Student kan
Extra koopkracht
Economische paradijsvogels
26 Dinsdag 3 februari 2009 PZC
BELEGGEN IN WEELDE door Bert Bakker
"T e moet ze willen zien, maar er zijn overeenkomsten tussen
I de wereldeconomie en het regenwoud van de Amazone.
I Vorige week viel ik in een programma van de zender Ani-
mal Planet. De stem van David Attenborough, met dat rust
gevende timbre dat ik al ken zolang ik leef, vertelde over para
dijsvogels.
Schitterend die kleuren, en verbazend die balts en de vaardig
heid om hun veren zó op te zetten dat de vogels net kleine fla-
mengodanseresje lijken. Je zou zeggen dat deze vogels de ultie
me ontkenning zijn van Darwins evolutieleer. Hoe immers
zou de natuur na miljoenen jaren uitkomen op een vogelsoort
als deze, waarbij alles gericht is op frivool, nutteloos uiterlijk
vertoon? Indirect beantwoordde Attenborough mijn vraag.
„Alleen in een zo rijk met zon en regen overgoten omgeving
als een tropische jungle, waar voedsel vinden nooit een pro
bleem is, kunnen dergelijke diersoorten bestaan."
Een diersoort dus als decadente uiting van overdaad. En hier
komt de parallel met de econo
mie tevoorschijn. De luxegoede
rensector, waar de kunst- en an
tiekhandel onder vallen, maar
ook de markt voor luxe auto's,
mode, jachten en tweede hui
zen, bloeit in een wereld van
overvloed. En hij kwijnt als het economisch klimaat guurder
wordt, kouder, droger. In woestijnen zijn de dieren inderdaad
grijs en bruin, op de Noord- en Zuidpool wit of zwart-wit. De
dierenwereld daar kan zich geen malligheden veroorloven.
Op dit moment hebben we in de economie te maken met een
heftige klimaat- of beter gezegd seizoensverandering. Ons 're
genwoud' krijgt minder regen en minder zon. De 'paradijsvo
gels' hebben het zwaar. Luxe auto's blijven onverkocht, de gro
te veilinghuizen ontslaan mensen, de prijzen van zeiljachten
zijn gekelderd, tweede huizen staan lang te koop en het mo
ment dat de vraagprijzen zich aan de nieuwe realiteit aanpas
sen, lijkt nabij.
Wie zijn spaarcenten veilig wist te parkeren en al langer
droomde van dat zeiljacht of het tweede huis op Vlieland of
de Veluwe denkt wellicht: dit is het moment: nü kopen.
Is dat een goed idee? Ik ben eens gaan rondvragen in tweede
huizenmarkt. De dingen blijken minder simpel dan je denkt.
Ja, de prijzen zijn sinds 2006 al gedaald met 10, 20 procent.
Maar ja, blijft het daarbij of kun je beter nog wat langer wach
ten? Hoe lang dan? Bovendien: er spelen vaak meer factoren
dan alleen de conjunctuur. Gemeenteverordeningen bijvoor
beeld. Op de Veluwe wachten eigenaren van vakantiehuisjes
in spanning op de eerste januari van 2010: dan zullen gemeen
ten uitsluitsel geven over de vraag of die optrekjes permanent
bewoond mogen worden. In dat geval kan de prijs flink stij
gen.
Dit lijkt een apart geval, maar eigenlijk speelt in elke deel
markt wel iets dergelijks. Oppassen geblazen dus. Een sluiten
de verklaring voor de plaats van paradijsvogels in de evolutie
is er ook nog niet.
Bert Bakker is firiancieel-economisch journalist.
De paradijsvogel: een diersoort als decadente uiting van over
daad.
Luxe sector kwijnt als
het economisch
klimaat guurder wordt
Ondernemen en
studeren worden ten
onrechte tot twee
werelden gerekend,
zegt hoogleraar
ondernemerschap
Mirjam van Praag.
Studenten krijgen straks
les in ondernemen.
door Mare Laan
Mirjam van Praag weet
het zeker: onderne
merschap kun je le
ren. De hoogleraar
ondernemerschap aan de Universi
teit van Amsterdam heeft het zelf
vastgesteld, door het te onderzoe
ken. De kennis die zij hierover
heeft vergaard, gaat zij de komen
de vier jaar loslaten op honderd
duizend studenten van universitei
ten en hogescholen in Amster
dam. De studenten worden via
een speciaal ontworpen lespro
gramma ingewijd in de fijne
kneepjes van het ondernemen, in
Onderzoek naar nut ondernemersles
Er is weinig onderzoek gedaan naar de effectivi
teit van onderwijs in ondernemerschap. Vol
gens hoogleraar ondernemerschap Van Praag
is wel bewezen dat hoger onderwijs nuttig is
voor prestaties van ondernemers.
Van Praag bestudeerde twee groepen studen
ten in het hoger onderwijs. De ene groep volg
de lessen ondernemerschap, de andere niet.
Degenen die deze lessen volgden, kregen geen
positievere houding tegenover ondernemer
schap, dan de andere groep. Ook ontwikkel
den de cursisten niet meer competenties die
belangrijk zijn voor een ondernemer.
Daarom is het volgens Van Praag hard nodig
dat wordt onderzocht hoe les in ondernemen
wél nut kan hebben.
de hoop dat zij later ooit voor zich
zelf beginnen.
„Ondernemen is voor veel studen
ten geen optie. Uit onderzoek
blijkt dat maar 7 procent er over
denkt ooit voor zichzelf te begin
nen", vertelt Van Praag. Zij is we
tenschappelijk directeur bij Case.
Dit Centrum van Amsterdamse
Scholen voor Entrepreneurschap
(ondernemerschap, red.) helpt de
lessen ondernemerschap te organi
seren voor twee universiteiten (de
Universiteit van Amsterdam en de
Vrije Universiteit) en twee hoge
scholen (InHolland en de Hoge
school van Amsterdam).
„Er zijn in Nederland echt veel te
weinig hoogopgeleide onderne
mers. Wij willen de mogelijkheid
onder de aandacht brengen. Het
ministerie van Economische Za
ken subsidieert het project vier
jaar met drie miljoen euro", aldus
Erik Boer, algemeen directeur van
Case. „Ook het ministerie vindt
dat wij meer ondernemende men
sen nodig hebben in Nederland."
Dat de Amsterdamse universitei
ten open staan voor les in onder
nemerschap, mag gerust een door
braak heten. Boer: „Traditioneel
werd ondernemerschap als vies be
schouwd, zelfs bij de studie econo
mie. Ondernemen werd namelijk
niet als een academische bezigheid
beschouwd. Nog steeds ontbreekt
het de onderwijsinstellingen aan
een ondernemingstraditie. Op
Amerikaanse universiteiten als
Stanford is het heel normaal dat
Studenten hebben boegbeelden nodig om ze te interesseren voor een eigen bedrijf. Van links naar rechts: Gerard
Kleisterlee (bestuursvoorzitter van Philips), KLM-topman Leo van Wijk en Frits Goldschmeding (oprichter Rand
stad). foto GPD
Wie in deze tijden van
economische crisis zijn
baan behoudt, ziet zijn
koopkracht stijgen.
Wie ontslagen dreigt
te worden, moet snel
maatregelen nemen.
Voor onze huishoudporte-
monnee wordt 2009 mis
schien een vreemd jaar.
Aan de ene kant gaat
voor vrijwel iedereen de koop
kracht met 1 tot 4 procent vooruit,
terwijl we intussen dagelijks wor
den bestookt met rampberichten
over de economie. Voor degenen
die hun baan daardoor verliezen,
ziet de koopkracht er dan volko
men anders uit.
Volgens het Nationaal Instituut
voor Budgetvoorlichting (Nibud)
zullen de prijzen dit jaar niet of
nauwelijks stijgen, terwijl we meer
geld in ons loonzakje krijgen en
ook meer te besteden hebben.
Volgens het Nibud is voor die gun
stige financiële ontwikkelingen
een aantal oorzaken: „Dat onze
portemonnee dit jaar voller is dan
vorig jaar komt voornamelijk door
de inflatie. Door de economische
crisis is de olieprijs sterk gedaald
en hebben ook veel fabrikanten
hun prijzen naar beneden bijge
steld. Daarnaast bedraagt de ge
middelde loonstijging 3 procent
en zijn ook de uitkeringen met dat
percentage verhoogd. Door belas
ting- en premiemaatregelen gaan
sommige huishoudens er meer op
vooruit dan anderen. Het afschaf
fen van de ww-premie betekent
een extra koopkrachtstijging voor
werkenden."
Gezinnen met kinderen gaan er in
2009 het meest op vooruit. Dat
komt doordat de kindertoeslag
