'Het leek alsof een op hol geslagen kudde naderde,
maar het was het vuur dat de vallei inraasde.' overlevemdle van de Australische bosbranden
PZC Dinsdag 10 februari 2009 9
Ook duizenden
dieren komen om
Naast ruim 170 mensen zijn duizenden dieren omge
komen door de bosbranden in Australië. Dat heb
ben organisaties voor natuurbeheer gisteren laten
weten. Pat O'Brien van de Wildlife Protection Associ
ation of Australia repte van een groot verlies aan on
der meer kangoeroes, koala's en buidelratten. „In al
le berichten wordt gesproken van dieren die al zijn
omgekomen, voordat de vlammen hen hadden be
reikt." Ook schapen en andere soorten vee hebben
zwaar te lijden van de branden. Getuigen spraken
over karkassen van schapen en over verkoolde run
deren langs door brand verwoeste wegen.
Terwijl brandweermannen een heldhaftige
strijd tegen het vuur leveren, roepen de
Australische bosbranden de vraag op hoe dit
soort rampen in de toekomst kan worden
voorkomen. „Regeringen moeten nu
handelen. Want de omstandigheden voor
bosbranden worden alleen maar beter."
door Joost Bosman
Brandonderzoeker Fred Vos kent de oorza
ken van bosbranden: blikseminslag, sponta
ne ontbranding door een chemische reactie
in de natuur, zelfs bacteriën kunnen uitein
delijk een bosbrand veroorzaken (bijvoor
beeld in het geval van hooibrand). Maar natuurlijk ook
menselijk handelen. We maken kampvuren niet goed
uit, we schieten achteloos een peuk weg of verbranden
afval in de natuur.
„Er is de afgelopen eeuw natuurlijk ook in Australië
veel veranderd", zegt Vos, partner bij organisatieadvies
bureau Vision Before Tools. Volgens hem zijn steeds
meer mensen in voorheen onbewoonde gebieden gaan
wonen. „Door het toenemende auto- en treinverkeer
en door huizenbouw heeft de mens geïnvesteerd in ver
dere ontwikkeling van bosbranden."
Volgens een rapport van het Wereld Natuur Fonds
(WNF) uit juli 2007 is de meerderheid van alle bos
branden wereldwijd te wijten aan menselijk falen.
Slechts 4 procent kent een natuurlijke oorzaak, aldus
het WNF.
De Amerikaanse brandexpert en oud-medewerker van
de FBI Timothy Huff beweert dat van de overige 96
procent van de branden eenderde opzettelijk wordt
aangestoken. Hij onderscheidt daarbij zes motieven:
wraak (op iemand in een bosrijk gebied of op de hele
wereld), opwinding (de klassieke pyromaan), puur van
dalisme, extremisme, het verdoezelen van een misdrijf
maar ook (persoonlijk) profijt. Zo werden bij bosbran
den in Griekenland een aantal jaren geleden projectont-
Ara:
wikkelaars verdacht van brandstichting in bosterrein
dat erg lucratief was voor woningbouw. En in Spanje
en Portugal kregen brandweermannen de aantijging
bosbranden zelf te hebben aangestoken om zo een ho
gere blusbonus te kunnen opstrijken. Vos staat scep
tisch tegenover dit soort beschuldigingen. „Het valt
niet mee een bosbrand onopvallend te stichten. En ze
ker niet zulke enorme als nu in Australië."
Het WNF wil er niet over speculeren of de branden
zijn aangestoken of niet. Volgens de Australiër Phil
Dickie van het WNF zijn extreme droogte en de hitte,
die al meer dan een halfjaar aanhouden de aanleiding
voor de branden in Zuidoost-Australië. „Het staat daar
vol met eucalyptusbomen: gortdroog, het is een bos
vol 'brandstof, zegt Dickie, die stelt dat het gebied een
geschiedenis heeft van zeer explosieve branden. Even
als Fred Vos wijst ook hij op de menselijke invloed in
het gebied. „Steeds meer mensen gaan in het bos wo
nen. De interactie tussen natuur en mens wordt groter,
met ook alle nadelige gevolgen." Brandonderzoeker
Vos bevestigt dit: „Veranderingen in het landschap heb
ben de ontwikkeling van bosbranden veel voordelen
opgeleverd."
De beïnvloeding van de natuur door de mens
heeft volgens Dickie ook een ander negatief ef
fect op de ontwikkeling van bosbranden ver
oorzaakt: de klimaatsverandering. Het gaat hem te ver
te stellen dat de branden in zijn vaderland één op één
te wijten zijn aan de mondiale opwarming. Maar de kli
maatverandering heeft wel tot de extreme droogte en
hitte in Australië geleid, aldus Dickie. „Daardoor krijg
je niet alleen bosbranden in het zuiden, maar zie je mo
menteel overstromingen in het noorden van Australië."
De belangrijkste taak waarvoor regeringen zich de ko
mende jaren zien gesteld in de strijd tegen bosbrand
den, ligt dan ook in het terugbrengen van de effecten
van de klimaatverandering, vindt het WNF. Dickie:
„Regeringen moeten nü handelen tegen de opwarming
van de aarde. Want de omstandigheden voor de ont
wikkeling van bosbranden worden door de klimaatsver
andering alleen maar beter."
Kijk voor het laatste nieuws over brandhaarden
op:
V y http://mapvisage.appspot.com/fires/FireMap.html
Branden die directe
dreiging vormen
Verwoeste steden
Beechworth
1
V I C T O R I A
StAndrews.hM"AleXandra
,>-w*Taggerty
Kln9lake?£jMarysville
Tasmaanse
Zee
Melbourne
Churchill
