Provincie moet regie
Zorgen over energietarief
2 Maandag 26 januari 2009 PZC
Banaan
Groenlinks wil dat
hogere kosten voor
energie worden vergoed
WIM HOFMAN
In een supermarkt stond ik op mijn beurt te wachten. Voor
mij waren drie jongens. Ze hadden dingen gekocht die ik
nooit aanschaf. Ik zag een pakje waarop stoommaaltijd
met Tiriyuyusaus. Zoiets gaat zo uit de vriezer zo de magne
tron in en komt er knapperig uit. Ik zag een Mars feel the vibe,
een pakje met sandwiches met Deense kaas, een flesje Bleep
Shlurrsh met cherrysmaak en een onafgewogen banaan in een
plastic zakje.
Ik kwam erachter dat de banaan onafgewogen was, omdat het
meisje aan de kassa de banaan ging wegen. In sommige win
kels moet je zelf je groente en fruit wegen, in andere winkels
doen ze dat voor je. Dat zijn niet
echt zelfbedieningswinkels. Er
Het dialect wint meer y-n nuances ;Moewe zachaoie
en meer aan terrein avwehewèpe haoi!" zei een van
de jongens. Puur dialect was dat
en dat is begrijpelijk en ik spitste mijn oren. Ik heb
steeds meer belangstelling voor
dialect en ik leer graag wat bij. Het dialect wint immers bin
nen Europa meer en meer terrein en dat is begrijpelijk. Neder
lands is te moeilijk om te leren, dat weet iedereen. En dialect
wordt je met de paplepel ingegoten.
Nu is dat van die paplepel een ouderwetse uitdrukking: kinde
ren krijgen zelden meer pap, eerder chocolade crunchies of
rijstpuffs. „Mojje avdoem", zei de jongen. Het kassameisje haal
de het zakje van de banaan en legde uit dat het geen verschil
maakte,- het gewicht van het zakje was van geen betekenis. Ze
deed het zakje weer om de banaan. De jongens moesten daar
om erg lachen en ze gebruikten een hoeveelheid dialectwoor
den waar ik amper een vinger achter kon krijgen. Ik ving een
woord öp waarvan ik eerst dacht dat het een vloek was, maar
omdat het acht keer terugkwam (dat heb je Wel vaker in dia
lect), begreep ik uiteindelijk dat ze het over een condoom had
den. Lachend gingen ze de winkel uit.
Voor meer columns: www.pzc.nl/columns
COLOFON
PZC
Park Veldzigt 35, Middelburg
Postbus 91, 4330 AB Middelburg
0118- 43 4000
Uitgever/directeur
Ad Verrest
Hoofdredactie
Peter Jansen pjansen@pzc.nl
Arie Leen Kroon (adjunct) alkroon@pzc.nl
Centrale redactie
T: 0118- 43 4010
E: redactie@pzc.nl
Redactie Walcheren
Postbus 91, 4330 AB Middelburg
T: 0118- 43 4050
E: walcheren@pzc.nl
Redactie Bevelanden-Tholen
Postbus 162, 4460 AD Goes
T: 0113- 31 5670
E: bevelanden@pzc.nl tholen@pzc.nl
Redactie Zeeuws-Vlaanderen
Postbus 145, 4530 AC Terneuzen
T: 0115- 64 5769
E: zeeuws-vlaanderen@pzc.nl
Redactie Schouwen-Duiveland
Postbus 80, 4300 AB Zierikzee
T: 0111- 45 4651
_E: schouwen-duiveland@pzc.nl
Advertenties
VerkoopteamZeeland
T: 0118- 43 4070
E: teamzeeland@bndestem-pzc.nl
Business-to-business/de Ondernemer. Zorg
Onderwijs. Educatie. Onroerend Goed
T: 076- 531 2277
E: segmentteam@bndestem-pzc.nl
Familieberichten: 088- 0139 999
Personeelsadvertenties: 055- 5388 000
Kleintjes: 0900- 6743 836
Krant niet ontvangen?
Wijziging van uw adresgegevens?
Gebruik maken van de vakantieservice?
Abonnement opzeggen?
Vul het formulier in op:
www.pzc.ni/lezersservice
of bel: 088-013 99 10
Toets 1bezorgklachten (vanaf 07.00 uur)
Toets 2: informatie over uw abonnement
Toets 3: informatie over LezersExtra
Maandag t/m vrijdag: 08.00 - 17.00 uur
Zaterdag: 08.00 - 12.00 uur
PZC Lezersservice
Postbus 3229, 4800 MB Breda
lezersservice@pzc.nl
U kunt uw abonnement beëindigen tot uiterlijk
vier weken voor het einde van de betaalperiode.
U ontvangt een schriftelijke bevestiging.
Abonnementsprijzen
Maand 23,50 (acceptgiro n.v.t.)
Kwartaal 66,25 (acceptgiro €69,25)
Jaar €254,00 (acceptgiro €257,00)
Auteursrechten
Alle auteursrechten voorbehouden Uitgeverij
Provinciale Zeeuwsé Courant, onderdeel van
Koninklijke Wegener NV.
Publicatierecht beeldende kunst via Beeldrecht.
Gegevensbescherming
PZC is een uitgave van Wegener NV. Wegener legt
van abonnees gegevens vast voor de uitvoering van
de abonnementsovereenkomst» Deze gegevens
kunnen gebruikt worden om u op de hoogte te
houden van interessante producten en diensten
van andere onderdelen van Wegener en zorgvuldig
geselecteerde partners. Indien u geen prijs stelt op
informatie van de PZC of indien u uw toestemming
voor het gebruiken van uw e-mail adres wilt intrek
ken, kunt u dit schriftelijk kenbaar maken bij PZC
Lezersservice. Zie ook het privacy statement op
www.pzc.nl
Een door God gegeven
delta. Daar hebben we de
deltawerken bijgekregen.
We moeten kwaliteit kiezen,
niet verramsjen.
Zegt Adriaan Geuze.
door Jan van Damme
Landschapsarchitect en ste
denbouwkundige. Actief
in New York, Toronto, Ma
drid, Kopenhagen. En na
tuurlijk in Nederland. Schiphol, Al-
mere, Eindhoven, maar ook een
nieuw stadsdeel aan de Goese ha
ven, waar de oude wallen moeten
worden teruggebracht.
Adriaan Geuze, directeur van het
bureau West 8 in Rotterdam, ont
werpt, doceert en discussieert. Al
jaren komt hij op voor de kwalitei
ten van het Groene Hart. En
maakt hij zich zorgen over Zee
land. Met een vader die van Tho-
len komt en nu in Vlissingen
woont, aan moederskant een
Zeeuwse opa Schot die binnen
vaartschipper was, ooms en tantes
in Zierikzee, Scherpenisse en
Poortvliet. „Voor mij voelt het
daar als een vaderland. Zeeland
gaat me aan het hart."
Het probleem dat Geuze signa
leert, is in feite nationaal. Hij
schetst het zo: na de Tweede We
reldoorlog en de Ramp van 1953
moesten er grote werken worden
uitgevoerd.
Wederopbouw, deltawerken, ruil
verkavelingen. Het idee was: we
moeten iets van Nederland ma-
Adriaan Geuze: „Zeeland is een
A-merk. We presenteren het óp zijn
best als een B-merk, vaak zelfs als
een C-merk."
ken. Vanaf eind jaren zestig begint
de periode dat welvaart normaal
wordt gevonden. Na diverse gif
schandalen en kaalslag in binnen
steden wordt de wet op de Ruim
telijke Ordening ingevoerd. Die
moet kwalijke ontwikkelingen te
genhouden.
Voor de directeur van West 8 zit
de bron van het kwaad in die wet.
Bestemmingsplannen, streekplan
nen, milieueffectrapportages: alles
wordt in beleid en procedures ge
vangen. Zonder dat er een duide
lijk idee achter het geheel zit. „Het
is opvallend", zegt Geuze, „dat je
in al die stapels papieren nergens
het woord visie tegenkomt."
Dat leidt tot klachten. Mensen heb
ben het gevoel dat de hele samen
leving commercieel en banaal
wordt.
Vroeger, dertig jaar geleden, was
het onderwijs beter, was de ge
zondheidszorg beter. Was de
leefomgeving beter. „Het lukt on
ze samenleving niet om kwaliteit
te maken. Terwijl we nog nooit zo
rijk zijn geweest en nog nooit zo
veel goed ontwikkelde mensen
hebben gehad."
„Met onze ruimtelijke ordening
werkt het zo: elke visie die je erin
stopt, komt er als spaghetti uit.
Het is een werkwijze waarbij de
beslissingsbevoegdheid op het laag
ste niveau komt te liggen. Zodat el
ke wethouder zijn eigen bedrijven
terrein kan inrichten. Dat is ramp
zalig. In feite zit de verrommeling
in ons beleid ingebakken."
Geuze heeft Zeeland hoog
zitten. „De provincie is
door God gezegend met
de allermooiste delta ter wereld.
Daar hebben we de deltawerken
nog eens bijgekregen. Je hebt er pa
rels van watersteden, Middelburg,
Veere, Zierikzee, ga maar door,
niet één maar wel acht Venetiës.
De blanke top, polders, de lucht,
de wolken, de lucht, de wolken, de
lucht..."
„Zeeland is een A-merk. We pre
senteren het op zijn best als een
B-merk, vaak zelfs als een
C-merk." Voorbeelden zijn er vol
gens hem te over. De zuid-oever
van de Grevelingen, van Aquadelta
tot de Brouwersdam. „Mistroos
tige, miezerige vakantieparkjes. Er
wordt één huisje ontworpen, waar
van er driehonderd worden neer
gezet. Je bent er in tegenstelling
tot de echte steden niet eens wel
kom. Port Zélande, de Banjaard, le
lijk en goedkoop. De hotels in Cad-
zand: lage plafonds, raamkozijnen
van plastic, gemaakt van betonste-
nen, geen enkel ornament, ner
gens is koper gebruikt, dat zo
mooi verweert. Het is allemaal ge
maakt zonder liefde."
Enkele positieve uitzonderin
gen: Vlissingen met het -
ScheldeterreinJ Goes, Perk-
polder, Domburg. „Maar dan heb
je het echt gehad. Kijk eens naar
het havenfront van Breskens. Wie
heeft dat besteld? En wie heeft er
een wolkenkrabber in Zierikzee be
steld? Dat stadje ligt sinds de 15e
eeuw adembenemend mooi aan
de Oosterschelde. Het silhouet
met die nurkse toren, een graansi
lo. Ons erfgoed! Nu wil Zierikzee
ook een wolkenkrabber, net als
Breda, Vlissingen. Het is verbijste
rend. Mijn familie huilt! Adriaan,
jij bent architect, zeggen ze, doe er
wat aan!"
Hij vertelt over Spanje. Daar krijgt
het toerisme zware klappen, nadat
de kust jarenlang is 'verramsjt'. Nu
wil de regering Zapatero kwaliteit
terugbrengen. Zeeland zou daar
van kunnen leren.
Geuze: „Ik vind dat de provincie
de regie moet nemen. Stel een su
pervisor aan. Of sticht een kwali
teitskamer, met een professor, een
lokaal historicus, een burgerlid,
een politicus, een journalist. Dan
worden er vragen gesteld en keu
zes gemaakt. Nee, het is geen ga
rantie dat je altijd iets moois
krijgt. Maar je ziet wel scherp wat
je doet. Je kunt in elk géval ant
woord geven op de vraag: wie
heeft dit besteld?"
Adriaan Geuze, landschapsarchitect en stedenbouwkundige
Geboren in Dordrecht 1960; familie afkomstig van Tholen.
Hij stichtte in 1987 in Rotterdam het bureau West 8 Landscape Archi
tects, waarvan hij nog steeds directeur is. Geuze doceert landschapsarchi
tectuur aan de Harvard University in Amerika.
Geuze is de vaste landschapsarchitect van Schiphol en het Kröller Mül-
ler-beeldenpark. Verder werkt hij aan inrichting van het oude Philipster-
rein in Eindhoven en een plan voor de Goese haven.
Enkele bekende projecten: het Schouwburgplein van Rotterdam en een
schelpenlandschap op een werkeiland bij de Oosterscheldekering.
Internationaal: ontwerp van een park op Governors Island, vlak voor
Manhattan; inrichting rivieroevers Madrid; waterfront Toronto; ontwerp
voor Jubilee Gardens in Londen en het havengebied Kopenhagen.
Ja, ik.neem de PZC en ontvang de eerste 2 weken gratis en neem aansluitend:
O éen vast abonnement met automatische betaling van 66,25 per kwartaal (NA14)
een vast abonnement met betaling per accept van 69,25 per kwartaal (NA14)
ik neem een proefabonnement van 5 weken voor 15,-. Na deze periode stopt de bezorging vanzelf.
(ik heb de laatste 3 maanden geen proef gehad) (P5)
Stuur de bon naar: PZC, Afdeling Lezersservice, Antwoordnummer 54050, 5004 VB Tilburg.
Bellen kan ook: 088-013 99 10 1
Naam voorletters m/v
Straat
Postcode
Woonplaats
Telefoonnummer
Emailadres
Ik machtig de PZC
om het abonnementsgeld van mijn rekening af te schrijven.
Rekeningnummer
Handtekening
De PZC gaat zorgvuldig om met persoonsgegevens. In het colofon treft u nadere informatie
MIDDELBURG - De Statenfractie van
GroenLinks maakt zich zorgen
over een mogelijke prijsverhoging
van elektriciteit en gas. Landelijk
is per 1 januari het zogenaamde ca
paciteitstarief van kracht gewor
den. Dat wordt berekend voor het
transport van gas en elektriciteit,
afhankelijk van de capaciteit van
de aansluiting van de afnemer. In
de Tweede Kamer werd tijdens de
batten over de invoering van het
tarief afgesproken, dat particulie
ren die duurder uitkomen, gecom
penseerd worden via een energie
belasting.
De Statenfractie van GroenLinks
verbaast zich over de 'stille' invoe
ring van het nieuwe tarief: er is
nauwelijks ruchtbaarheid aan gege
ven. Volgens de GroenLinksers
zou Delta voor extra publiciteit
moeten zorgen.
Verder vraagt de Statenfractie aan
het dagelijks bestuur van de pro
vincie of er voldoende gelet wordt
op mogelijk nadelige effecten voor
particulieren.
Over het geheel genomen vindt
GroenLinks dat het capaciteitsta
rief overhaast is ingevoerd. In de
vragen aan het college van Gedepu
teerde Staten wordt dat 'geen stijl'
genoemd. En: „Waarom kon er
niet gewacht worden op de invoe
ring van de 'slimme meter' in
2011?"