Goese witte rijstvogel
goudhaantje op WK
Schilderijen vertellen
Borsele houdt voorlopig de
naam Hans Warren in gedachten
4
Vluchtelingenwerk zet Obama in
voor vrijwilligers in Reimerswaal
Borsele roept scholen op de
warme trui uit de kast te halen
SGP-Kamerleden in
gesprek met jongeren
Soos Noord-Beveland
over veiligheidsregio
Industrieel erfgoed
centraal in Stalland
bezoekt De Tiende
18 I Donderdag 22 januari 2009 PZC
B
door Raymond de Frel
KRUININGEN - Sarie Stouwdam van
Vluchtelingenwerk Zeeland zat
dinsdagavond voor de televisie,
toen ze plots een ingeving kreeg:
Yes, we can!
Als zij de inwoners van de gemeen
te Reimerswaal niet zover zou kun
nen krijgen om vrijwilliger te wor
den, dan zou het de kersverse pre
sident van Amerika Barack Oba
ma toch zeker wel lukken? Stouw
dam klom meteen na zijn inaugu
ratie in de pen. „Barack Obama
sprak tot de wereld. Hij riep ieder
een op zich meer in te zetten voor
zijn buurt of gemeenschap. U
kunt dat doen in uw buurt", richt
Stouwdam zich tot de inwoners.
Vluchtelingenwerk is sinds begin
deze maand actief in Reimerswaal.
Momenteel helpen drie vrijwilli
gers vluchtelingen met onder
meer huisvesting en het invullen
van papieren. De organisatie kan
nog zeker zeven vrijwilligers ge
bruiken. Een vaste stek heeft
Vluchtelingenwerk overigens nog
niet in Reimerswaal. Totdat de ge
meente een locatie heeft gevon
den, opereert Vluchtelingenwerk
Reimerswaal nog vanuit Kapelle.
door Frank Balkenende
HEINKENSZAND - De gemeente Bor-
sele roept basisscholen op vrijdag
13 februari mee te doen aan de zo
geheten Warme Truiendag.
De dag is bedoeld om mensen te
herinneren aan de nóg te grote uit
stoot van broeikasgassen. Dat
soort gassen werken klimaatveran
dering in de hand, want ze dragen
bij aan de opwarming van de aar
de.
Scholen wordt op deze vrijdag de
dertiende gevraagd de verwar
door Frank Balkenende
PIACENZA - Een witte rijstvogel
van Goesenaar Arie Goud is tij
dens het WK in de Italiaanse stad
Piacenza wereldkampioen gewor
den in de categorie tropische vo
gels.
Met dezelfde vogel werd Goud in
januari al Nederlands kampioen.
De Goesenaar behaalde in 1994 en
2001 ook goud op het WK, toen
nog met een grijze rijstvogel.
Goud, die lid is van vogelvereni
ging Inter Scaldis in Yerseke, heeft
honderd vogels en beweegt zich
daarmee altijd in de mondiale top.
„Maar vanzelfsprekend is goud op
het WK absoluut niet. Ik heb er
tenslotte weer zeven jaar op moe
ten wachten."
GOES - Commissaris van de koningin Karla Peijs was gisteren te gast in kin-
der-gezinsvervangend tehuis De Tiende in Goes. Tijdens het werkbezoek
aan de sector Kind en jeugd van het Gors maakte zij kennis met kinderen
en bewonersraad en werd zij onder meer voorgelicht over de mogelijkhe
den die het Gors biedt voor dagbesteding en ambulante zorg.
foto Ronald den Dekker
Hans Warren, schrijver,
dichter, vertaler en
verzamelaar, krijgt een
mooie plaats in het
Historisch Museum De
Bevelanden in Goes.
door Mieke van der jagt
Een rond, beetje boers ge
zicht. Vriendelijk lachen
de, donkere ogen. Blozen
de konen en een kanten
muts die nog helemaal met strak
om het hoofcl zit. Je ziet de oorbel
len die in het begin van de negen
tiende eeuw nog niet buiten de
muts werden gedragen. Het
Noord-Bevelandse Boerinnetje
draagt een kleurig geborduurde
jurk met een doek, die zo op het
eerste oog van batist moet zijn.
Het schilderijtje hangt in de vitrine
die in het Historisch Museum in
Goes aan Hans Warren is gewijd.
Het hangt naast een gezicht op de
twee molens die vroeger de noord
grens van Goes markeerden. De
houten zaagmolen op de voor
grond is al lang weg, de gemetselde
korenmolen staat er gelukkig nog
wel.
De twee schilderstukken - het boe
rinnetje is van ene G. Wegers, de
molens anoniem - hangen er om
dat Hans Warren in 1970 heel graag
een beeld wilde hebben dat hij al in
1944 op de zolder van het museum
had gezien. In zijn dagboek noteer
de hij op 8 januari van dat jaar dat
hij tussen de mottige, opgezette vo
gels op de museumzolder de garoe-
da had gezien. In de zomer van
1970 ruilde hij de twee schilderstuk
ken tegen de indische vogel, waar
mee het museum toch niets kon
doen. De schilderstukken daarente
gen gaven ondanks hun belabberde
staat interessante informatie over
de lokale geschiedenis: de
Noord-Bevelandse klederdracht in
een vroeg stadium en het aanzicht
van Goes rond dezelfde tijd.
Warren documenteerde in zijn dag
boeken nagenoeg zijn hele leven,
dus ook de aanschaf van de schilde
rijen, zijn pogingen tot restauratie
en zijn vreugde over de ruil.
Conservator Koen van Rooijen
heeft de betrokken fragmenten er
in de vitrine bij gelegd, samen met
de delen van Warrens Geheim Dag
boek waar ze uit gehaald zijn.
Hoe de dichter ooit aan het boerin
netje is gekomen, blijft onduidelijk,
maar de molens, een haardstuk,
kocht hij voor een tientje uit de
boedel van een van de molenaars.
Dat was in i960. Het doek was
zwaar beschadigd, want er was een
fiets doorheen gevallen, maar War
ren zette zich zelf aan het restaura
tiewerk. Hij plakte het strak op
spaanplaat, vulde de scheuren ver
der in en poetste de boel goed op.
„Inmiddels hebben we het in Ant
werpen laten restaureren", vertelt
Van Rooijen. „Warren mag een goe
de dichter zijn geweest, van restau
reren had hij weinig verstand. Het
haardstuk is echt enorm opgeknapt
want de schoonmaak was in i960
nogal rigoureus aangepakt. Veel van
de nuance was weggepoetst."
Het boerinnetje is nog niet gerestau
reerd. Het is geschilderd op twee pa
neeltjes en de naad is er in de loop
der jaren niet fraaier op geworden.
Ook aan haar is duidelijk veel ge
poetst. Het lijkt wel of haar blozen
de toet dagelijks met een washand
je is afgedaan. „We kunnen natuur
lijk niet alles tegelijk in de restaura
tie doen. Het museum moet daar
voor sparen." Koen van Rooijen
denkt dat het boerinnetje na een
grondige beurt heel fraai onder de
tand des tijds vandaan zal komen.
De vitrine van Hans Warren vertelt
met alle documentatie een mooi
verhaal tussen nog andere verha
len. Dat van Frans den Hollander,
die de elektrificatie van de spoorlij
nen leidde en dat van Maria Johan
na Goemans, die zelf haar woon
huis Rozenoord in Goes schilderde.
Haar portret werd geschetst en ge
schilderd door Isaac Israels. Indruk
wekkend is de geschiedenis van de
huisschildersfamilie Kramer uit
Wissenkerke. Die leverde niet al
leen generaties huisschilders in heel'
Zeeland, maar ook schilderstukken
voor aan de muur en boven de
haard. Het museum toont de schil
derijen met prachtige foto's van de
Kramers in bedrijf
De Warrenvitrine zou completer
zijn met het garoeda-beeld. War
rens Partner, Mario Molengraaf, liet
weten het initiatief erg te waarde
ren. Hij betwijfelt echter of er plek
is voor het gevaarte. „Maar," zegt
Van Rooijen, „een foto is ook
goed."
ming één graad lager te zetten. Als
alle scholen dat doen, leidt dat tot
een substantiële daling van het
energieverbruik en dus ook uit
stoot van CO2: zeven procent re
ductie. De actiedag heet de War
me Truiendag omdat leerlingen
het milieu simpel kunnen helpen.
Als ze een extra warme trui aan
trekken, kan de kachel een graadje
lager zonder dat ze kou lijden op
school. Als beloning voor deelna
me wacht hen het Energie Kwar
tetspel.
door Mieke van der Jagt
HEINKENSZAND - Het ziet ernaar uit dat Goes, en niet
Borsele, met Hans Warren weg is. Een Hans Warren
pad langs zijn laatste woonplaats aan het Kloetingse
Pijkeswegje, een mooi verhaal in het Historisch Mu
seum De Bevelanden en een monumentje bij de
Deessche Watergang. Allemaal in de gemeente Goes,
terwijl Warren in Borssele geboren en getogen is.
In zijn Geheim Dagboek, vooral in de eerste delen,
spelen Borssele, de Kaloot en de Zak van Zuid-Beve
land een grote rol. De dichter verklaart herhaaldelijk
en in alle toonaarden zijn grote liefde voor het land
schap, de natuur en vooral voor het polderhuis op de
Zeedijk. Daar werd Hans Warren geboren en daar
woonde hij tot 1945, toen zijn vader, de dijkbaas,
werd geïnterneerd vanwege collaboratie. Het gezin
verhuisde toen naar de Weststraat.
In de gemeente Borsele, niet alleen in het dorp Bors
sele, maar ook in de andere veertien kernen, zijn le
gio plaatsen aan te wijzen die met een fragmentje uit
het Geheim Dagboek meer kleur kunnen krijgen of
in een historisch perspectief kunnen worden gezet.
Maar nee, geen straat, geen wegeling, niets heet in de
gemeente Borsele naar Hans Warren. „Tja", zegt de
Borselse cultuurwethouder Mart de Bruijne, „het had
weinig gescheeld of wij hadden onze cultuurprijs een
jaar of vijf geleden naar Hans Warren genoemd.
Maar de provincie was het daarmee niet eens. Die
claimde de naam van onze dichter voor de provincia
le cultuurprijs. Wij hebben toen de Total Cultuur
prijs ingesteld, maar onze eerste keus was wel def
lijk Hans Warren."
Die tegenvaller hoeft overigens niet te beteker
de dichter in de toekomjt niet op een nau.
komt te staan. „Zeker nu de belangstelling weer v
extra accenten krijgt, zullen we daar zeker over den
ken. Maar het moet wel iets toepasselijks zijn, niet zo
maar om hem vernoemd te hebben."
De Bruijne wil er overigens wel op wijzen dat de vi
trine in het Historisch Museum er ook namens Borse
le staat. „Het museum is van alle Bevelandse gemeen
ten, behalve Reimerswaal. Wij waren erg opgetogen
met het initiatief om Hans Warren op zo'n aardige
manier voor het voetlicht te brengen."
Goud heeft zich gespecialiseerd in
tropische vogels en rijstvogels in
het bijzonder. Daar is hij menig
vrij uurtje mee in de weer. Om
aan de top te komen, moet de vo
gel de juist conditie, houding en
kleur hebben. Keurmeesters beoor
delen dat.
De witte rijstvogel die nu goed is
voor goud, is op he-t wereldtoneel
uitgespeeld. „Je mag maar twee
jaar meedoen met een vogel. Daar
na moet je andere vogels inzen
den. Daarvoor is gekozen om je sti
muleren te blijven kweken."
Rijk wordt Goud niet van het
hoogste eretreetje op het WK. „Ze
ven jaar geleden kreeg ik een be
ker. Dat was het. Dat zal nu niet
anders zijn."
MIDDELBURG - De SGP-Tweede Ka
merleden Bas van der Vlies en
Kees van der Staaij brengen op 30
januari een werkbezoek aan Mid
delburg. Ze besluiten de dag met
het bijwonen van de thema-avond
'Zeggen wat je denkt' van de
SGP-jongeren in de Morgenster-
kerk aan de Adriaan Lauwerysz-
straat. De bijeenkomst begint om
19.30 uur. Jongeren, ook die niet
tot de SGP behoren, kunnen met
de Kamerleden in gesprek gaan.
Overigens zijn ook ouderen uit
Middelburg en omgeving welkom.
KORTGENE - De Sociëteit Noord-Be
veland begint vanavond het nieu
we jaar met een bijeenkomst over
de veiligheidsregio Zeeland.
Aart van Oosten van de brand
weer en Lodewijk van Iwaarden
van de gerpeente Noord-Beveland
komen uiüeggen wat de veilig
heidsregio betekent. De vergade
ring wordt gehouden om 20.00
uur in De Korenbeurs in Kortgene.
De Sociëteit, waarin vertegenwoor
digers van het bedrijfsleven, open
baar bestuur en de culturele sector
zitten, komen regelmatig bijeen.
SINT-ANNALAND - De werkgroep In
dustrieel Erfgoed Zeeland is van1
avond te gast bij de Thoolse heem
kundekring Stad en Lande.
Enkele leden komen vertellen wat
de werkgroep doet en zullen in
gaan op het Zeeuwse en Thoolse
industrieel verleden. De werk
groep richt zich op het behouden
en documenteren van sporen en
de nalatenschap van de beginnen
de industrialisering.
De lezing in De Wellevaete in
Sint-Annaland begint om 19.30
uur.