prehistorie in polder bij Kloosterzande
Wachttijd voor nieuw
onderzoek is een jaar
Klokken in gemeente (.'f™bussen
Hulst blijven luiden in Sas van Gent
Interesse voor regeling beperkt
gedwongen ontslagen bij Dow
Z PZC Donderdag 5 februari 2009 1 9
'Wat wij hier aantreffen, liegt niet. We denken inderdaad dat deze 'Mocht het inderdaad zo zijn dat het om prehistorische grafheuvels
sporen heel oud zijn. Misschien inderdaad zelfs uit de prehistorie' gaat, dan is dat voor Zeeland heel erg bijzonder'
foto's Camile Schelstraete
KLOOSTERZANDE - Pas "over een
jaar is duidelijk of de sporen in de
polders bij Kloosterzande daadwer
kelijk restanten van prehistorische
grafheuvels zijn.
De monsters die medewerkers van
de Rijksdienst voor Archeologie,
Cultuurlandschap en Monumen
ten daar momenteel voor nemen,
worden namelijk in het laborato
rium uitgebreid onderzocht.
Volgens senior-onderzoeker Lies-
beth Theunissen van de rijks
dienst duurt het nog zolang om
dat de wachttijd in het Nederlands
Centrum voor Luminescentiedate
ring van de Technische Universi
teit Delft lang is.
In dat centrum is het mogelijk de
ouderdom van de grondmonsters
vast te stellen volgens de nieuwste
onderzoeksmethode, de zogehe
ten 'optische datering'. Sommige
mineralen zenden een klein licht-
signaaltje uit wanneer ze worden
verwarmd of beschenen met licht.
Dit licht (luminescentie) is te ge
bruiken voor de datering van sedi
menten, potscherven en andere ar
tefacten. In de zestiger jaren van
de vorige, eeuw werd ontdekt dat
erheen verband bestaat tussen het
luminescentiesignaal en de ouder
dom van aardewerk: hoe .ouder
het aardewerk, hoe sterker het sig
naal.
Naar aanleiding van deze ontdek
king werden er methoden ontwik
keld voor het dateren van aarde
werk. Luminescentiedatering
bleek in sommige gevallen ook ge
schikt voor het bepalen van de af-
zettingsouderdom van sedimen
ten.
Archeologe Liesbeth Theunissen houdt alle bevindingen van het onderzoek
aan de Drogendijk bij op een kaart.
nior-onderzoeker Liesbeth Theu
nissen van de RACM bij een
vlucht die lokaal historisch geo
graaf Adrie de Kraker enkele jaren
geleden maakte boven het gebied.
Circulaire grafvormen komen in
de polders van de Zeeuwse Delta
nergens voor, laat staan dat er com
plexe grafstructuren te vinden zijn
uit de bronstijd.
Gewapend met die kennis keek
De Kraker vanuit de lucht dan ook
erg verbaasd en
met groot onge
loof naar de cirkel
vormige verkleu
ringen die hij zag
in de gewassen op
akkers in-de polders bij Klooster
zande. Ook de deskundigen van
de rijksdienst waren bij de onder
zoeksaanvraag volgens Theunissen
sceptisch over de melding.
Die houding heeft na een week on
derzoek op landbouwpercelen aan
de Drogendijk en de Stuiverstraat
plaats gemaakt voor een opgeto
gen gevoel. „Wat wij hier aantref
fen, liegt niet", zegt de medewerk
ster van de RACM. „We denken in
derdaad dat deze sporen heel oud
zijn. Op een kaart uit de jaren zes
tig van de bekende geoloog Van
Rummelen staat voor dit gebied
een afzetting die duizend jaar na
Christus is ontstaan. Onze voorlo
pige aanwijzingen nu zijn, dat het
mogelijk inderdaad sporen van
grafheuvels zijn uit de late prehis
torie."
Dat zou het dertig hectare grote ge
bied tussen Kloosterzande en Os-
senisse meteen bij archeologen op
de kaart zetten. „Deze grafcirkels
zijn een Noordwest-Europees feno
meen", legt Theunissen uit. „Soort
gelijke cirkelvormen zijn eerder
aangetroffen in Noordwest Frank
rijk en in het Engelse Kent, even
als in Oost- en West-Vlaanderen.
Kloosterzande zou de meest noor
delijke uitwaaier zijn in dat hele
verspreidingsgebied."
„Mocht het inderdaad zo zijn dat
het om prehistorische grafheuvels'
gaat, dan is dat voor Zeeland heel
erg bijzonder", zegt Theunissen.
De bevindingen van het onder
zoek worden voor het nageslacht
niet alleen vastgelegd in een vuist
dik rapport. Dan ook volgen be
schermende maatregelen om de
sporen te conserveren.
Dat houdt niet direct in, dat de
landbouwgrond waar de cirkelvor
men zijn aangetroffen niet meer
als zodanig dienst kan doen.
„De normale agrarische werkzaam
heden kunnen ge
woon doorgang
blijven vinden.
Maar je zou er bij
voorbeeld geen as
perges op mogen
telen, voor zover de grondstruc
tuur daar al voor geschikt is. Voor
die teelt moet de grond te veel
worden omgewoeld. Ook de bouw
van onderkelderde gebouwen is in
dat geval uit den boze."
Overigens hebben de archeologen
tijdens hun onderzoek nog andere
interessante vondsten gedaan, zo
als tweehonderd jaar oude gegla
zuurde aardewerken scherven.
Ook die gaan keurig mee in plastic
zakjes voor nader onderzoek.
'Maatregelen om de sporen te conserveren,
beperken het normale agrarische gebruik niet'
Nieuwsgierige voorbijgan
gers spreken de mede
werkers van de Rijks
dienst voor Archeolo
gie, Cultuurlandschap en Monu
menten (RACM) regelmatig aan
met de vraag welk gebouw er op
de hoek van de Stuiverstraat en de
Drogendijk in de polders nabij
Kloosterzande toch wordt ge
bouwd.
De graafmachinist trekt er echter
geen sleuven in de klei voor een
fundering, maar om sporen bloot
te leggen die mogelijk dateren uit
een ver verleden.
De aanleiding voor dat archeolo
gisch veldwerk ligt volgens se-
Archeologen en landmeters
doen in de polders nabij
Kloosterzande al ruim een
week onderzoek naar de
mogelijke aanwezigheid van
grafstructuren die dateren
uit de bronstijd.
vt t jg tijdens CciriictVcil
TERNEUZEN - De kans is groot dat
de reorganisatie bij Dow Terneu-
zen kan worden doorgevoerd zon
der gedwongen ontslagen. Dit stelt
voorzitter Ewald de Backere van
de ondernemingsraad van Dow.
De belangstelling onder Dow-me-
dewerkers om vervroegd met pen
sioen te gaan of met een regeling
voortijdig te vertrekken is erg
groot. Volgens De Backere heeft
dit ook te maken met het feit dat
de in het sociaal plan vastgelegde
regelingen voor vrijwillig vertrek
beduidend beter zijn dan regelin
gen die in Nederland bij soortgelij
ke reorganisaties gebruikelijk zijn.
Op dit moment worden er door
Dow met de tweehonderd men
sen die hun baan verliezen indivi
duele gesprekken gevoerd en krij
gen de mensen fiscaal/financieel
advies. „Al met al zijn wij niet on
tevreden over wat geboden wordt
en over de wijze waarop de be
drijfsleiding zaken afhandelt. Ter-
leurstellend is wel de houding van
FNV Bondgenoten. Die hadden
zich simpelweg door met ons con
tact op te nemen op de hoogte
kunnen stellen van het sociaal
plan en de achtergronden. Dat heb
ben ze niet gedaan."
De Backere verwacht dat voor de
zomer de reorganisatie lean wor
den afgerond. Over de positie van
de honderden contractors van
Dow is weinig duidelijkheid. Voor
lopig is er nog wat werk in Terneu-
zen door twee nieuwe projecten.
Die worden echter dit jaar afge
rond.
door Ewgène Versfcraetero
HULST - De kerkklokken in de ge
meente Hulst blijven luiden. Bur
gemeester en wethouders gaan
niet in op verzoeken om op te tre
den tegen eventuele geluidshinder
die bewoners ondervinden van
het klokgelui. Het college brengt
dat standpunt naar buiten naar
aanleiding van klachten die regel
matig op het stadhuis binnen ko
men. De klachten waren voor
raadslid Ron de Kort aanleiding
om zelf geluidsmetingen te doen.
Slechts vijf van de dertien kerk
klokken blijven binnen de geluids
norm die aan het lawaai in horeca
gelegenheden wordt gesteld.
Volgens de gemeente vormen ker
ken met hun torens herkenbare ba
kens in het Zeeuws-Vlaamse land
schap. Daarnaast geven ze de iden
titeit van het gebied aan. Kerken
zijn een belangrijk onderdeel van
de lokale cultuur en de culturele
beleving. Sinds jaar en dag, aldus B
en W, maakt het luiden van de
kerkklokken om de tijd aan te ge
ven onderdeel uit van het dagelijks
leven in de maatschappij. „Daar
naast vormt het luiden van de
klok bij kerkelijke aangelegenhe
den een belangrijk onderdeel van
de religieuze beleving. „Het ge
meentebestuur hecht aan het be
houd van deze waarden. Zij acht
deze van hogere importantie dan
eventueel ervaren geluidshinder."
SAS VAN GENT - Carnavalvierders
in Sas van Gent kunnen dit jaar
niet met de bus naar huis. Carna
valsstichting De Betekoppen zag
daartoe 'door omstandigheden'
geen kans.
Tot vorig jaar reden er op verschil
lende routes carnavalsbussen, te
gen een gereduceerd tarief. De
stichting roept de carnavalsvier
ders op zelf vervoer te regelen. De
taxibedrijven in de regio zijn
schriftelijk op de hoogte gebracht,
zodat die het vervoer kunnen over
nemen. Er komt, tijdens carnaval
(21 tot en met 24 februari) een taxi
standplaats ter hoogte van het Kei
zer Karelplein, tussen de Oostdam
en de Westkade.