Supervoordelige busreizen voor u als lezer!
Battlefield
toerisme
weg nl
m reizen@wegener.nl 19 reizen
1j§l 024-3650360 PZC
|:::I Zaterdag 17 januari 2009
Fields
in Flanders
Al heel snel na het einde van de Eerste Wereldoorlog in1918 begonnen de eerste excursies langs de slagvelden.
foto Foto Stad leper
2007 aan Spoilbank Cemetery in
het bezoekersboek treffend in een
woord samen: Schokkend!
Een van de 'slagveldsensaties' op
de route is Hill 60, een kunstmati
ge heuvel in Zillebeke, in 1850 ont
staan met de aarde die vrijkwam
bij de aanleg van de naastgelegen
spoorlijn leper-Kortrijk. De heuvel
biedt uitzicht over leper en omge
ving en is van groot strategisch be
lang. Bijna vier jaar lang wordt er
om gestreden. Duizenden soldaten
sneuvelen. Er worden tunnels ge
graven, waarin tienduizenden ki
lo's springstof tot ontploffing wor
den gebracht, er zijn massale
stormlopen en er zijn verraderlijke
gifgasaanvallen. Alles wat deze oor
log zo smerig maakt, gebeurt tij
dens die vier jaar op deze bult.
Negentig jaar later wandel je nog
altijd door een pokdalig landschap
van bomkraters en betonresten, in
de wetenschap dat onder je nog ve
le honderden dode, naamloze licha
men liggen. De loopgravenstruc-
tuur is nog goed te zien. En overal
houten kruisjes met klaproosjes.
Na afloop vancfe tocht is het op
een terras op de Grote Markt moei
lijk voor te stellen hoe dit plein er
in 1919 uitzag toen de eerste toeris
ten arriveerden. Zeker in het zon
netje is het volop genieten van
NEDERLAND
leper]
«Kortrijk
Poperingen BE,c|f
FRANKRIJK LUXEM
BURG
mosselen met friet en een kelk met
Belgisch bier. Het is druk. Veel toe
risten en opvallend veel scholieren,
die een educatief bezoek brengen
aan het in de lakenhallen gevestig
de In Flanders Fields Museum.
Hier wordt het verhaal van Den
Grooten Oorlog mooi en indruk
wekkend verteld, met belevingsver-
halen van kleine mensen.
Het moet in 1919 een grote puin
hoop van stenen zijn geweest.
Zwartgeblakerd en misschien met
nog steeds de stank van de dood.
Toch blijken dan al de eerste Ieper-
lingen te zijn teruggekeerd na de
evacuatie van enkele jaren, nadat
de Duitsers de stad in 1915 voor
het eerst aanvallen met gifgassen.
Directeur Peter Slosse van het mu
seum vertelt dat de stad negentig
jaar na beëindiging van die oorlog
nog steeds die ruïne van toen was
geweest als Winston Churchill zijn
zin had gekregen. „Churchill, die
zeifin 1916 als soldaat aan het
front gevochten heeft, is net Minis
ter van Oorlog geworden als hij er
in januari 1919 voor pleit leper
voor eens en voor altijd ruïne te la
ten zijn. Die ruïne moest Brits ei
gendom zijn, omdat dit voor de
Britten de meest heilige plaats ter
wereld is. De inwoners van leper
willen dat niet. Velen van hen, zo
als mijn voorouders, keren vlak na
de oorlog terug uit Frankrijk en be
ginnen meteen aan de herbouw
van hun stad", vertelt Slosse.
Omdat er geen geld is om een mo
dernistische nieuwe stad te bou
wen, is leper vrijwel exact her
bouwd volgens de middeleeuwse
patronen. Ook zijn de huizen die
na de Eerste Wereldoorlog zijn ge
bouwd, bijna identiek aan de hui
zen zoals die er in 1914 bij stonden.
Alleen zien ze er schoner uit. Niet
aangetast door de tand des tijds.
Onaangetast lijkt ook de in 1927 ge
bouwde Menenpoort, het machti
ge oorlogsgedenkteken waar al
sinds 1928 elke avond om acht uur
de Last Post wordt geblazen door
blazers van de Vrijwillige Brand
weer. De blazers noemen het een
ereplicht. Weer of geen weer. Elke
avond stromen er enkele honder
den mensen toe. Scholieren, solda
ten, oorlogsveteranen en gewone
toeristen. Allemaal gekomen om
de doden te gedenken. Allemaal
met een brok in de keel.
De volgende ochtend. Van leper
naar Poperingen. Een afstand van
slechts 12 kilometer. In omgekeer
de richting gaan in de oorlogsjaren
miljoenen soldaten naar het front.
'Onze straten gelijken voor het ver
keer aan de Champs Elysées van
Parijs. De beweging is uitnemend
groot, gansch den dag, zoveel de
straten maar zwelgen kunnen. Au
to's, autobussen, cars, wagens, mu
nitie, voorraad, heen en weer op
twee soms drie rijen', noteert Al-
bert Baert uit Poperingen in 1915.
Liever dan naar leper marcheren
de Britse soldaten retour naar Pope
ringen. Daar zijn de kroegen en de
prostituees én daar ligt Talbot Hou
se, oftewel Every Man's Club, het
militaire tehuis zonder onder
scheid van rang of stand. A home
from home, zoals de Britten zeggen.
Gesticht en gerund door de leger
aalmoezeniers Neville Talbot en
Philip Clayton alias Tubby.
Er wordt geen alcohol geschonken,
maar thee. Er staat een piano, een
muziektheater, een kapel waar je
gedoopt kunt worden. Er is altijd
een luisterend oor, een rustige
tuin, een biljart is aanwezig en er
staan boeken om te lezen. Talbot
House is in die jaren een vredig ei
land, omgeven door een op hol ge
slagen wereld. Hier kan de afgepei
gerde frontsoldaat even gewoon
mens zijn. Tubby schrijft op 3 au
gustus 1917: 'Het is beestig handen
schudden met jongens die afscheid
komen nemen met de woorden:
Wel padre, voor het geval ik er niet
door kom. Adieu dan maar.'
www.toerisme-vlaanderen.nl
www.toerismewesthoek.be
www.ieper.be
www.inflandersfieids.be
www.talbothouse.be
Reageren?
redactie.reizen@wegener.nl
Tot eind jaren zestig waren de
toeristen die naar de Flanders
Fields kwamen, vooral familie
leden van soldaten die er ge
streden hadden. Tegenwoordig
heeft nog amper 10 procent
van alle toeristen een familie
band met soldaten die rond
leper vochten. Van de Britse
toeristen heeft nog altijd een
op de vijf zo'n familieband.
Uit onderzoek uit 2006 blijkt
dat jaarlijks 330.000 toeristen
speciaal voor de Eerste Wereld
oorlog naar de Vlaamse West
hoek komen. „Amper 2 pro
cent komt uit Duitsland. Duit
sers gaan veel meer naar Ver
dun, net als de Fransen", zegt
Peter Slosse van In Flanders
Fields Museum. Volgens hem is
het WO l-toerisme de laatste
vijf jaar behoorlijk gestegen en
zit er nog steeds groei in.
Als over vijfjaar herdacht
wordt dat honderd jaar gele
den de Eerste Wereldoorlog
uitbrak, heeft leper een nieuw
groter museum gereed, com
pleet met bezoekerscentrum
en een kenniscentrum WO I.
Museum Talbot House (foto)
in Poperingen trekt jaarlijks
24.000 bezoekers, waarvan de
j helft Brits is. Het museum is al
1 sinds 1931 tevens een populair
Bed Breakfast-adres.
L Op de voormalige slagvelden
worden nog steeds scherpe gra
naten en bommen gevonden.
In de holtes van betonnen elek-
triciteitspalen stoppen boeren
verdacht oorlogsspul dat ze vin
den tijdens het ploegen. De
Dienst Opruiming van Oorlogs
tuig haalt het dan op. Vroeger
gebeurden er regelmatig ernsti
ge ongelukken met granaten,
tegenwoordig bijna niet meer.
Slosse: „Nog steeds worden er
jaarlijks tonnen niet-ontplofte
munitie gevonden. Volgens des
kundigen is alle troep uit WO I
pas over vijfhonderd jaar hele
maal uit de grond verdwenen."
~VPR£s'\?
M-'KEHHF»
5 DAGEN LANGLAUFEN
EN SKIËN IN ZUID-DUITSLAND
3-5 DAGEN BERLIJN
Meer info? Brochure aanvragen? Boeken? www.effeweg.nl of bel 0529 - 46 96 67
Effe Weg, Postbus 23, 7710AA Nieuwleusen. (ook groepsreizen mogelijk) Genoemde prijzen zijn per persoon en excl. Reserveringskosten a €15, overige verzorging, entreegelden en overige toeslagen. Fouten voorbehouden
Vertrek: o a 16 feb, 16 mrt, 13,27 apr
Hoogtepunten: stadswandelingen
Florence, Napels en Rome o.l.v. een
gids, Palermo, Etna, Parco Archeologica,
eiland Ortigia, Piazza del Duomo, Sor
rento, bloemeneiland Capri, Pompei.
Inclusief:
10 hotelovernachtingen
Bootovertochten 1 overnachting
11 maal ontbijt 10 maal diner
Stadsrondleiding Rome, Napels,
Florence o.l.v een gids
Vervoer per Comfort Class touringcar
Vertrek: 14, 24 feb, 16, 23 mrt
Hoogtepunten: Beleef uw skivakantie
in de prachtige omgeving van het
Zwarte Woud Maak wandelingen door
het prachtige landschap en geniet van
de uitgebreide mogelijkheden om te
skiën en te langlaufen.
Vertrek: o a 20 feb,
6.13. 20. 23, 27, 30 mrt
Hoogtepunten: Stadstour Berlijn,
Brandenburger Tor, Alexanderplatz,
Checkpoint Charlie, Gedachtniskirche,
Unterden Linden, Reichstag, boottocht
rivier Spree, lichttour, Fernsehturm,
Potsdam, park Sanssouci
Vertrek: o a 13 mrt, 10 apr,
1,21. 29 mei
Hoogtepunten: Kom en ontdek de
magische Wereld van Disneyland
Resort® Paris. Geniet van de vele
attracties/shows en parades.
Combineer uw bezoek aan Disneyland
Resort® Paris met een bezoek aan Panjs
Inclusief:
3 hotelovernachtingen met ontbijt
2 dagen entree Disneyland Resort®
Paris voor beide parken
Vervoer per Tourist Class touringcar.
Inclusief:
4 hotelovernachtingen
4 maal ontbijt
4 maal diner
Vervoer per Tourist Class touringcar
Inclusief:
2-4 hotelovernachtingen
2-4 maal ontbijtbuffet
Vervoer per Tourist Class touringcar