We blijven maar dalen
barometer
5
CIJFERS
Dré de Jong
Bourgondia
Jan Pollemans
Supermarkten
Rob Franken
ROC West-Brabant
Jan Hoppen
Heja
Lilianne van der Ha
Agrariër
Geert v.d. Horst
Rabobank
Willem Jonkmans
DTZ Zadelhoff
Henk v. Koeveringe
De Roompot
Paul Nijskens
Rewin
Chris Rutten
Kamer van Koophandel
Chris van Loon
De Unie
David Luteijn
BZW Zeeland
Henk van Koeveringe
'Toch zijn er lichtpunten.
Het gaat niet best met het
producenten- en consu
mentenvertrouwen. Bijna dage
lijks worden we geconfronteerd
met massa- ontslagen, verzoeken
om staatssteun, stijgende werk
loosheidscijfers en doemdenkers,
die het einde van de goede tijden
aankondigen. Ook de barometer
van de ondernemer blijft dalen
als komt er onweer. We naderen
de 5. Deze maand daalde die
weer eentiende punt, naar 5,5.
Volgens velen komt pas weer de
ommekeer in 2010. We gaan dus
nog zware maanden tegemoet.
Chris Rutten: 4
Starters zijn de dupe
De economische crisis is ook in Zuid
west-Nederland inmiddels goed voel
baar. Belangrijk voor de economische
dynamiek is onder andere dat de
drempel tot het ondernemerschap
laag blijft en er steeds nieuwe bedrij
ven bij blijven komen. Hoewel het
aantal starters in Zuidwest-Nederland
in 2008 nog flink is gegroeid, ver
wacht ik dat dit aantal in 2009 min
der zal zijn. Door de economische te
genwind zijn de economische perspec
tieven voor veel ondernemersplannen
minder gunstig.
Dit verhoogt de drempel om te star
ten. Ook de terughoudendheid van
banken is niet bevorderlijk voor de
ondernemerszin. Hierdoor komen
starters minder eenvoudig aan startka
pitaal.
Wel leert de ervaring uit het verleden
ons dat, in tijden van economische cri
sis, mensen ook noodgedwongen be
sluiten om voor zich zelf te beginnen.
Ze vinden bijvoorbeeld door hun leef
tijd moeilijk een nieuwe baan en ge
bruiken hun expertise en netwerk om
bijvoorbeeld als zzp-er een bedrijf op
te starten.
Dré de Jong: 6
Yes we do!!
Een redelijk positief cijfer voor deze
tijd. De overheid moet investeren en
het bedrijfsleven heeft meer redenen
om met hun relaties iets te organise
ren. in de privé sector loopt het nog
niet zo'n vaart. Mijn verwachtingen
zijn dat we een minder goed vooijaar
zullen hebben maar dat herstel eerder
zal komen dan verwacht.
Brabant heeft alles in zich om deze pe
riode te overleven en er sterk uit te
komen. Tenslotte werken wij in het
hart van de Benelux met een goed on
dernemers klimaat. Met een positieve
instelling van de ondernemen komen
we verder dan malaise verkondigen.
Gun elkaar de handel en kijk vooruit
is mijn advies. "Yes We Can" kunnen
we beter veranderen in: "Yes We
Do"
Henk van Koeveringe: 6
Een paar lichtpuntjes
We zijn bijna gewend aan slecht
nieuws. De financiële en economi
sche crisis vallen ongelukkigerwijs sa
men. De indringendheid van de me
dia maken het fenomeen ongemeen
helder. Toch zijn er licht punten. Een
gemiddelde daling betekent toch dat
ll-'08
12-'08
01-'09
02-'09
Rob Franken Voorzitter ROC West- Brabant
8,0
8,0
8,0
7,0
Willem Jonkmans Directeur DTZ Zadelliojf
6,0
6,2
5,5
5,0
Chris Rutten Voorzitter Kamer van Koophandel
5,0
4,0
4,0
4,0
Guust Verpaalen Directeur Phidclity Consultancy
5,0
5,0
5,0
5,0
Jan Hoppen Directeur Heja
6,0
6,0
6,0
4,5
Chris van Loon Bestuurder De Uiiie
5,0
4,0
4,0
4,0
Paul Nijskens Directeur Rewin West-Brabant
6,5
6,5
5,5
5,0
Lilianne van der Ha Agrarisch ondernemer
6,0
6,0
6,0
6,0
David Luteijn Voorzitter BZW Zeeland
5,5
5,5
5,5
5,5
Henk van Koeveringe Directeur Roompot Groep
6,0
6,0
6,0
6,0
Jan Pollemans Supermarktdeskundige
6,0
7,0
6,0
7,0
Geert van der Horst Directeur Rabobank Roosendaal
6,0
5,8
5,5
5,5
Joris Jansen Eigenaar restaurant Auberge des Moules
7,0
6,5
6,5
6,5
Dre de Jong Directeur Bourgondia
5,0
5,0
5,5
6,0
GuustVerpaalen
Consultant
Joris Jansen
Auberge Des Moules
er ook stijgingen zijn. Er wordt een
groot beroep gedaan op creativiteit
en de wil om aan te passen. Wie dat
echt doet en wil zal toch ook in deze
tijden zakelijk succes hebben, daarom
toch een 6je. Samen met onze kennis
en energie en inventiviteit moeten er
altijd nieuwe uitdagingen te vinden
zijn
David Luteijn: 5,5
Tussen hoop en vrees
Indien we alle nieuwjaarstoespraken
bij dit nieuwe jaar op een rij zetten, is
duidelijk dat we een jaar tussen hoop
en vrees tegemoet gaan. Heel wat be
drijven zitten nu al in zwaar
weer,met sterk teruglopende omzet
ten en marges. Zij hopen dat voor
hen snel het dal van de teruggang is
bereikt en weer enig herstel gloort.
Zodat bijvoorbeeld arbeidstijdverkor
ting niet door ontslagen gevolgd
"hoeft te worden. Andere bedrijven,
bijvoorbeeld in de bouw, hebben nog
een redelijk gevulde portefeuille met
langer lopende opdrachten. Zij vre
zen echter dat in de tweede helft van
dit jaar de productie stagneert. Duide
lijk is dat in de loop van dit jaar er in
vele sectoren sprake van overcapaci
teit zal zijn. Ik zou het verstandig be
leid van de regering vinden, indien"
men alles op alles gaat zetten om als
grote publieke opdrachtgevers (natio
naal en (regionaal)projecten investe
ringen naar voren te halen en extra
onderhoud te realiseren. Het gaat dan
niet enkel om grote projecten,maar
bijv. ook om isolatie van woningen
e.d. zodat ook veel kleine bedrijven
extra werk krijgen. Voor die extra in
spanning is ook alle reden,waar heel
veel Publieke voorzieningen de laat
ste jaren achterstand in onderhoud en
ontwikkeling hebben opgelopen. Be
langrijk in deze moeilijke tijd is ook
dat de opleiding en scholing van
werknemers niet op een laag pitje
komt te staan en dat we de aanwezige
kennis, vooral ook in de technische
beroepen'', kunnen behouden. De op
richting van een Zeeuws mobiliteits
centrum, waartoe in een overleg tus
sen provincie, werkgevers, werkne
mers, onderwijs en werkbedrijf
UWV is besloten is in dit kader een
prima initiatief. Mogelijk kan Zee
land zich daarmee op de arbeidsmarkt
positief onderscheiden.
Chris van Loon: 4
Nieuw akkoord van Wassenaar
Alle tekenen wijzen er op dat de eco
nomische crisis zich verdiept waarbij
met name de industrie het moet ont
gelden. Het is slechts een kwestie van
tijd dat ook de werknemers de crisis
in hun portemonnee gaan voelen en
de crisis daarmee overslaat naar dien
stensectoren waarbij vooral het mid
den- en kleinbedrijf de gevolgen gaat
ondervinden. "Alle Hens aan
Dek".Bij een eerdere crisis van deze
omvang hebben werknemers en werk
gevers in Nederland het beroemde
Akkoord van Wassenaar gesloten. In
het kort kwam het er op neer dat
loonmatiging voor een aantal jaren
werd afgesproken in nail voor Ar-
beids Duur Verkorting (ADV). Werk
nemers gingen korter werken waarbij
de beschikbare arbeid over een grote
re groep werknemers kon worden
verdeeld.
Daarnaast konden veel oudere werk
nemers vervroegd het arbeidsproces
verlaten waardoor eveneens een bij
drage werd geleverd aan de herverde
ling van het beschikbare werk. Het
zou zeer verstandig zijn om een derge
lijk nieuw "Akkoord van Wassenaar"
voor de komende jaren te overwe
gen. Loonmatiging voor de komende
jaren zal nodig zijn om mensen aan
het werk te houden. Ik zou hier er
wel voor willen pleiten de tegenpres
tatie niet meer te zoeken in verder
gaande arbeidsduurverkorting. De Ne
derlandse werknemer heeft al een bij
zonder korte werkweek met daar
naast nog een behoorlijk aantal vakan
tiedagen. Verdergaande arbeidsduur
verkorting zou de afstand tot de inter
nationale arbeidsmarkt slechts vergro
ten.
De tegenprestatie zou moeten bestaan
uit het beschikbaar stellen van een per
soonlijk opleidingsbudget dat geheel
naar eigen wens van de werknemer
kan worden besteed aan een oplei
ding die past in zijn eigen ontwikke-
ling-
Daarmee slaan we twee vliegen in
één klap. De arbeidspopulatie in Ne
derland kan massaal aan de studie en
wordt klaargestoomd om, zodra de
crisis voorbij is, slimmer en beter de
concurrentie aan te kunnen binnen
de internationale arbeidsmarkt en
wordt gedwongen werkloosheid voor
komen.
Jan Pollemans: 7
Bewuster inkopen
De consument is door de berichtge
ving wat bewuster aan het inkopen
wat een kleine dip teweeg brengt in
hun bestedingspatroon. De kansen
die er momenteel liggen zijn ook le
gio, iedereen is bewuster met kosten
bezig en er wordt weer nagedacht
over uitgaven en bestedingen. Al met
al mogelijkheden om te ondernemen
en met succesje doelstellingen te ha
len. De consument is bereid om weer
gezellig thuis eten te koken en min
der uit te gaan eten wat toch een om
zet impuls teweeg brengt.
Jan Hoppen: 4,5
Stilstand
Mijn barometer is pessimistisch 4,5 is
erg laag. De economie komt bijna tot
stilstand. Het zal veel energie en tijd
kosten om het weer om te draaien
maar toch zal het herstel in onze ogen
zich snel kunnen aandienen. Wij ver
wachten dat de verandering in positie
ve zin vanaf 2010 doorzet.
