8 Donderdag 15 januari 2009 PZC
Europa te kij k gezel
Bedrog als onderdeel van een kunstuiting. Dat blijkt nu de
Tsjechische kunstenaar David Cerny heeft toegegeven dat zijn
kunstwerk voor het Europese Unie-gebouw niet door 27 Europese
collega's is gemaakt, maar alleen door hem en twee vrienden.
door Tanja Kits illustratie Chantal van Wessel
ij heeft inmiddels zijn
excuses aangeboden
aan de Tsjechische re
gering. Die is name
lijk ernstig in verle
genheid gebracht
door het kunstwerk. David Cerny had
de opdracht een kunstwerk te maken
voor een gebouw in Brussel, vanwege
het Tsjechische voorzitterschap van de
Europese Unie.
Cerny moest daarbij wel gebruikma
ken van 27 andere Europese kunste
naars, zo luidde de opdracht. Op zijn
website legt de Praagse kunstenaar uit
dat daarvoor geen tijd was. En dat hij
daarom besloot het in zijn eentje te
doen, met behulp van een paar vrien
den. De Europese collega's verzon hij
gewoon. Door ze in een bijbehorende
brochure uitgebreid voor te stellen,
leek het echter alsof de kunstenaars
echt bestonden. Ze gaven allemaal een
toelichting op hun symbolische weer
gave van hun land.
Behalve het bedrog, schiet de karikatu
rale weergave sommige landen volle
dig in het verkeerde keelgat. Bulgarije
heeft als eerste land haar ongenoegen
al kenbaar gemaakt. Het land wordt
uitgebeeld als een serie hurktoiletten,
alsof het het afvoerputje van de EU is.
Polen stelt vier priesters voor die
triomfantelijk een homovlag planten,
zoals Amerikaanse mariniers in de
Tweede Wereldoorlog deden op Iwo Ji-
ma.
Maar ook Frankrijk komt niet positief
naar voren met een groot spandoek
'Grève!', alsof het land voortdurend in
staking is. Groot-Brittannië wordt
zelfs helemaal niet afgebeeld, vanwege
de immer afzijdige houding van de
Britten. En Duitsland is volgebouwd
met snelwegen, in een vervormd ha
kenkruis. België komt er met een doos
bonbons nog aardig af Net als Zwe
den in de vorm van een Ikea-doos. Ne
derland staat afgebeeld als een over
stroomd land met alleen nog minaret
ten boven het water, mogelijk als ver
wijzing naar de sluimerende religieuze
spanningen.
Het kunstwerk dat de naam Entropa -
heeft gekregen, is een 16 bij 16 meter
grote collage van stukken, die de 27
EU-landen voorstellen. Elk voorzien
van gevoelige stereotypen. Volgens de
Praagse kunstenaar om aan te tonen
dat er in Europa voor censuur geen
plaats is. Over het bedrog schrijft hij
op zijn website: „We wisten dat de
waarheid uit zou komen. Maar we wil
den erachter komen of Europa in staat
is om zichzelf te lachen."
Praag veroordeelde de kunstenaar
voor zijn misleidende gedrag. De Tsje
chische regering beraadt zich nog over
de toekomst van het kunstwerk, dat
vanochtend officieel zou worden ont
huld.
Het is de laatste jaren gewoonte gewor
den dat landen die het EU-voorzitter-
schap bekleden de hal van het Justus
Lipsius-gebouw versieren met een op
vallend kunstwerk. Het afgelopen half
jaar hing er een gigantische plastic bal
in de Franse kleuren. Nederland be
kleedde de hal in 2004 met oranje ta
pijttegels. Duizenden EU-ambtenaren
zullen Cerny's kunstwerk elke dag bij
het betreden van het gebouw zien. He
laas niet de 'gewone' Europese bur
gers. Voor hen is het Europese raadsge
bouw om veiligheidsredenen niet toe
gankelijk.
Reageren?
nieuwsredactie@wegener.nl
www.eu2009.cz
www.davidcerny.cz
Naam David Cerny
Woonplaats Praag
Geboren 15 december 1967 in Praag
Beroep beeldend kunstenaar
David Cerny
Zijn werk wordt beschouwd als
controversieel. Verschillende landen
weigeren zijn kunstwerken te
exposeren omdat ze te schokkend
ofte confronterend zijn.
In 1991 werd hij gearresteerd nadat
hij een Russische tank in de Praagse
binnenstad roze had geschilderd.
In 2005 beeldde hij Saddam
Hoessein af in een gastank met
formaldehyde.
Dit werk werd in onder meer
het Belgische Middelkerke niet
geëxposeerd 'omdat er dat jaar al
te veel moslim-vijandige acties
waren geweest', zo was de
motivering.
