Zeeland, centrum van bedrijvigheid
<2
O
O
U
De Column
I Bewaren
zeeland
f
Ligging:
Zeeland is de meest zuidwestelijke
provincie van ons land en grenst in
het oosten aan Brabant, in het zuiden
aan België en in het westen aan de
Noordzee. De provincie bestaat uit
een aantal schiereilanden, die ooit los
se eilanden waren. De naam Zeeland
is daarvan afgeleid. Bestuurlijk cen
trum van de provincie is de hoofdstad
Middelburg.
Fysieke kenmerken:
Zeeland telt 380.965 inwoners. Daar
van woont 56 procent in de regio
Midden- Zeeland (Walcheren,
Noord- en Zuid- Beveland). Het be
volkingsaandeel van Zeeuws Vlaande
ren bedraagt 28 procent van het totaal
en in Noord- Zeeland (Schouwen-
Duiveland, Tholen en Sint Philips-
land) woont 16 procent van de
Zeeuwen. De schiereilanden en de
voormalige eilanden zijn: Tholen,
Sint Philipsland, Schouwen- Duive-
land, Noord- Beveland, Zuid- Beve
land en Walcheren, Zeeuws Vlaande
ren heeft altijd vastgezeten aan het vas
teland. De belangrijkste zeearmen
zijn: Westerschelde tussen Zeeuws-
Vlaanderen en Walcheren/Zuid- Be
veland, Veerse Meer tussen Noord-
Beveland en Zuid- Beveland/ Wal
cheren, de Oosterschelde tussen
Noord-Beveland/ Zuid- Beveland en
Schouwen- Duiveland en Grevelin-
gen tussen Schouwen- Duiveland en
het Zuid- Hollandse Goeree-
Overflakkee.
Grote steden:
De hoofdstad is Middelburg, dat is te
vens de stad met de meeste inwoners
(38.551). Vlissingen (31.971 inwo
ners) en Terneuzen (27:920 inwo
ners) zijn belangrijke havenplaatsen
met grote industriegebieden. Goes
(26.855 inwoners) ligt centraal op
Zuid- Beveland en heeft net als Mid
delburg een belangrijke centrumfunc
tie. Deze vier plaatsen zijn met tussen
de 30.000 en 50,000 inwoners de eni
ge grote plaatsen in Zeeland. Andere
plaatsen met meer dan 10.000 inwo
ners zijn Hulst en Zierikzee. Daar
naast kent Zeeland veel kleine, histori
sche plaatsjes als Veere, Tholen en
Sluis.
Historie:
Zeeland werd al voor de tijd van de
Romeinen bewoond. Uit die tijd
stammen ook de beelden van onder
andere de godin Nehalennia, die
door vissers in de Oosterschelde zijn
gevonden. Al vanaf de middeleeuwen
wordt het gebied van de huidige pro
vincie verdeeld in drie gebieden:
Noord- Zeeland, met als centrum
plaats Zierikzee, Midden- Zeeland
met Middelburg als centrum en
Zeeuws- Vlaanderen met de steden
Sluis en Hulst. Sinds de middeleeu
wen is de strijd tegen het water een
rode draad door de geschiedenis. Win
ning en verlies van land wisselen el
kaar voortdurend af. De geografie
van Zeeland is in de loop van de tijd
grondig veranderd. De vele kleinere
eilanden zijn langzamerhand samenge
groeid tot grotere (schier) eilanden.
Tijdens de zestiende en zeventiende
eeuw heeft Zeeland, evenals Holland,
een grote bloeiperiode meegemaakt
De grote plaatsen spelen een belangrij
ke handelsrol in de wereld. In de acht
tiende eeuw nam de welvaart in Zee
land af.
Taal:
Zeeland bestond uit een aantal geïso
leerde eilanden. Het is dus niet ver
wonderlijk dat elke streek zijn eigen
dialect heeft. Toch vertonen de
Zeeuwse eilanden, met Goeree-
Overflakkee, een relatieve taaleen
heid.
Het Zeeuws is in wezen een over
gang van het Hollands naar het West-
Vlaams. In Zeeuws- Vlaanderen
spreekt men dialecten die sterk van
het Zeeuws afwijken, West- Vlaams
in het westen en midden, Oost-
Vlaams in de omgeving van Hulst. In
de meeste dorpen wordt nog veel
waarde gehecht aan het dialect.
Steden en dorpen
Zeeland telt dertien gemeenten: Bor-
sele, Goes, Hulst, Kapelle, Middel
burg, Noord- Beveland, Reimers-
waal, Schouwen- Duiveland, Sluis,
Terneuzen, Tholen, Veere, Vlissin
gen.
Economie
Met samen meer dan 45.000 werken
den vormen Middelburg en Vlissin
gen het economisch hart van de pro
vincie. Op de tweede plaats staat Ter
neuzen met 28.000 werkenden. Het
haven- en industriegebied van Vlissin
gen en Terneuzen, Zeeland Seaport,
is na Rotterdam en Amsterdam de
derde haven van Nederland. In Ter
neuzen staat de grootste werkgever
van Zeeland (Dow Chemicals).
Ook landbouw neemt een groot deel
van de economie in beslag. In de pro
vincie is er vooral veel akkerbouw.
Daarnaast is er fruitteelt in de zogehe
ten Zak van Zuid- Beveland, bloe
menteelt op Tholen, vlasteelt in
Zeeuws- Vlaanderen en zijn er grote
kassencomplexen in de buurt van Ril
land en Kapelle.
De ligging aan zee zorgt ervoor dat
het toerisme welig tiert. Plaatsen als
Domburg, Renesse, Haamstede, Zou-
telande, Dishoek, Cadzand, Nieuw-
vliet, Oostkapelle en Groede trekken
al jaren veel vooral Duitse toeristen.
Bekende Zeeuwen:
Cees Bal (wielrenner), Jan Peter Bal
kenende, Christophorus Buys Ballot
(natuurkundige), Danny Blind (voet
baller), Jacob.Cats (dichter en jurist),
Johan Hendrik van Dale (grondlegger
van woordenboek de Dikke van Da-
Ie), Rinus Ferdinandusse (schrijver
journalist), Frans de Munck (voetbal
ler), Cees Priem, Jan Raas, Jo de
Roo, Theo Middelkamp (wielren
ners), Michiel de Ruyter (admiraal),
Annie MG Schmidt (schrijfster), Har-
men Siezen (nieuwslezer), Willem
van Hanegem, Adrie Koster (voetbal
lers), Marjon de Hond (weervrouw),
Deborah Gravenstijn, Elisabeth Wille-
broordse (judoka's), Jan Kees de Jager
(politicus).
Bestuur:
Het Provinciehuis staat in Middel
burg. De oude abdij in het centrum
van de stad is het prachtige decor van
de politieke discussies óver de toe
komst van Zeeland. Commissaris van
de Koningin is Karla Peijs (CDA). Ge
deputeerde Economische Zaken is
Marten Wiersma (Groen Links). Ge
deputeerde Toine Poppelaars is be
stuurslid van Zeeland Seaport.
Verkeer en vervoer:
Tot aan Vlissingen loopt er een spoor
lijn. Zeeuws- Vlaanderen is verstoken
van treinverkeer.
Zeeland is uitstekend te bereiken via
de A58, de aanwezigheid van de Wes-
terscheldetunnel heeft ook Zeeuw-
Vlaanderen goed bereikbaar gemaakt
voor de rest van Nederland. Overi
gens doet men er in Zeeuws- Vlaan
deren alles aan om vanaf Terneuzen
de döorstroming naar België goed te
maken.
Een architectonisch en waterbouw
kundig hoogstandje is de Zeeland-
brug, die Schouwen- Duiveland met
Noord- Beveland verbindt. Het was
enige tijd de langste brug ter wereld.
Volkslied:
Het eerste couplet uit het
Zeeuwse volkslied:
Geen dierder plek voor ons op aard
Geen oord ter wereld meer ons waard.
Danwaar beschermd door dijk en duin,
Ons toelacht veld en Bosch en tuin.
Waar steeds d'aloude Eendracht woont,
En welvaart 's landsman werk bekroont
Waar klinkt des Leeuwenforsche stem:
Ik worstel moedig en ontzwem!'
'de Ondernemer' is
een uitgave van BN/DeStem I PZC.
'de Ondernemer' verschijnt maandelijks
in een op/age van 210.000 exemplaren.
Uitgever:
Mark Vermeulen
Bladmanager:
Johan van den Kieboom
Redactie:
Ron Gregoor
Accountmanagers:
Jos van Dongen
Marcel Schreur
Vormgeving:
Hans Willekes
Adresgegevens:
Postbus 3805, 4800 DV Breda, tel. 076-5 312277, Fax 076-5 312274
E-mail: deondernemer@bndestem-pzc.nl www.deondernemer.nl
Ik stel u even op de proef.
Een klein examen, even wat
dingen die u als ondernemer
toch best zou willen weten.
Wie is de burgemeester van
Borsele? Dat is niet zo moei
lijk, Jaap Gelok natuurlijk.
Maar nu: hoeveel mensen wo
nen er in Noord-Beveland?
7270. Het kunnen er een
paar meer of minder zijn,
maar het zal geen straat sche-
I len.
We gaan verder. Wat? is de be-
4 volkingsdichtheid van Terneu
zen? Gaat er een lichtje bran
den? 220 inwoners per vier
kante kilometer. En dan de
laatste vraag: wat is de opper
vlakte van Veere? 207,09 vier
kante kilometer, waarvan
74,15 vierkante kilometer wa
ter. Wist u niet hè?
De tweede Ondernemer van
deze maand is een bewaar-
nummer, de gemeentengids.
We hebben alle gemeenten
van Zeeland op een rijtje ge
zet. Wat algemene informa
tie, een stukje geschiedenis,
veel bijzonderheden. En we
hebben de gemeenten ge
vraagd de plannen voor het
komende jaar kort toe te lich
ten. Daarnaast vindt u een
overzicht van alle bedrijven
terreinen en de adressen van
alle ondernemersverenigin
gen. In de hoop dat we niets
en niemand vergeten zijn.
Zijn we dat wel, dan hoor ik
dat graag. Want winkelen bij
Wikipedia, de gegevens le
nen van de Kamer van Koop
handel, googelen en navraag
bij de gemeenten leveren veel
informatie op, maar er zal, zo
gaat dat nu eenmaal, altijd
wel ergens een hiaat zitten.
Zegt u, wat moet ik met al
die gegevens? Wacht maar
tot u een zaak wilt beginnen
en een vergunning nodig
heeft of u wilt verhuizen en
zoekt een goede stek. Bewa
ren dus.
Ron Gregoor
Reacties kunt u sturen naar:
r. gregoor@bndestëm-pzc.nl
