Het boerenbedrijf moet geen zorginstelling worden
zorgboerderij
nier het boerenbedrijf rendabel te
houden. Tenslotte zijn deze bedrijven
al generaties lang in de familie. Toch
is het hebben van een zorgboerderij
niet zo eenvoudig als dat op het eer
ste gezicht lijkt. Binnen de zorg die
aan deze specifieke groep mensen
wordt geboden, blijft de verantwoor
ding naar de natuur en het vee de
hoogte prioriteit. Om dit goed te la
ten functioneren zijn kwaliteitssyste
men noodzakelijk. De regelgeving
heeft meer voeten in de aarde dan me
nigeen op het eerste gezicht denkt.
"Vaak gebeurt het dat mensen die de
ze tijdsbesteding toevoegen aan het
boerenbedrijf, zich vergissen in de za
ken die er allemaal bij komen kij
ken", spreekt Van Balkom uit erva
ring. "Het moet wel een boerenbe
drijf blijven en geen zorginstelling
worden. Je moet de mensen een zin
volle dagbesteding aanbieden. Je be-
Zelf planten kweken. Foto: Kees Bennema
Sinds 1986 wonen en/of werken
op zorgboerderij 'De Beukenhof
mensen met een verstandelijke
beperking. Samen met zorgmede-
werkers, boeren en tuinders
wordt gewerkt aan een goede
woonomgeving waarin tijd en
ruimte is voor alles wat bij een
zinvol bestaan en florerend biolo-
gisch-dvnamisch land- en tuin
bouwbedrijf hoort. Het bedrijf
beslaat een oppervlakte van in to
taal 23 hectare. De grond is gro
tendeels in eigendom en een ge
deelte wordt gepacht van het Bra
bants Landschap. Dit brengt
weer zijn specifieke verplichtin
gen met zich mee. Sinds kort
maakt 'De Beukenhof deel uit
van de Lievegoedzorggroep.
Voor meer informatie:
www.stichtingdebeukenhof.nl
Aan een deels onverharde weg in natuurgebied 'De Rith' even bui
ten Breda ligt, ver weg van de dagelijkse sleur, zorgboerderij 'De
Beukenhof. Een echte boerderij met koeienstal, keurig omgeploegde
akkers, kippen op het erf en zelfs nog een hooiberg. De dertig mede
werkers en hun zes begeleiders zijn druk aan de slag met de dagelijkse
werkzaamheden op het boerenbedrijf. "Het werken op een boerderij
wordt als zeer zinvol ervaren", aldus Anton van Balkom (52), sinds
twee jaar regiomanager Zuid Lievegoedzorggroep en verantwoorde
lijk voor deze locatie.
door Annelies Wijnen
BREDA - Het is een fraaie, vrieskou-
de winterochtend waarin het land
schap grotendeels is bedekt met rijp.
De flauwe zon laat zich zien tussen de
kale takken van het omliggende bos.
De meeste akkers bij 'De Beukenhof
liggen er verlaten bij, enkele spruiten-
planten, weliswaar grotendeels kaalge
plukt, staan fier overeind. Drie hertjes
hebben geen last van de kou en ste
ken springend het zandpad over om
vervolgens in het struikgewas te ver
dwijnen.
Verbreding
Door toenemende concurrentie van
uit het buitenland, is de Nederlandse
landbouwsector al jaren aan verbre
ding toe. Veel boeren zoeken hun
heil in recreatie of zorg om op die ma-
geeft je eigenlijk op het snijvlak van
economie en zorg."
Dagelijks werk
"Juist een boerenbedrijf is bij uitstek
een goede plek voor mensen met een
verstandelijke beperking", legt hij uit.
"Dat komt vooral door het appel dat
op de mensen wordt gedaan om hun
dagelijkse werk te doen. De koeien
gaan loeien als ze gemolken moeten
worden en daar moetje dus op reage
ren." Hij spreekt uit eigen ervaring
vanwege zijn boerenachtergrond. Na
vervolgens jarenlang werkzaam te zijn
geweest in de psychiatrie heeft hij
twee jaar geleden de overstap naar dit
bijzondere boerenbedrijf gemaakt.
"De werkwijze op 'De Beukenhof is
gebaseerd op een antroposofische le
vensinstelling. Dat wil onder andere
zeggen dat ieder mens geboren is om
die roept herinneringen van vroeger
op. Hier staat melkvee zoals dat des->
tijds normaal was; geen doorgefokt
ras maar een ouderwetse koe com
pleet met horens en volop bewegings
ruimte.
De melk gaat door naar de eigen 'zui
velfabriek' en die ligt een eindje ver
der op het boerenerf. Daar is Gijs
(26), samen met vier collega's, aan de
slag met het vullen en etiketteren van
glazen statiegeldflessen met vruchte-
nyoghurt: "Ik werk hier nu drie jaar
en sinds mei vorig jaar woon ik hier.
Daarvoor kwam ik elke dag met de
fiets uit Breda." Op de vraag wat Gijs
het leukste werk vindt, is het ant
woord direct: "Het maken van krui
denkaas." Achter de schuur waar de
yoghurt, melk en andere zuivel wordt
verwerkt staat een kleine kaasopslag.
Daar liggen de diverse soorten kazen
te drogen op de planken.
De zuivelproducten zijn nu alleen
nog te koop in de boerderijwinkel
maar volgens Van Balkom is het de
bedoeling om het groentepakket voor
zichtig uit te breiden met onder ande
re de kaas.
een zinvol leven te leiden."
Elke dag op 'De Beukenhof kent een
zelfde ritueel. De mensen, variërend
in leeftijd tussen 25 en 40 jaar oud,
zijn woonachtig op de boerderij of
komen met eigen vervoer vanuit de
directe omgeving. "We beginnen el
ke ochtend met een samenkomst in
de kring en dan worden gelijk de- bij
zonderheden van de dag besproken.
Daarna gaat iedereen aan de slag in
zijn of haar werkgebied", aldus Van
Balkom. Het betreft hier het werken
in de stal, de zuivelproductie, de
groentebouw en het huishouden.
"Daarna is er koffiepauze en halverwe
ge de dag een lunch. Deze zaken wor
den verzorgd door de .ploeg van het
huishouden. Het is eigenlijk een nor
male werkdag. Elk half jaar wisselen
de groepen van taak." Door de ritue
len en de structuur wordt het gemeen
schapsleven verzorgd."
Croentepakket
De vrijdag is altijd een belangrijke
dag voor de medewerkers. Op die
dag worden de 240 groentepakketten
klaargemaakt. De pakketten worden
samengesteld uit zelfverbouwde
groentes en volgen het seizoen. Als er
op dat moment onvoldoende eigen
producten zijn, worden deze elders in
gekocht. Deze producten voldoen
aan dezelfde kwaliteitseisen. "Onze
biologisch-dynamische groente is
deels voor de eigen tafel, onze eigen
winkel en voor de afnemers van onze
groentepakketten. Deze vaste dag in
de week betekent ook enige stress
voor onze medewerkers. Elk groente
pakket moet op een goede manier
worden gevuld en vervolgens worden
gebracht naar de afleveradressen in de
omgeving. Ze beseffen wel degelijk
dat hun werk belangrijk en zinvol is."
Marijke (28) woont al tien jaar op De
Beukenhof en zij rijdt graag mee tij
dens het rondbrengen van de groente
pakketten. Ze heeft trouwens toch
een voorkeur voor het werken in
groente. Op dit moment zit ze op
haar knieën tussen de spinazie in de
behaaglijk warme kas. "Ik haal het on
kruid er tussenuit", zegt ze genietend
rondkijkend. Het is duidelijk haar
werkterrein.
Eigen zuivelfabriek
Aan de zijkant staat de koeienstal en
Anton van Balkom. Foto: Kees Bennema
Koeien gaan loeien als ze gemolken moeten worden
i nema
