Zeeland wijnland
Pionieren is geduld, vastberadenheid en creativiteit
zeeuwse wijn
Agrariërs Johan van de Velde
en zijn vader besloten in
2001 te pionieren met wijnbouw
in Zeeland. Krap acht jaar later
bestieren ze de grootste wijn
gaard van Nederland. Wie daar
mee denkt dat de groeistuipen
van Nederlands 'wijnreus' ten ein
de zijn, heeft het mis. Anno 2009
barsten de eigenaren van de Klei
ne Schorre in Dreischor immer
van de uitbreidingsplannen.
door Dennis Rijsbergen
DREISCHOR - Juni vorig jaar was
een mijlpaal in het korte bestaan van
de Zeeuwse wijnmaker. Dé wijnken
ner van het land, Hubrecht Duijker,
opende samen met gedeputeerde Mar
ten Wiersma van Economische Za
ken twee hectare Zeeuws wijnland
schap. En daarmee kwam het totale
perceel wijnstokken bij het bedrijf in
Dreischor op acht hectare. "Dus wer
den we de grootste wijngaard van Ne
derland", vertelt Van de Velde. "De
Apostelhoeve in Maastricht, toch wel
de bekendste wijngaard van ons land,
heeft een oppervlakte van 6,5 hecta
re." Dit vooijaar komt er in
Dreischor nog een halve hectare aan
wijnranken bij. "En volgend jaar brei
den we nog eens uit met anderhalve
hectare. Dan zitten we op tien hecta
re en is onze kelder vol", legt Van de
Velde uit.
De enorme groei in korte tijd staat
misschien wel symbool voor de jonge
moderne agrariër vandaag de dag. Die
uitbreidingsdrang verraadt wellicht
ook de achtergrond van Van de Vel
de: de traditionele landbouw met
aardappel- en spruitenteelt. Schaalver
groting is voor de moderne Neder
landse boer nu eenmaal noodzaak om
Zeeland is misschien wel het
beste wijngebied van Neder
land*. Tenminste dat zeggen
Zeeuwse wijnboeren uit
Dreischor, Oudelande en Wissen-
kerke. "Het aantal zonuren is
hier het hoogst van heel Neder
land", stelt Debora Moelker van
wijngaard de Oorsprong in Oude
lande.
Op 2,3 hectare in Oudelande staan al
leen winterharde druivensoorten. Die
zijn bestand tegen meeldauw, een
schimmel die vaak funest is voor drui
venranken. Volgens Moelker is de lig
ging van de Oorsprong ideaal. "We
liggen tussen de Westerschelde en de
Oosterschelde en vlak bij zee. Door
de warmte-uitstraling van het water is
het klimaat hier zachter in het najaar
en de winter dan in andere delen van
Nederland."
"We zijn omarmd door het water.
Dat maakt het klimaat aangenamer
voor de druiven", zegt ook Lidy Reij-
nen van De Druivengaerde in Wissen-
kerke. Weerman Jules Geirnaerdt
heeft een weerstation op deze wijn
gaard. Uit zijn metingen blijkt dat
Noord-Beveland gemiddeld de mees
te zonuren van Zeeland krijgt. De me
tingen in Wissenkerke geven aan dat
bij westenwind de Zeeuwse kust vaak
toch zonnig is. Vooral in normale zo
mers is het verschil met het binnen
land groot. Noord-Beveland is, moge
lijk met Schouwen-Duiveland, waar
schijnlijk het zonnigste eiland van Ne-
Volgend jaar moet wijngaard de Kleine Schorre tien hectare wijnranken beslaan, zegt wijnboer Johan van de Velde.
Maar pionieren, loont de moeite,
meent Van de Velde. Een boer die
van de traditionele landbouw wil
overstappen op 'iets nieuws' moet wel
over geduld, creativiteit, en vastbera
denheid beschikken. Want banken,
die willen niet bepaald meewerken.
"Een Nederlandse wijnboer? Dat kan
niet. Dat hebben we wel honderd
keer moeten horen van banken. Dus
zijn we een b.v. begonnen met vijf
hoofdaandeelhouders en hebben we
certificaten van aandelen uitgegeven.
Ook kunnen mensen bij ons wijnstok
ken leasen, in ruil voor een deel van
de wijnopbrengst van die wijnstok
ken. Kortom, je moet creatief zijn."
Geld, daar komt het in eerste instan
tie op neer. Bij de overstap op een
nieuwe vorm van landbouw moet je
immers veel investeren. "Ik las eens
in een boek over wijnbouw: 'Om een
klein fortuin te verdienen, moetje be
ginnen met een groot fortuin.' Nou
dat klopt wel", lacht Van de Velde.
En, zo zegt hij, je moet je als boer
ook goed verdiepen in de materie.
"Want kennis is erg belangrijk."
Wijnfeesten
Vorig jaar waren bij de Kleine Schor
re ook voor het eerst de Zeeuwse
Wijnfeesten. Van de Velde werd com
pleet verrast door de grote opkomst.
"We hadden gerekend op hooguit
vijfhonderd bezoekers, het werden ei-
drieduizend. We hadden 450 kilo
mosselen ingekocht, die was in goed
twee uur op.
We waren er totaal niet op bere
kend." Op 1 augustus is de tweede
editie. Van de Velde en de zijnen heb
ben van het debuut geleerd. "Dit keer
zorgen we ervoor dat er wel voldoen
de mosselen zijn en dat alles perfect
verloopt. Blijkbaar willen mensen
toch weten wat wij allemaal doen.
Er is natuurlijk nog steeds een beeld
dat goede wijnen alleen in warme stre
ken in het zuiden van Europa wor
den gemaakt. Dat onbekende maakt
mensen kennelijk geïnteresseerd in
ons werk."
Foto: Denvon Media
te overleven. "En een goede boer
streeft er altijd naar om de kwaliteit
van zijn product te verbeteren tegen
een goede kostprijs. Wij kunnen niet
zoveel besparen op personeelskosten,
maar we kunnen wel efficiënter wer
ken. In onze wijnkelder hebben we
nog lege plekken. Vandaar dat we wil
len uitbreiden
Groeien
Maar ook wanneer die kelder volstaat
t met wijntanks is wat Van de Velde
betreft de rek er nog niet uit. "We
zijn absoluut niet van plan om bij tien
hectare te stoppen met groeien", glim
lacht de Zeeuwse wijnboer. Het bij
bouwen van een kelder en nog verde
re investeringen in apparatuur sluit hij
dus niet uit.
De wijnen van de Kleine Schorre ge
nieten inmiddels steeds meer bekend
heid. Steeds meer horecagelegenhe
den, van Zeeuws-Vlaanderen tot en
met Amsterdam, hebben ze op de
kaart staan. En ook op duizenden me
ters hoogte, in de business class van
KLM-vliegtuigen, worden de witte
wijnen uit Dreischor geserveerd.
"Dat we al twee keer hebben mogen
leveren aan KLM, ja... daar ben ik
erg trots op."
Niet gek allemaal voor een boer die
enkele jaren geleden er geen enkel be
nul van had hoe je wijn moet maken.
derland, stelt Geirnaerdt. "Een ander
voordeel van onze locatie is dat we
zijn begonnen in een voormalige ap
pelboomgaard en er dus windvangers
zijn", legt Reijnen uit. "Die bomen
beschermen het terrein tegen de
wind. Door te veel wind kunnen de
bladeren van de druivenranken name
lijk uitdrogen."
Onbekend
De Kleine Schorre gebruikt in tegen
stelling tot de meeste andere Zeeuwse
wijnboeren geen resistente druiven-
soorten. "Die zijn speciaal ontwik
keld voor noordelijke streken, maar
het zijn ook relatief onbekende drui
vensoorten waarvan je de wijn min
der makkelijk verkoopt", zegt Johan
van de Velde. In Dreischor vind je
dus de bekende soorten als pinot gris
en pinot blanc. Volgens Van de Velde
heeft Zeeland ideale omstandigheden.
Veel zonuren
Daarbij komt dat hier in Dreischor
veel schelpafzettingen in de bodem
zitten en dus veel kalk. Dat is goed
voor' de druivenstokken." Maar vol
gens Van de Velde is heel Zeeland
een goed wijngebied. "Ik kan me niet
voorstellen dat je elders in Zeeland
De Wijnhoeve in Dreischor.
niet kunt doen, wat wij hier in
Dreischor doen." De Druivengaerde
maakt vooral rode wijn, terwijl Zee
land vooral een producent van witte
wijn is.
"Tachtig procent van onze druiven
zijn rood", stelt Reijnen. "We heb
ben in al die jaren dat we bezig zijn
geconstateerd dat de rode druiven het
Foto: Denvon media
in Zeeland veel beter doen dan de
witte. Ze zijn minder gevoelig voor
meeldauw en andere ziektes." Maar
goed, rood of wit, ideale omstandig
heden of niet, een goede wijn in de
fles hangt van nog vele andere facto
ren af. "Ook vakmanschap en materia
len zijn van groot belang", meent De
bora Moelker.
