U39 wonen
de huiskamers
de klassieker
De hoed van de
lampenkoning'
024-3650509 PZC
Zaterdag 24 januari 2009
In deze rubriek brengen wij
bekende, tijdloze meubels - de
'(neo)klassiekers' op woonge
bied - voor het voetlicht.
Annie Gijsbertsen onder haar Pa
namahoed. foto Marianne Elferink
ONTWERP Staande lamp Panama
hoed, variant op de Gispen-
wandlamp no. 4050.
ONTWERPER Wim Rietveld, ge
produceerd door Gispen.
EIGENAAR Annie Gijsbertsen-
Weiss.
WANNEER GEKOCHT „Wij heb
ben de lamp in 1957 gekocht",
zegt Annie Gijsbertsen-Weiss.
„De prijs weet ik niet meer,
maar het was wel een rib uit
ons lijf."
WAAROM GEKOCHT „Mijn man
was in de jaren vijftig heel se
cuur met de verlichting van ons
huis. Vanwege zijn enthousias
me voor en aankoop van diver
se lampen noemden familie en
vriendenHiem 'lampenkoning'.
Het was ook bijzonder, want in
die tijd zag je in woonkamers
meestal maar één lamp, boven
de eettafel. Als je wilde hand
werken Of lezen, moest je wel
aan die eettafel zitten."
Het gezin heeft veel plezier van
de Panamahoed gehad. „Hij kan
direct en indirect verlichten en
is een lust voor het oog."
TE KOOP De Panamahoed is niet
meer in productie. Dat geldt
voor de staande lamp en gelijk
namige hanglamp-versie, die
beide in 1957 voor het eerst
verschenen. Op internet is mo
menteel weinig te vinden. Een
zoekvraag op Google met de
woorden 'panamahoed en gis
pen' levert twee bruikbare hits
op. Op www.retrodesignmaga-
zijn.nl staat een staand exem
plaar 'met enkele krasjes en
putjes en zonder diffuserkap'
voor 195 euro. Belangstellen
den hebben pech: hij is gereser
veerd. Op www.ztijl.nl vinden
we het wandmodel. 'Zeldzaam,
opgenomen in de collectie van
het Stedelijk Museum. Min
puntje: klein deukje!, staat er
bij. Hij mag weg voor 495 euro.
Ook een klassieker in huis? Mail
info en foto van meubel en uzelf
naar de redactie.wonen@wegener.nl
sterdamse Jordaan en in een groot
pakhuis in Wilnis. „Op internet
vond ik eerst nog wel eens wat,
maar daar zit niet veel meer tus
sen. Er wordt daar ontzettend veel
niet-authentiek spul verkocht."
Maar wat zijn vintage meubels? In
elk geval niet zomaar oude spullen.
Bij vintage design moet je denken
aan een origineel item van een be
kende ontwerper. Deze meubelen
houden altijd hun waarde omdat
het stijliconen zijn. Hoe bekender
de ontwerper, hoe duurder de
meubels. Designklassiekers zijn bij
voorbeeld de meubels van Gispen,
Eames, Artifort en Rietveld. De
sign staat voor kwaliteit, meestal is
een jarenoud model nog steeds in
goede staat. Sommige mensen heb
ben dan ook liever een authentiek
exemplaar dan een gloednieuwe
versie van een designmeubel. Daar
door betalen ze soms meer voor
een tweedehands stoel dan voor
een nieuw exemplaar met hetzelf
de ontwerp. En met een beetje ge
luk wordt het originele meubel na
aankoop nog meer waard. Maar
over het algemeen is vintage de
sign goedkoper dan een willekeuri
ge nieuwe designstoel.
„Het aanschaffen van design is nu
zo'n tien jaar heel populair. Men
sen willen graag mooie, duurzame
spullen. Nu is vooral Dutch design
in, zoals meubels van Gelderland
en de Tulpstoel. Maar ook echte
klassiekers als de vlinderstoel en
vooral veel spullen uit de jaren vijf
tig, begin jaren zestig. Bij ons in de
winkel loopt jong en oud te zoe
ken naar design, van studenten tot
bejaarden", zegt Van der Vreugd.
Een voorliefde voor vintage hoeft
overigens niet te betekenen dat die
mensen hun hele huis vol hebben
staan met oud design. Dat bewijst
Kikke Spulle, een woonwinkel in
Den Haag. „Het is bij ons begon
nen met vintage design. Dat heb
ben we later aangevuld met moder
ne spullen. We merkten dat men
sen die combinatie mooi vinden.
Ze willen een nieuwe bank in com
binatie met een vintage lamp bij
voorbeeld", zegt Esther Wessel, ei
genaresse van Kikke Spulle.
De praktijk. We gaan op zoek naar
een stoel waar praktisch iedereen
wel eens bewust of onbewust op
heeft gezeten: de 'Series 7', oftewel
de vlinderstoel van de Deense ont
werper Arne Jacobsen. Deze stoel
is door zijn tijdloze karakter een
van de meest succesvolle stoelen
ooit. Meer dan vijf miljoen exem
plaren zijn de afgelopen halve
eeuw verkocht. En de populariteit
van de stoel neemt nog altijd toe.
De Deense firma Fritz Hansen is
vanaf het begin de producent van
de vlinderstoelen. Inmiddels
maakt de fabriek meer dan hon
derd modellen. Maar wij willen
geen nieuwe, we zijn op zoek naar
een van de eerste exemplaren. Dat
moet dus een stoel zijn van voor
1971, want dat is het sterfjaar van
ontwerper Arne Jacobsen.
Tijdens de zoektocht moet je wel
weten waar je naar moet kijken.
Want wanneer is de stoel een ech
te en geen nepperd? Dat is lastig te
ontdekken. Zelfs echte kenners
hebben er soms moeite mee. „Ze
worden steeds beter in het maken
van replica's. Wij moeten soms
ook even heel goed kijken of het
wel een echte is. Dan is het goed
zoeken en kijken in designboeken.
Daaraan besteden we ettelijke eu
ro's per jaar. En als we echt niet
kunnen bewijzen dat het een de
signmeubel is, dan rekenen we een
lagere prijs. Ook al weten we het
bijna zeker", zegt Van der Vreugd.
WINKELTIPS De Vreugde design collectables, Amsterdam en Wilnis,
www.devreugdedesign.nl
Kikke Spulle, Den Haag, www.kikkespulle.nl
Neef Louis, Amsterdam, www.neeflouis.nl
Kameleon design, Goes, www.kameleon-design.nl
Vervlogen jaren, Zwinderen, www.vervlogenjaren.nl
gemaakt. Meerdere mensen wer
ken aan een beeld en geen twee
beelden zijn hetzelfde. Ze hebben
er één machine om de beelden te
polijsten, de rest is handwerk.
„Aan een 40 centimeter hoog
beeld wordt drie tot vier weken ge
werkt", vertelt Notten. De prijzen
variëren van 15 tot 75 euro.
In Someren hebben Willeke en
Martin Jeuken een beeldentuin. Zij
verkopen beelden voor binnen en
buiten, ook van Boeddha. „Enkele
jaren geleden zijn we ermee begon
nen, toen er meer vraag kwam. De
klanten zijn vaak mensen met een
vijver met koi of mensen die spiri
tueel zijn aangelegd. Onze boed
dha's komen uit Indonesië en wor
den gemaakt van een mengsel van
beton en zwarte lava en gegoten in
mallen. De beelden zijn tot 80 cen-
timeter hoog en wegen 60 a 70 ki
lo", zegt Willeke Jeuken. Zo'n gro
te tuinboeddha kost 295 euro.
Boeddha is booming. Wil Notten
denkt dat dit met ontkerkelijking
te maken heeft. Het christelijke ge
loof is meer naar de achtergrond
verdrongen, maar de belangstelling
voor spiritualiteit nam toe. „Men
sen zijn altijd op zoek naar zinge
ving. Als ze die niet vinden in het
christelijke geloof of de islam, zoe
ken ze het in het boeddhisme. Me
diteren en boeddhistische rituelen,
zoals kaarsjes opsteken en wierook
stoken, spreken veel mensen aan."
www.deboeddhaspecialist.nl
www.beeldenmarkt.nl
Reageren?
redactie.wonen@wegener.nl
De zoektocht naar onze originele
vlinderstoel is ook knap lastig. De
vlinderstoel is een van de meest ge
kopieerde stoelen ter wereld. Een
nepperd is voor een schijntje te
koop bij de bouwmarkt. Wessels:
„En als er 'Made in China' op staat,
weet je ook genoeg." Maar soms lij
ken de nepversies enorm op de
echte. Goed opletten dus.
Marktplaats biedt geen zekerheid,
zo blijkt. Hier zijn allerlei vlinder
stoel look-a-likes te vinden, maar
een echte is niet te ontdekken.
Dan maar op pad. De Vreugde
heeft vaak mooie exemplaren,
maar nu even niet. Gelukkig staat
er bij Kikke Spulle een setje van
vier vlinderstoelen. Een houtversie
met chromen onderstel, in goede
staat. „Dit zijn echte. Kijk maar, er
zit een merkje op met een num
mer", legt Wessel uit. Ze zet een
nepexemplaar, genaamd de Orbit,
naast de echte en het verschil is
duidelijk te zien. „Je merkt het ook
aan de kwaliteit als je ze een tijdje
gebruikt. Design is duurzamer."
We kunnen de portemonnee trek
ken. Het kwartet vlinderstoelen
moet 700 euro kosten. Dat is goed
koper dan een set nieuwe exempla
ren. Bij de gemiddelde woonwin
kel moet je voor een nieuwe vlin
derstoel sowieso 250 euro betalen.
Missie geslaagd! Ook zin in een de
signspeurtocht? In heel Nederland
zijn winkeltjes te vinden met vinta
ge design. Het vintagewereldje is
klein, dus als een bepaald meubel
niet verkrijgbaar is in een winkel,
zijn de winkeliers graag bereid op
zoek te gaan of rond te vragen bij
andere aanbieders.
Eerbied en respect
De Boeddhaspecialist: „Behandel
een Boeddhabeeld altijd netjes en
met eerbied en respect. Plaats
hem nooit op de grond. Zet hem
met het gezicht naar de deur, zo
dat u hem ziet als u binnenkomt.
8 Mei is de verjaardag van Boed
dha. Het is traditie op die dag
een kaars voor hem te branden
en een wens te doen.
Een gekregen boeddha geeft
geluk, omdat de intentie van
het geven het beeld waarde
toekent. Maar u kunt heel
goed uzelf een boeddha ca
deau geven als de intentie
goed is en u het beeld be
handelt met eerbied en
respect."
