tergron
Wij moeten massaal meer werken
Die Karla Peijs is gek nog niet
Geld om uren te kopen
fsI
10 I Vrijdag 30 januari 2009 PZC
Nog even en vrijwel nie
mand ontkomt aan langer
werken. De economie mag
dan in een dip zitten en mas
saontslagen zijn aan de orde
van de dag, in nieuwe cao's
staat steeds vaker dat senio
ren- of adv-dagen worden ge
schrapt en de werkweek
wordt verlengd.
door Berrit de Lange
DEN HAAG - Over vijfjaar zou Lies-
beth Bekking extra 'seniorenda
gen' tegemoet kunnen zien. Maar
zo ver zal het niet komen, want
per januari is het recht op senio
renverlof in haar cao geschrapt. De
welzijnssector vergrijst in rap tem
po, waardoor de productiviteit in
de knel dreigt te komen. Meer
uren aan de slag, is dus het motto.
Bekking, die bij welzijnswerkorga
nisatie Travers de gebouwen be
heert, is er niet rouwig om: „Om
me heen zie ik hoe collega's niet
weten hoe ze hun verlofdagen kun
nen opnemen zonder dat het
werk in de knel komt. Dat kan na
tuurlijk nooit de bedoeling zijn.
De meeste collega's zijn blij met
de dertiende maand in ruil voor
verlofdagen. En wie toch meer vrij
wil, kan de loonstijging gebruiken
om dagen te kopen."
Zodra de economie weer aantrekt,
ontkomen we er geen van allen
aan: we moeten massaal meer
uren aan het werk. „Het taboe op
langer werken is doorbroken",
J 7
Op het Museumplein in Amsterdam werd in april 2004 massaal geprotes
teerd tegen kabinetsplannen om meer en langer te werken, maar nu wor
den in cao's steeds meer afspraken daarover gemaakt.
foto Harmen de Jong/GPD
zegt Laurens Harteveld van AW-
VN, de organisatie die namens de
werkgevers het merendeel van de
cao's afsluit. Het verlengen van de
werkweek, zoals recent is gebeurd
bij onder meer Hema en V&D, is
één oplossing om meer uit het be
schikbare personeel te halen.
Steeds vaker ook wordt er - net als
in de welzijnsector - gesnoeid in
het aantal adv-dagen, het senioren
verlof of de bovenwettelijke vakan
tiedagen (het minimum is twin
tig). Harteveld: „Vorig jaar was het
'verlofbudget' een duidelijke
trend. Ik verwacht dat die zal door
zetten in 2009." Zo krijgen alle
3000 werknemers van verzekeraar
Aegon een 'flexbudget' bovenop
hun salaris. Dat bestaat uit 20 pro
cent van het loon en onder meer
de vakantiebijdrage en een vergoe
ding voor de afgeschafte bovenwet
telijke vakantiedagen. Nadeel,
klinkt het op de werkvloer, is dat
alle extra's op een hoop zijn ge
veegd en de werknemer zelf de dis
cipline moet opbrengen om geld
apart te zetten voor bijvoorbeeld
de vakantie.
„Er zijn pittige discussies gevoerd
om personeel en vakbonden ervan
te overtuigen dat het allemaal
geen truc is om vrije dagen af te
pakken", zegt Theo de Weert,
hoofd arbeidsvoorwaarden bij Ae
gon. „Het flexbudget past hele
maal bij de behoefte van werkne
mers om zelf te bepalen wanneer
ze vrije tijd of juist meer geld no
dig hebben. Ómdat ze bijvoor
beeld net een huis hebben gekocht
of meer tijd willen besteden aan
de opvoeding van de kinderen."
Het mes snijdt aan twee kanten,
zegt Maaike Verheul, beleidsmede
werker arbeidsvoorwaarden bij de
brancheorganisatie voor welzijn
en maatschappelijke dienstverle
ning. „We hebben iedereen hard
nodig, ook de ouderen met al hun
ervaring. Seniorenverlof is uit de
tijd. Waarom zou een gezonde, vi
tale oudere werknemer meer be
hoefte hebben aan vrije tijd dan
een jongere collega die naast een
drukke baan wordt opgeslokt door
de zorg voor de kinderen?"
Harteveld: „In de moderne arbeids
voorwaarden zijn verlofdagen niet
langer een recht, maar een keuze.
Niet iedereen heeft bijvoorbeeld
twee vrije dagen nodig voor een
verhuizing. Iemand die deze wel
nodig heeft, betaalt ze uit zijn ei
gen budget en gaat er dus bewus
ter mee om. Voordeel voor de
werkgever is dat mensen minder
snel een vrije dag zullen nemen
en dus productiever zijn." Flexibili
teit is ook de reden dat de vakbon
den niet langer in de gordijnen
vliegen zodra de woorden 'langer
werken' vallen aan de onderhande
lingstafel.
„Er is niets op tegen om afspraken
te maken over langer werken, als
de keuze maar bij de individuele
werknemer ligt", zegt Anja Jong
bloed, arbeidsvoorwaardencoördi-
nator bij FNV Bondgenoten.
Nu weten werkgevers en overheid
de verhoging van de arbeidspro
ductiviteit nog te verkopen met
het toverwoord 'keuzevrijheid'.
Maar niet voor niets repte minis
ter Maria van der Hoeven van Eco
nomische Zaken laatst al van 'een
40-urige werkweek voor iedereen'.
„Voorkomen moet worden dat er
steeds een stukje van de individue
le keuzevrijheid wordt afgeknab
beld", zegt Jongbloed.
Zo is collectief afschaffen van se
niorenverlof wat haar betreft geen
optie. „Voor mensen met een
zwaar beroep zijn die dagen brood
nodig, juist om te zorgen dat ze
tot op hogere leeftijd doorwerken.
Anders haken ze af."
DEN HAAG - Werknemers bij tele-
comreus KPN krijgen maandelijks
12,5 procent bovenop hun salaris,
in een potje. In ruil daarvoor krij
gen ze geen vakantiegeld meer,
geen bovenwettelijke vakantieda
gen, bijzonder verlof en levens
looptoeslag. Met het extra geld
kunnen ze naar eigen inzicht ver
lofuren kopen (maximaal 47 uur
bovenop de verplichte vakantieda
gen) zonder toestemming van de
werkgever. Maar ze kunnen het be
drag ook laten uitbetalen of gebrui
ken voor levensloopsparen, extra
pensioen of een bedrijfsfiets of-fit
ness. Voor een werknemer met
een maandsalaris van 3000 euro
bruto komt dat neer op 4500 euro
vrij te besteden budget per jaar.
Zeeland en West-Brabant lij
ken meer op elkaar dan je
zou denken. Journalist en
West-Brabander Laurent
Heere legt uit waarom.
Karla Peijs, de Zeeuwse com
missaris van de koningin
(en geboren in ïfrabant)
haastte zich geschrokken na haar
loslippigheid om haar woorden in
te trekken. Nee hoor, ze is niet uit
op de annexatie van West-Bra
bant. Maar toch, zo gek is dat idee
helemaal niet.
Want die regio heeft toch meer
met Zeeland dan pakweg met het
Land van Cuijck, de Meierij of de
Peel. En laten we eerlijk zijn: Den
Bosch ligt niet alleen in kilometers
ver weg.
Zeeland is in nood. De rechtbank
dreigt te vertrekken, het politie
korps is in gevaar en aansluitend
vervolgens de zelfstandige gezond
heidsregio en brandweerregio. Al
lemaal omdat Zeeland volgens de
ministeries van Binnenlandse Za
ken en Justitie te klein is om dit
soort bestuurlijke functies te her
bergen. Voor de Zeeuwen is het
slecht als hun instanties aanslui
ting moeten zoeken bij die van
Midden- enWest-Brabant. De af
stand is gewoon te groot.
ANALYSE
door Laurent Heere
Maar voor Midden- en West-Bra
bant is het eigenlijk ook niet goed.
De huidige veiligheidsregio is al
een van de grootste van het land.
Het aansturen van een nog grotere
regio zal nog meer energie gaan
kosten.
Met alle kans op misverstanden en
dus ook ongelukken.
Maar wij, West-Brabanders, wij
hebben toch niks met Zeeland, ze
vieren er niet eens carnaval!
Klopt, maar hele volksstammen in
deze regio doen dat evenmin. De
bewoners van het kleigebied (glo
baal boven de grens Bergen op
Zoom-Roosendaal) hebben aan
merkelijk minder met carnaval
dan de 'zuidelijken' van het zand.
Net als in Zeeland is in West-Bra
bant de akkerbouw bepalend voor
de inrichting van het platteland.
Kijk eens rond in de polders bo
ven Steenbergen. Is er een verschil
met die van Reimerswaal?
Natuurlijk niet. Zeeland en
West-Brabant zijn grote toeleve
ranciers van de suikerfabriek in
Dinteloord, maar ook van de frites-
Uitbreiding Zeeuws
grondgebied
fabrieken in Bergen op Zoom en
Zeeland. Hoeveel West-Braban
ders hebben niet een vakantiewo
ning, stacaravan of boot in Zee
land? Hoeveel West-Brabanders
trekken niet elk weekeinde naar
de kust zodra het weer het enigs
zins toelaat?
En qua mentaliteit lijken Zeeuwen
en West-Brabanders ook wel op el
kaar. De West-Brabander heeft
weinig op met het prototype van
de Brabander, altijd een Óost-Bra-
bander met een zachte, bijna Lim
burgse tongval.
Nee, de West-Brabander is bijna
infographic Richard Gesell
net zo stug als de Zeeuw, vaak niet
katholiek en net zo gehard door de
wind die over de dijken jaagt.
Ook op economisch terrein is de
band sterk. West-Brabant en Zee
land vallen al onder één Kamer
van Koophandel. Anders dan de
rest van Brabant ligt het econo
misch potentieel van West-Bra
bant in de chemie.
De A4 is samen met de A54 de be
langrijkste snelweg van Zeeland.
Het Schelde-Rijnkanaal delen we.
De economische dragers van Ber
gen op Zoom, Roosendaal, Moer
dijk en Terneuzen zijn dezelfde:
procesindustrie en logistiek. Wat
zijn de zwaartepunten van Mainte
nance Valley? De procesindustrie,
de vliegbasis Woensdrecht en de
scheepsbouw in Vlissingen.
Hoe profileert de VW Brabantse
Wal zich? Met de leus: 'Brabantse
Wal... waar Brabant Zeeland kust'.
Terecht. Wat is de meest Zeeuwse
stad van Brabant? Juist, Bergen op
Zoom, waar talrijke Tholenaren ko
men winkelen en waar de eilan
ders naar school en het ziekenhuis
komen. Ook de rijksoverheid ziet
West-Brabant en Zeeland meer en
meer als een geheel. Immers, in de
nationale plannen is sprake van de
groen-blauwe delta.
Samen zouden ze wel een provin
cie van enige omvang kunnen vor
men. Roosendaal zou van de zesde
stad van Brabant ineens uit
groeien tot de grootste van Zee
land. Waar Roosendaal en Bergen
samen in Brabant geen deuk in
een pakje boter kunnen slaan, zou
den ze een grootmacht zijn in het
'Zeeuwse'.
Een onzinnige discussie, tijdro
vend en nutteloos omdat Brabant
absoluut geen grenscorrectie wil?
Misschien.
Maar laten we eerlijk zijn: de dis
cussie is begonnen doordat 'Den
Haag' wil reorganiseren. En als je
dat dan toch gaat doen, doe het
dan meteen goed en verken alle
mogelijkheden.
