spectrum 8 Furbo offesso? PZC Zaterdag 21 februari 2009 STANDPLAATS door Eelco van der Linden Bestaat de volksaard? Na een flink aantal Italiaanse jaren moet ik toe geven dat ongeveer alle vooroor delen en clichés kloppen. Italia nen zijn cynisch, conservatief, opportunis tisch en voorzichtig. Ze hechten meer aan vorm dan aan inhoud en ze leven met de dag, waardoor ze lichter door het leven lij ken te gaan en meer genieten dan wij. Maar waarschijnlijk het allerbelangrijkste: er is alleen oog voor het collectief als het wat oplevert voor het individu: familie en vrienden blijven de beste garantie voor het overleven in een boze buitenwereld. Boos, omdat iedereen weet dat de ander net zo op zijn 'clan' vertrouwt en ook niets op heeft met dat collectief. Het is een oeroude, hardnekkige vi cieuze cirkel en leidt tot misverstan den. Een marketingbureau onder zocht laatst voor een workshop van de Nederlandse ambassade hoe Ne derlanders en Italianen zichzelf zien bij het zakendoen. De Italianen zien zichzelf in de eerste plaats als intelli gent. Dat leidde tot gegniffel, want het lijkt, zeker in Nederlandse doe-maar-gewoon-ogen, behoorlijk pretentieus. Het klopt ook niet, want wat de Italianen werkelijk bedoelen, is dat ze 'furbo' zijn, ofwel slim en sluw, de eigenschappen die je nodig hebt om overeind te blijven in die boze wereld en te slagen in het le ven. Wie zich dat niet realiseert, is een 'fesso', een stommeling. Erg positiefis dat natuurlijk niet, ook omdat in het verlengde daarvan ligt dat je vindt dat niemand te vertrou wen is: mensen zijn slecht en er moe ten dus constant 'oorlogjes' worden gevoerd. Maar het wordt er van jongs af aan met de paplepel ingegoten, ook op school. Dus ben ik bezorgd, want onze bijna 7-jarige Max is bezig een Ita- liaantje te worden. Hij is aan zijn derde jaar Italië begonnen en zit in de eerste klas van de lagere (dorps)school, die, eerlijk is eerlijk, in Italië bovengemiddeld goed is. Ook al wil Berlusconi ook hier het mes in zetten, in de hoop dat het privé-onderwijs nog populairder wordt. Ik merk dat Max verandert en we vechten thuis over wat ik Italiaanse intelligente trekjes vind. Niets ernstigs - leugentjes, geen verantwoordelijkheid willen nemen - maar toch. Ondertussen stel ik me natuur lijk ook de vraag of het niet dom is hem Noord-Europees tegengas te geven. Want wil hij het in Italië redden, dan moet hij slim zijn, durven bluffen en de waarheid beschouwen als een optie. Dat klinkt on aardig, maar ik zie het elke dag om me heen, op elk niveau. Laatst zei ik in een beetje pathetische op welling tegen Max: „Wat leuk zeg, jij groeit op met Barack Obama." Meteen daarna moest ik eraan toevoegen dat hij in Italië zal opgroeien met Silvio Berlusconi, de rijkste, maar vooral ook 'intelligentste' man van het land. Geen ander die zo zijn eigen belangen weet te volgen en alle mid delen durft te gebruiken om te overleven in de boze Italiaanse wergld, waarvan hij dan ook nu de baas is. Berlusconi, jè zou het vergeten, zet al vijf tien jaar de politieke en vooral ook culture le toon in Italië. Hij heeft nog grote plan nen met het land en wil zichzelf straks voor zeven jaar op de presidentiële troon katapulteren. Wat voor de 73-jarige bete kent: eindeloze roem, sterven in het ko ninklijke harnas. Ik krijg de neiging Max te herinneren aan Afrika, waar hij is geboren en waar oude mannen tot aan de dood aan de macht blij ven uit angst voor processen en omdat ze te grote ego's hebben. Ik denk aan Zimbab we en Mugabe. Maar misschien is het beter te zwijgen. De gierkar van He Zhang. In het dorp is verder nauwelijks enkele bedrijvigheid. Zhang Song Yin heeft het zwaar, zegt hij. Jarenlang verdiende de 30-jarige Chinees een inkomen in de stad om zijn vrouw en dochter op het platteland te onderhouden. Die niet eens zo gouden tijden zijn voorbij. En het wordt voorlopig niet beter. Zhengzhou is geen mooie stad. Obsceen lelijk is een betere omschrijving. De hoofdstad van de Centraal-Chinese provin cie Henan heeft een ge schiedenis van 3.600 jaar, maar daar is niets van over. Zheng zhou is vandaag de dag een verzameling betonnen gebouwen, vaak half vervallen. Daartussen lopen grauwe straten, waarop het verkeer muurvast staat. Treurig middelpunt van deze stad van 7,5 miljoen mensen is een 63 meter hoog ge bouw uit de jaren zeventig, dat nog het meest weg heeft van een reclamezuil die zijn best doet niet op te vallen. Het blijkt een pagode. Net buiten het centrum hebben bulldozers de oude buurten omgeschoffeld. Het puin is nooit opgeruimd. Bouwvakkers die iets nieuws kunnen neerzetten, zijn in geen velden of wegen te bekennen. Ooit is Zhengzhou gebombardeerd tot 'Groen Voorbeeld van China'. Dat moet een cyni sche grap geweest zijn, want de lucht is hier akelig vuil en er is nauwelijks een boom te zien. Toch is dit de plaats waar Zhang Song Yin (30) het liefst weer zou willen zijn. In de stad zijn tenminste wc's. Er stroomt water uit de kraan. Er gebeuren dingen. En het verkeer mag er vast staan, het staat wel vast op verharde wegen, zonder kuilen. „Kijk om je heen", zegt hij voor zijn huis in het dorp He Zhang. „Hoe lang zou jij door Remko Tanis foto's Frans Schellekens/GPD het hier volhouden? Er zijn geen voorzie ningen, geen banen, geen geld. Bijna ieder een die hier woont, wil weg." In dorpen als He Zhang is te zien waarom China nog altijd een ontwikkelingsland is. Hier zijn nauwelijks auto's te vinden, wie zich al iets gemotoriseerds kan veroorlo ven, rijdt op een scooter. Ook riolering ontbreekt. Beerputten achter de huizen worden leeggehaald door een oude man. Hij duwt een boomstam op twee wielen, waaraan drie emmers han gen, over de zandwegen. Met een stok laat de man de emmers in de putten zakken. In een drooggevallen greppel, pal naast de begraafplaats van het gehucht, wordt afval gedumpt. De strontschepper en twee man nen die met een kleine trekker een gier tank naar het land rijden, zijn deze doorde weekse middag de enige hardwerkende in woners van het dorpje. Verder is er nog een hoogbejaard echtpaar, dat gehurkt een hekje van takken rond zijn moestuintje vlecht. De andere inwoners hangen voor namelijk rond. Slapen, wachten tot het tijd is om weer te eten, zitten op straat te kij ken wat de kleinkinderen doen. Veel van hun eigen kinderen hebben tegen beter weten in het dorp verlaten, in de hoop werk te vinden in de stad. Ondanks de massaontslagen daar. De families van He Zhang zijn voor hun inkomen grotendeels afhankelijk van de arbeidsmigranten, die vanuit de stad een deel van hun salaris naar huis stuurden. Song Yin was 16, toen hij voor het eerst

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2009 | | pagina 142