Noord-Korea vereist een listige Obama De crisis gewoon laten uitzieken is geen optie Aziatisch land bezit vier tot vijf atoombommen en verrijkt al uranium. Pleidooi verbod banken op tijdelijke verkoop pakketten leningèn. 10 I Vrijdag 23 januari 2009 PZC door Carel Coseling DEN HAAG - Op 26 juni 2008 was Barack Obama heel stellig. Alleen door directe en agressieve diploma tie was er in de relatie met Noord-Korea iets te bereiken. Het doel was een compleet en contro leerbaar einde van alle Noord-Ko- reaanse nucleaire programma's. Obama gaf destijds aan dat er vol strekte helderheid moest komen over plutoniumproductie door Noord-Korea, over uraniumverrij king en over nucleaire activiteiten van Noord-Korea in het buiten land, zoals in Syrië. Het intrekken van sancties tegen het regime in Pyongyang was vol gens Obama afhankelijk van het gedrag van Noord-Korea. Hielden de communisten zich niet aan ge maakte afspraken dan moest op nieuw naar het sanctiewapen ge grepen worden. „Wij moeten deze gevaarlijke bedreiging tenietdoen en een blijvende vrede op het Ko- raanse schiereiland waarborgen", aldus Obama. Nu is Obama president van de Ver enigde Staten en moet hij zijn woorden in daden omzetten. De si tuatie is echter ingrijpend gewij zigd. Onderhandelingen tussen de VS, China, Rusland, Japan, Zuid en Noord-Korea over veiligheidsga ranties en economische hulp voor Noord-Korea in ruil voor ontman teling van het kernprogramma lig gen sinds december stil. Noord-Korea beweert dat de 'part ners' zich niet aan de in 2007 ge maakte afspraken houden. De VS claimen juist dat Pyongyang dat niet doet. Volgens Washington houdt Noord-Korea bewust infor matie over nucleaire activiteiten achter. Onlangs maakte Selig Harrison, di recteur Azië van het Center for in ternational policy in Washington, na een bezoek aan Noord-Korea bekend dat het land inmiddels zo'n dertig kilogram plutonuim be Wat zal de Amerikaanse president Barack Obama doen met Noord-Korea? In een stadion in Pyongyang vormt het publiek met gekleurde kaarten het sym bool voor een atoom. foto David Guttenfelder/GPD zit, vervat in vier tot vijf. atoom bommen. Tegenover de Financial Times onthulde Stephen Hadley, vertrekkend adviseur nationale vei ligheid van de Amerikaanse presi dent, dat Noord-Korea bezig was met uraniumverrijking. Daarvan waren sporen gevonden op dos siers die de Noord-Koreanen de VS ter beschikking hebben gesteld. Op 17 januari gaf het Noord-Kore- aanse ministerie van Buitenlandse Zaken een verklaring uit waarin werd gesteld dat het land kernwa pens nodig heeft om zichzelf te be schermen. Aangegeven werd dat Noord-Korea die wapens pas op geeft als de VS hun vijandige hou ding ten opzichte van Pyongyang herzien. „We zitten met een land dat zijn nucleaire ambities niet heeft opge geven", aldus Christopher Hill, die voor de regering-Bush de onder handelingen met Noord-Korea voerde. Volgens de diplomaat zal de regering-Obama er nu alles aan moeten doen het probleem niet groter te laten worden. Obama's minister van Buitenland se Zaken, Hillary Rodham-Clin ton, heeft laten weten de gesprek ken met Noord-Korea te willen in tensiveren. Zij maakte ook duide lijk dat het regime in Pyongyang eerst volledig moet stoppen met nucleaire activiteiten voordat er van een normale diplomatieke rela tie sprake kan zijn. Dat Noord-Korea de laatste maan- 'We zitten met een land dat zijn nucleaire ambities niet heeft opgegeven' den op nucleair terrein weer na drukkelijk de trom roert zou mede te maken hebben met de tanende macht van de zieke leider Kim Jong-il en de opkomst van nog dogmatischer krachten, met name binnen het leger. Een combinatie van beide is ook denkbaar. Moge lijk moet Obama een uitspraak waarmaken om een doorbraak te bereiken. „Ik ben bereid tot directe gespekken met Kim Jong-il als dat nodig is om de nucleaire spanning op het Koreaanse schiereiland tot een einde te brengen." Het regime in Pyongyang heeft la ten weten met de regering-Obama te willen praten, mits de Verenig de Staten radicaal breken met het tot nu toe gevoerde beleid gericht op confrontatie. door Anita de Haas TILBURG - De Royal Bank of Scot land (RBS) verraste deze week met een historisch verlies van 31 miljard euro. Voor een groot deel veroorzaakt door de afboeking op slechte Amerikaanse hypotheekle ningen die de bank in handen heeft gekregen door de overname van een deel van ABN Amro. En het einde is nog niet in zicht, want RBS-topman Stephan Hester kon digde al aan belangrijke kredietver- liezen te verwachte. De grote ongewisheid bij de ban ken over de omvang van hun 'slechte leningen' is typerend voor deze crisis en maakt de kredietcri sis ook zo onvoorspelbaar. Dat heeft volgens de Tilburgse hoogle raar Accountancy prof dr. Jan Bou- wens alles te maken met het bij de banken ingeburgerde systeem om leningen tijdelijk aan derden, zoals pensioenfondsen, te verkopen. Met de verkoop van pakketten le ningen krijgen de banken geld in kas om weer nieuwe leningen te verstrekken. Dat is op zich efficiënt, zegt Bou- wens, maar het grote probleem zit hem in de tijdelijkheid van die ver koop. Die is korter dan de looptijd van de leningen. Als de verkopen de bank geen nieuwe koper kan vinden, is de bank verplicht de le ning weer terug te nemen. Dat kan na drie maanden zijn, na ne gen of twaalf maanden of zelfs twee jaar. Zolang niet alle wereld wijd uitstaande leningen opnieuw gefinancierd zijn, blijven banken dus voor verrassingen staan; ook wel aangeduid als 'nieuwe lijken in de kast'. Voor zover de' terugvallende pak ketten, zoals bij RBS, besmette le ningen bevatten, zullen deze on middellijk als verlies worden afge boekt. De teruggevallen onbesmet te leningen moet de bank herfi nancieren uit eigen middelen of te verkrijgen middelen. Het begon met de Amerikaanse 'rommelhypotheken' en waar het eindigt, weet niemand. „Hoe lan ger de recessie duurt", zegt hoogle raar Bouwens, „hoe meer leningen afgeboekt moeten worden omdat het onderpand ontoereikend blijkt te zijn of omdat rente- en aflos sing uitblijven. Men moet dus met ondersteunende maatregelen en fi nanciële injecties uit de crisis zien te klimmen. Dat betekent welis- 'Als je tien jaar zonder rimpeling zo geld kunt verdienen, zie je geen risico' waar een hypotheek op de toe komst, maar de toekomst is daar door zekerder dan nu de boel de boel laten. De crisis gewoon laten uitzieken en banken laten omval len is geen optie." De hoogleraar en hoofd van de vakgroep Accountancy aan de Uni versiteit van Tilburg bepleit een an dere systematiek voor de verkoop van leningen. „Het tijdelijke moet eraf Verkopen mag, maar dan al leen voor de volledige looptijd van de lening, zodat de lening defini tief bij de bank van de balans gaat. De huidige suggestie dat risico's zijn verkocht en van de balans gaan, is onzin als je weet dat ze te rug kunnen vallen naar de bank. Heel ondoorzichtig en onlogisch en in tijden dat 'risicoloos' ineens risicovol blijkt te zijn, zeer onvoor spelbaar." Hoe is het toch mogelijk dat RBS niet heeft gezien dat het met ABN Amro ook heel wat slechte leningen overnam? Bou wens: „Als zaken tien jaar goed gaan, lijkt het alsof het niet meer fout kan gaan. Als je tien jaar zon der rimpeling zo geld kunt verdie nen, ben je blind voor de risico's. In de hele geschiedenis van de VS was het nog nooit voorgekomen dat de huizenprijzen in alle staten tegelijk daalden. Een risico dus waarmee niemand bij het doorver kopen van leningen rekening had gehouden. Partijen die de tijdelijke leningen kochten in de veronder stelling geld te verdienen tegen een verwaarloosbaar risico zijn dus bedrogen uitgekomen en dan is de vertrouwensbreuk com pleet." In Europa is het probleem van de niet-zichtbare leningen op de balans overigens minder erg dan in de VS, omdat Europese ban ken onder de strengere boekhoud kundige IFRS-regels vallen. De Ne- derlandsche Bank bijvoorbeeld weet volgens Bouwens goed welke pakketten leningen er uitstaan. De overgang naar een systeem van permante verkoop van leningen maakt volgens Bouwens een einde aan de Russische roulette van nu. „Het huidige systeem werkt specu latie bij de overnemende partij in de hand. Het risico dat precies in die korte tijd de leningen verloren gaan is klein. Als je dan toch be taald wordt om het risico over te nemen lijk je veel winst te maken. Als een derde partij definitief een lening overneemt, zal die nauwge zetter zijn afwegingen maken. De bank zal er dus voor zorgen dat ze betere pakketten aanbiedt."

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2009 | | pagina 10