaid. Als die een volgende
keer komen, moet je ze toch laten weten wat
er met hun favoriete lammetje is gebeurd,
vind ik." Natuurlijk kunnen de herders mak
kelijk een ander lam aanwijzen als kinderen
naar 'vriendje' vragen. Maar ze willen nie
mand bedotten. „De dood hoort nu eenmaal
bij het leven. Dat moet je niet verdoezelen."
Die eerlijke benadering bevalt Joke Inghels
uit Terneuzen. Zij kreeg deze week als cliënt
van stichting Het Gors een rondleiding in de
stal. Normaal past dat niet in de bedrijfsvoe
ring, maar de herders maakten een uitzonde
ring voor een groepje lichamelijk gehandicap
ten dat een maatschappelijk uitje maakte.
Ook Inghels ziet graag lieve, vertederende
lammetjes. Maar ze vindt het een verade
ming dat Natasja niet verhult dat de herders
een bedrijf runnen. „Vaak doen mensen net
alsof een schaapskudde een soort sprookje is.
Hier verkopen ze gelukkig geen flauwekul,
maar vertellen ze het echte verhaal."
Zaterdag 21 februari 2009 PZC