Vitrine in teken Warren
Borsele is dichter niet vergeten
Hans Warren, schrijver,
dichter, vertaler en
verzamelaar, krijgt een
mooie plaats in het
Historisch Museum De
Bevelanden in Goes.
Graag gedaan.
Conservator Koen van Rooijen toont de schilderijen die Hans Warren voor een beeld van een Indische garoeda ruil
de.
foto Ronald den Dekker
door Mieke van der Jagt
Een rond, beetje boers ge
zicht. Vriendelijk lachende,
donkere ogen. Blozende ko
nen en een kanten muts die nog he
lemaal niet strak om het hoofd zit.
Je ziet de oorbellen die in het begin
van de negentiende eeuw nog niet
buiten de muts werden gedragen.
Het Noord-Bevelandse Boerinnetje
draagt een kleurig geborduurde
jurk met een doek, die zo op het
eerste oog van batist moet zijn.
Het schilderijtje hangt in de vitrine
die in het Historisch Museum in
Goes aan Hans Warren is gewijd.
Het hangt naast een gezicht op de
twee molens die vroeger de noord
grens van Goes markeerden. De
houten zaagmolen op de voor
grond is al lang weg, de gemetselde
korenmolen staat er gelukkig nog
wel.
De twee schilderstukken - het boe
rinnetje is van ene G. Wegers, de
molens anoniem - hangen er om
dat Hans Warren in 1970 heel graag
een beeld wilde hebben dat hij al in
1944 op de zolder van het museum
had gezien. In zijn dagboek noteer
de hij op 8 januari van dat jaar dat
hij tussen de mottige, opgezette vo
gels op de museumzolder de garoe
da had gezien. In de zomer van
1970 ruilde hij de twee schilderstuk
ken tegen de indische vogel, waar
mee het museum toch niets kon
doen. De schilderstukken daarente
gen gaven ondanks hun belabberde
staat interessante informatie over
de lokale geschiedenis: de
Noord-Bevelandse klederdracht in
een vroeg stadium en het aanzicht
van Goes rond dezelfde tijd.
Warren documenteerde in zijn dag
boeken nagenoeg zijn hele leven,
dus ook de aanschaf van de schilde
rijen, zijn pogingen tot restauratie
De vitrine Warren vertelt
met alle documentatie een
mooi verhaal
en zijn vreugde over de ruil.
Conservator Koen van Rooijen
heeft de betrokken fragmenten er
in de vitrine bij gelegd, samen met
de delen van Warrens Geheim Dag
boek waar ze uit gehaald zijn.
Hoe de dichter ooit aan het boerin
netje is gekomen, blijft onduidelijk,
maar de molens, een haardstuk,
kocht hij voor een tientje uit de boe
del van een van de molenaars.
Dat was in i960. Het doek was
zwaar beschadigd, want er was een
flets doorheen gevallen, maar War
ren zette zich zelf aan het restaura
tiewerk. Hij plakte het strak op
spaanplaat, vulde de scheuren ver
der in en poetste de boel goed op.
„Inmiddels hebben we het in Ant
werpen laten restaureren", vertelt
Van Rooijen. „Warren mag een goe
de dichter zijn geweest, van restau
reren had hij weinig verstand. Het
haardstuk is echt enorm opgeknapt
want de schoonmaak was in i960
nogal rigoureus aangepakt. Veel van
de nuance was weggepoetst."
Het boerinnetje is nog niet gerestau
reerd. Het is geschilderd op twee pa
neeltjes en de naad is er in de loop
der jaren niet fraaier op geworden.
Ook aan haar is duidelijk veel ge
poetst. Het lijkt wel of haar blozen
de toet dagelijks met een washand
je is afgedaan. „We kunnen natuur
lijk niet alles tegelijk in de restaura
tie doen. Het museum moet daar
voor sparen."
De vitrine van Hans Warren vertelt
met alle documentatie een mooi
verhaal tussen nog andere verhalen.
Dat van Frans den Hollander, die
de elektrificatie van de spoorlijnen
leidde en dat van Maria Johanna
Goemans, die zelf haar woonhuis
Rozenoord in Goes schilderde.
Haar portret werd geschetst en ge
schilderd door Isaac Israëls. Indruk
wekkend is de geschiedenis van de
huisschildersfamilie Kramer uit
Wissenkerke. Die leverde niet al
leen generaties huisschilders in heel
Zeeland, maar ook schilderstukken
voor aan de muur. Het museum
toont de schilderijen met prachtige
foto's van de Kramers in bedrijf
De Warrenvitrine zou completer
zijn met het garoeda-beeld. War
rens partner, Mario Molengraaf, liet
weten het initiatief erg te waarde-
door Mieke van der Jagt
HEINKENSZAND - Het ziet ernaar
uit dat Goes, en niet Borsele, met
Hans Warren weg is. Een Hans
Warrenpad langs zijn laatste woon
plaats aan het Kloetingse Pijkes-
wegje, een mooi verhaal in het His
torisch Museum De Bevelanden
en een monumentje bij de Dees-
sche Watergang. Allemaal in de ge
meente Goes, terwijl Warren in
Borssele geboren en getogen is.
In zijn Geheim Dagboek, vooral in
de eerste delen, spelen Borssele, de
Kaloot en de Zak van Zuid-Beve
land een grote rol. De dichter ver
klaart herhaaldelijk zijn grote lief
de voor het landschap en vooral
voor het polderhuis op .de Zeedijk.
Daar werd Hans Warren geboren
en daar woonde hij tot 1945, toen
zijn vader, de dijkbaas, werd geïn
terneerd vanwege collaboratie. Het
gezin verhuisde toen naar de West
straat. In de gemeente Borsele,
niet alleen in het dorp Borssele,
maar ook in de andere veertien
kernen, zijn legio plaatsen aan te
wijzen die met een fragmentje uit
het Geheim Dagboek meer kleur
kunnen krijgen. Maar nee, geen
straat, geen wegeling, niets heet in
de gemeente Borsele naar Warren.
„Tja", zegt de Borselse cultuurwet
houder Mart de Bruijne, „het had
weinig gescheeld of wij hadden on
ze cultuurprijs een jaar of vijf gele
den naar Hans Warren genoemd.
Maar de provincie was het daar
mee niet eens. Die claimde de
naam van onze dichter voor de
provinciale cultuurprijs." Die te
genvaller hoeft overigens niet te be
tekenen dat de dichter in de toe
komst niet op een naambord
komt te staan. „Maar het moet wel
iets toepasselijks zijn, niet zomaar
om hem vernoemd te hebben."
De aanbiedingen zijn geldig van donderdag 22 januari l/m zondag 25 januari 2009.
Prijswijzigingen, drukfouten en/of uitverkocht voorbehouden.
Voor alle aanbiedingen geldt OP=OP.
www.superdeboer.nl