Fashion Weel
Hollands glorie op de catwalk
l
SLOBBE
Nederland is aan het
doorbreken op
modegebied. Een
groeiend aantal
ontwerpers van eigen
bodem dringt door
tot de internationale
top. Met Viktor en
Rolf als absolute
nummer één.
Waarom nu pas? Het
calvinisme heeft ons
lang dwarsgezeten.
8 I Donderdag 29 januari 2009 PZC
door Tanja Kits
illustratie Anke Arts
Niet pronken, is eeu
wenlang het credo in
Nederland geweest.
Op een feest een aar
dige jurk, oké, maar
pas op, niet te opvallend.
„Wie zijn kop boven het maaiveld
uitsteekt, is hem kwijt. Zó Neder
lands. Op modegebied zit er geluk
kig verandering aan te komen. We
zijn nog niet zover, maar gaan wel
de goede richting uit", zegt Mat-
thijs Boelee, ooit zelf ontwerper,
nu hoofddocent aan de mode-op
leiding in Arnhem. „Dé opleiding
in Nederland, mag ik met enige ar
rogantie wel zeggen." En hij
noemt gelijk de grote namen die
Arnhem heeft voortgebracht: Vik
tor en Rolf, Alexander van Slobbe,
Francisco van Benthum, Spijkers
en Spijkers, Klavers en Van Enge
len.
„Dat is wat mij betreft de absolute
top vijf van succesvolle Nederland
se ontwerpers op dit moment",
geeft ook José Teunissen, lector
modevormgeving, aan. „Mode is
nooit typisch een Nederlands ding
geweest. Op casual gebied zijn we
goed, maar als het om formelere
kleding gaat, zijn Frankrijk en Ita
lië toch veel sterker. Zelfs in België
is dat beter dan hier. Kijk eens in
Engeland waar je nog duidelijk in
de kleding de verschillende klas
sen kunt onderscheiden. Wij heb
ben een veel plattere, veel minder
hiërarchische samenleving en dat
vertaalt zich in kleding."
Een verklaring voor de nonchalan
te Nederlandse houding ten op
zichte van mode is er wel, volgens
Anneke Smelik, hoogleraar visuele
cultuur. „Heeft vooral te maken
met ons calvinisme, waarin pron
ken niet op prijs wordt gesteld.
Maar er zijn ook andere redenen
waarom Nederland op modege
bied niet voorop loopt. Vlak na de
oorlog is bij ons de textielindustrie
verdwenen. Daardoor was er in ei
gen land geen vraag naar ontwer
pers. In landen als Frankrijk en Ita
lië zag je dat wel. Bovendien heb
ben wij van oudsher geen hoftradi-
tie, zoals Londen en Parijs. Ook
dat soort zaken telt mee. Neder
land is veel meer handelaar ge
weest in mode, dan ontwerper."
Door het gebrek aan historie op
modegebied zou Nederland uitein
delijk veel vrijer zijn gaan ontwer
pen dan andere landen, is een van
de hypothesen die momenteel we
tenschappelijk worden onder
zocht. Onderzoekleidster Smelik:
„Maar dat komt misschien ook
doordat mode bij ons onderdeel is
van de kunstacademie. Daardoor
wordt er veel breder gekeken dan
alleen de mode. En zijn de ontwer
pers vrijer van geest." Of zoals Boe
lee het omschrijft: „Bij ons is het
meer dan een jurk met een rits.
Wij kijken ook naar andere disci
plines, de schilderkunst, beeldhou
wen. Het eerste jaar van de mode
opleiding is er op gericht om juist
alle clichés op modegebied over
boord te gooien." Een overeen
komst is er wel tussen de Neder
landse ontwerpers, vindt Teunis
sen, namelijk werken volgens een
helder concept en kleding zonder
franje.
Hoewel Viktor en Rolf tot de inter
nationale top behoren, kan nog
niet gezegd worden dat Nederland
als land trendsettend is op mondi
aal gebied. Dat zijn toch vooral de
Parijse en Italiaanse modehuizen.
Zodra die hun halfjaarlijkse shows
geven, gaat de trendwatcher van
H8cM aan de slag. En vertaalt de
extreme catwalkdracht naar beter
draagbare (en vooral betaalbare)
kleding. Over pakweg een jaar
loopt iedereen die een beetje wil
meetellen op platteauzolen en in
gebreide creaties. Dat gaat het hele
maal worden volgens trend-
watchers. Maar de mode wordt
niet altijd van bovenaf gedirigeerd.
Ook de straatcultuur speelt een rol
bij het bepalen van trends. De lage
broeken van de laatste jaren zijn
niet bedacht door een modeko
ning, maar vinden hun oorsprong
in de ghetto's van de grote steden,
waar jongeren hun oversized broe
ken ver naar beneden trokken.
Omgeslagen broekspijpen, ook
een poos erg hip, zijn bedacht om
dat niemand meer zijn broeken op j
lengte laat maken. „Het vroegere
dictaat van de modewereld is niet
meer zo strak. Je kunt nu alle kan
ten op. Lange rok, korte rok. Brede
schouders, smalle schouders.
Schoenen met ronde of vierkante
neuzen." Maar Smelik stelt gerust:
„Veel dingen blijven gewoon het
zelfde. Slechts 5 procent verandert
onder invloed van mode."
