Volop innovatie in de glastuinbouw
Sociaal-cultureel werk
naar het Welzijnshuis
haagden
uitverkoop
februari GOES;
www.dominicus.nl
5móm7 /alléénin^
SPZC Woensdag 4 februari 2009 21
Uitbreiding kassen
noodzakelijk om
toekomst te hebben.
Hoe belangrijk is de agrarische sec
tor nog voor Schouwen-Duiveland?
In een korte serie worden de verschil
lende deelgebieden belicht. Vandaag
de glastuinbouw.
door Inge Heuff
sirjansland - Rond Sirjansland
ligt een areaal van vijftig hectare
grond waarvan veertig hectare be
bouwd mag worden.
Bijna tien jaar geleden kwamen de
trostomatentelers Marc en Arnold
Groenewegen uit het kassengebied
in het Westland hier naar toe om
te gaan 'tuinen'. De beschikbaar
heid van grond was de belangrijk
ste reden. Waar zij in 's-Graven-
zande een kas hadden van een hec
tare, konden zij bij Sirjansland
bijna 6,5 hectare glas neerzetten.
„Dat was in die tijd nog nooit ver
toond", lacht Mare Groenewegen
nu. „De collega's in het Westland
keken hun ogen uit toen wij in de
'Veel mogelijkheden tot
uitbreiding zijn er niet en je
moet gewoon groeien'
eerste fase vier hectare glas plaats
ten." Maar in 2003, toen de broers
de resterende hectares bebouw
den, was 6,5 hectare al lang niet
meer bijzonder. De schaalvergro
ting, had in Nederland toegeslagen.
Ook Kwekerij de Grevelingen bleef
niet achter. Inmiddels tuinen Mare
en Arnold op zo'n elf hectare en
kunnen zij nog negen hectare uit
breiden.
Niet alleen de beschikbaarheid
van grond was belangrijk in de
keuze voor Schouwen-Duiveland.
Ook het gematigde klimaat met de
meeste zonuren van Nederland,
telde mee. „Bovendien zitten we
logistiek gezien goed, vlakbij het
distributiecentrum van The Gree
nery in Barendrecht. Wij leveren
via The Greenery vooral aan Duit
se supermarktketens zoals Edeka
en Metro. Het transport gebeurt in
de daluren want in de file staan,
kost te veel geld."
Het glastuinbouwareaal is ver
deeld over vijf telers, behalve De
Grevelingen zijn dat nog twee to-
Tomaat was eerst geel
matenkwekers, een paprika- en
een aubergineteler. Groenewegen
weet niet of alle bedrijven hier zul
len blijven. „Veel mogelijkheden
tot uitbreiding zijn er niet en je
moet gewoon groeien anders over
leef je niet. In Zeeland zijn andere
locaties aangewezen voor de glas
tuinbouw. Als er hier geen uitbrei
dingsmogelijkheden komen, dan
ontstaat de noodzaak om verder te
trekken en zal het gebied verpau
peren."
Bij de laatste uitbreiding, nu twee
jaar geleden, hebben de broers alle
innovatie toegepast van dat mo
ment. De tomatenplanten krijgen
computergestuurd nauwkeurig ge
doseerd hun voeding via het wa
ter. Het afvalwater wordt op na
tuurlijke wijze gereinigd via een
helofytenfilter, het regenwater
wordt opgevangen en gebruikt.
„Wij zijn wat je noemt klimaatneu
traal, onze CO2 uitstoot gaat de
kas in voor plantengroei en we
hebben een warmteoverschot. He
laas kunnen we deze warmte nog
niet aan bijvoorbeeld een woon
wijk leveren."
Hoewel veel processen geautomati
seerd zijn, blijft de tomatenteelt ar
beidsintensief „We hebben twin
tig mensen in dienst en tijdens de
oogsttijd circa vijfenveertig sei
zoensarbeiders. Bovendien nog
eens zo'n veertig scholieren op af
roep en dat zijn er eigenlijk altijd
te weinig."
Spaanse veroveraars brachten de tomatenplant als sierplant mee uit de
Andes, waarna de Italianen in de zeventiende eeuw ontdekten dat de ge
le vrucht van deze giftige plant eetbaar is.
Door kruisen en selecteren werd de tomaat rood.
De glastuinbouw is met 375.000 werknemers na Schiphol en de Rotter
damse haven de grootste werkgever van Nederland.
De sector wekt 17 procent van de landelijke elektriciteitsproductie op.
Leger des Heils richt
zich op zwaardere
problematiek.
door Esme Soesman
ZIERIKZEE - Het sociaal-cultureel
werk van het Leger des Heils op
Schouwen-Duiveland is in handen
overgegaan van het Welzijnshuis.
Het complete cursusaanbod, vier
medewerkers en overeenkomsten
met zo'n 15 docenten zijn overge
nomen. Het Leger des Heils neemt
daarmee afstand van activiteiten
die eigenlijk niet tot 'onze core busi
ness' behoren, licht Edwin Geerse
van de stichting CWZW (Cen
trum Welzijn en Gezondheids-
werk Zuid-West-Nederland; één
van de poten van het Leger des
Heils) toe. Deze organisatie richt
zich in .hoofdzaak op hulp bij
zwaardere problematiek, zoals ge
zinnen met meervoudige proble
men. „Het is een lastige keuze ge
weest. Er is niet over één nacht ijs
gegaan", omschrijft Geerse het pro
ces van afstoting. Wat mee heeft
gespeeld in de afweging was de
angst om als 'vreemde eend in de
bijt' op een gegeven moment niet
meer genoeg kennis over so
ciaal-cultureel werk in huis te heb
ben. Tegelijkertijd bestond al vanaf
het prille begin van het vier jaar ge
leden opgerichte Welzijnshuis de
wens om alle welzijnsactiviteiten
onder één dak samen te brengen.
Van meet af aan is ook sprake ge
weest van een samenwerkingsover
eenkomst blikt laap Willem Cou-
mou van het Welzijnshuis op de
afgelopen jaren terug. Dat was wei
eens lastig, erkent hij. Formeel
hoorden de medewerkers so
ciaal-cultureel werk bij het Leger
des Heils. De functionele aanstu
ring verliep echter grotendeels via
het Welzijnshuis. In goed overleg
is uiteindelijk besloten de boel
over te doen. Ingrijpend, weet
Coumou. „Juridisch is het niet zo
ingewikkeld, emotioneel wel. Som
mige medewerkers hebben ooit be
wust voor een levensbeschouwelij
ke organisatie gekozen." Aan het
cursusaanbod verandert voorals
nog niets. Wel zal, zoals bij alle
takken van het Welzijnshuis ge
beurt, in de loop van de tijd geke
ken worden of het aanbod nog
klopt: of de cursussen nog steeds
bijdragen aan het realiseren van de
beoogde doelen. Ook het Leger
des Heils verdwijnt niet uit beeld.
Zo heeft de organisatie veel belang
stelling voor deelname aan het
Centrum voor Jeugd en Gezin.
Mare Groenewegen bij de tomatenplanten in zijn Sirse kas
foto Ronald den Dekker