3 spectrum
'Plasterk loopt met een mooi hoedje,
maar doet niets belangrijks'
PZC
Zaterdag 21 februari 2009
ww.frankm.nl
opstelling als het om de belangen van Is
raël gaat."
De Tweede Kamer-nestor wil het kabinet
niet te hard afvallen. „Je moet oog hebben
voor het ritme van een regeerperiode. Een
kabinet moet veranderingen inzaaien en
die later oogsten. Het beleidsprogramma
beslaat 76 actiepunten, dan kun je niet vol
doende scoren. Voor ons is het echter de
vraag of er genoeg wordt ingezaaid."
Nee, zeker niet als het gaat om de econo
mie te helpen, luidt het eendrachtige ant
woord daarop van FNV-voorzitter Agnes
longerius en werkgeversvoorzitter Wien-
tjes. Het kabinet heeft de kredietcrisis goed
aangepakt, vinden beiden. Nu treuzelt het
met economische herstelplannen. „Binnen
Europa is onze regering de laatste die er
werk van maakt", zegt longerius.
Met de andere bonden heeft de FNV ver
zocht om een stimuleringspakket van 7
miljard. „Mensen maken zich zorgen over
hun baan, hun bedrijf krijgt geen krediet
meer. Zij vragen zich af: wat gebeurt er nu
voor mij? Ze zien dat ze via de belasting
wel moeten bijdragen aan de redding van
de banken. Pas deze week zei de premier
iets over het banenverlies."
Wientjes stuurt aan op een akkoord van
vakbonden en regering om de economie
aan de praat te houden. Een mime, ver
vroegde investeringsaftrek die ook voor de
bouw geldt, is volgens hem hard nodig. De
vliegtaks ('een grote vergissing') moet snel
worden afschaft. „De schade voor de lucht
vaart is veel groter dan de opbrengst. Voor
het milieu is de taks een loze maatregel."
Hij ziet één mijlpaal: het akkoord over
duurzaamheid dat kabinet en werkgevers
sloten. „Daarmee beperken bedrijven de
uitstoot van kooldioxide zonder dat het be
drijfsleven op achterstand komt." Meer lof
tuitingen zitten er niet in.
Econoom Sweder van Wijnbergen, hoogle
raar aan de Universiteit van Amsterdam
en voormalig topambtenaar op het minis
terie van Economische Zaken, vindt wei
nig om het kabinet te prijzen. Oké, de aan
pak van de kredietcrisis deed Bos - 'niet
het kabinet' - goed. „Voor die tijd deed het
kabinet niets. Intern is men gespannen.
Het kabinet is stuurloos, een deel van de
ministers faalt. Vogelaar mislukte, Cramer
weet niet wat ze wil. Plasterk loopt met
een mooi hoedje, maar doet niets belang
rijks. Hij laat de bestrijding van de school
uitval over aan een staatssecretaris."
Nu de recessie aangepakt moet worden,
zet het kabinet geen stappen. Van Wijnber
gen: „Het is een macro-economisch vraag
stuk, geen puur financieel. Bos zegt tegen
Balkenende, Donner en Van der Hoeven:
'Dat is jullie ding'. De premier kondigde
kraaiend een pakket aan van 6 miljard eu
ro. Dat waren helemaal geen nieuwe be
leidsmaatregelen en het netto-effect is
bijna nul, niet 6 miljard. De enige nieuwe
maatregel: vervroegde investeringsaftrek.
Effect nul. Want niemand koopt op dit
moment een machine extra als wat je hebt
al ongebruikt staat. Maar hij blijft dat pak
ket aankondigen. Infantiel om te denken
dat je zo de kiezer kunt misleiden. Maar zo
stom is de kiezer echt niet."
Minister Donner van Sociale Zaken han
teert de werktijdverkorting volgens Van
Wijnbergen verkeerd. „Die geldt een paar
maanden bij een recessie die zeker twee
jaar zal duren. Dat helpt niet. Maar Don
ner houdt vol, hij is te star."
longerius loopt in gedachte alle ministers
af, maar kan er behalve Bos geen noemen
die uitblinkt. Ook niet zonder crisis. ,„Van
bright young man Camiel Eurlings heb ik
niet meer gezien dan dat life-hamertje
waarmee je een ruit kunt inslaan als je met
je auto te water raakt."
Ze heeft een hekel aan het woord, maar
noemt het toch. „Balkenende moet leider
schap tonen. Omdat deze enorme crisis
bijna elke ministersportefeuille raakt,
moet hij het voortouw nemen. Het is een
ingewikkelde klus. Amai amai, ik weet niet
of ik het wel zo goed zou doen. Maar ze fo
cussen te veel op bezuinigingen in plaats
van op stimuleren. De economie is er niet
voor banken of bedrijfsleiding. Ze is er
voor mensen om hun bestaan op te bou
wen. Dit is de eerste echte testcase voor
het kabinet."
D66-voorman Pechtold windt zich op.
„Het is crisis, maar Bos en Balkenende van
gen elkaar vliegen af. De echte premiers
staan aan de kant: Wientjes, Wellink, Rin-
nooy Kan. Als oppositie zeg ik: Doe iets.
Leg een visie neer, links of rechts, die ik
kan controleren. Ik wil graag helpen. We
kijken naar dezelfde samenleving, naar de
zelfde problemen. Dóe iets."
reageren?
spectrum@wegener.nl