meisjes
toch koekjes bakken
greep was een risicofactor voor het
ontstaan van chronische pijnklach-
ten."
Sommer vond iets hogere pij'nper-
centages in een soortgelijk onder
zoek bij 1.490 patiënten die voor
de operatie in het ziekenhuis opge
nomen werden. Met name bij
mensen die aan de rug, armen,
schouders of benen (zoals heup en
knie) waren geopereerd. Na een
jaar bleek nog steeds 9 procent
pijn te ervaren. Gramke: „Pijn na
de operatie is logisch: je krijgt een
mes in je lijf Pijn heeft van nature
een signaalfunctie. Dat pijn op
Jongens hebben het al een tijdje:
dat ene gouden boek, waarin alles
staat uitgelegd wat een dappere
stoere "held zou moeten kunnen:
kompas lezen, boomhut bouwen,
pokeren. The Dangerous Book for
Boys heet dit naslagwerk, dat met
een miljoen verkochte exemplaren
een wereldwijde hit werd onder
vaders en zoons. In Nederland ver
scheen het als Het Jongensboek.
Voor meisjes is er inmiddels een
vrouwelijke kopie, The Great Big
Glorious Book For Girls. Maar zo'n
naslagwerk voor meisjes blijkt nog
niet zo eenvoudig te schrijven. The
Great Big Glorious Book For Girls
gaat ervan uit dat meisjes vooral
geïnteresseerd zijn in knopen aan
zetten, haar borstelen en picknicks
verzorgen. Een recensente van de
Britse krant The Observer noem
de het boek om die reden 'een
den duur verdwijnt, is ook logisch.
Echter, bij enkele patiënten ont
wikkelen zich blijvende pijnklach-
ten." Sommer: „Vanwege de pijn-
problemen hebben Amerikaanse
en Europese behandelaars nieuwe
richtlijnen opgesteld, medicamen
ten aangepast. Zo passen we de
laatste jaren plaatselijke verdoving
toe en kunnen we zenuwen ter
plekke blokkeren. Vandaar dat we
ons de vraag stelden: lijden patiën
ten nog altijd aan pijn na de opera
tie, nu we alle moderne middelen
voor pijnbestrijding hebben?"
Zoals eerder gezegd, luidt het ant-
handleiding om huisvrouw te wor
den uit de jaren vijftig'.
Als tegenwicht kwamen Andrea
Buchanan en Miriam Peskowitz
even later met The Daring Book
For Girls. In dit geëmancipeerde
naslagwerk leren avontuurlijke
meisjes behalve meisjeszaken als
hoe je haar op te steken met een
potlood, ook alles over voetbal, ka
rate en de gereedschapskist. Deze
maand verscheen de Nederlandse
vertaling: Het Meisjesboek. The
Great Big Glorious Book For Girls is
enkele maanden geleden vertaald
in Het Geweldige Boek voor Meisjes.
Welnu, welke van de twee te kie
zen voor dochterlief? Een geëman
cipeerde, hardwerkende vrouw zal
waarschijnlijk geen moment twij
felen. Het Meisjesboek natuurlijk!
Al was het alleen vanwege dat ene
hoofdstuk wahrin meisjes leren
woord: ja, nog altijd doet opereren
zeer. Bovendien wijken de pijnper-
centages niet of nauwelijks af van
vroeger. Hebben kijkoperaties
(opereren door een 'sleutelgat',
zonder grote insnijdingen) dan
geen verlichting gebracht? Som
mer: „Dat zou je verwachten,
maar over de gehele groep patiën
ten genomen, zien we geen ver
mindering." Gramke: „Een kleine
insnijding gaat wel met minder
pijnklachten gepaard."
Over de redenen waarom grofweg
een op de tien geopereerde patiën
ten pijn blijft houden, tasten de
hoe ze straks onderhandelen over
hun salaris. De vraag is: doe je het
meisje er een plezier mee? Of bakt
zij liever een chocoladetaartje met
het recept uit dat andere boek?
Afgaande op alleen kwaliteit wint
Het Meisjesboek van Het Geweldige
Boek Voor Meisjes, vindt psycholo
ge Martine Delfos, die de boeken
op verzoek las. De geëmancipeer
de variant is rijker geïllustreerd, in
houdelijk beter en leuk ironisch
van toon. Zeker, er staan enkele,
echt ouderwetse meisjesdingen in,
zoals een hoofdstuk over paarden,
make-up en touwtjespringen.
Wat stoort, zijn de vele typische
jongenszaken in dit boek voor
meisjes. Om zes pagina's uit te wij
den over voetbal tegenover één pa
gina over Barbie komt gekunsteld
over. En of meisjes echt zitten te
wachten op de spelregels van het
deskundigen goeddeels in het duis
ter. Gramke: „Soms is het duide
lijk: er is een zenuw beschadigd.
Kennelijk is er in andere gevallen
sprake van inwendig letsel." Som
mer: „De vraag blijft wat we moe
ten doen? Moeten we nog meer
technieken voor pijnbestrijding in
zetten? Moeten we ons meer gaan
toeleggen op een psychologische
benadering, de patiënten beter
voorbereiden? Zien we iets over
het hoofd?" Hoofdschuddend:
„Weet je hoe het is? We weten
nooit genoeg over pijn!"
Reageren? gezondheid@wegener.nl
darten? Volgens Delfos stuur je
meisjes een weg in, waarvan je
niet weet of die wel bij ze past.
Het beste volgens de psycholoog:
verander de titel van al die boeken
in meer algemene titels. De een
Van boomhutten tot breien, de an
der van Barbies tot elektriciteit.
Zo kunnen jongens en meisjes zelf
kiezen wat ze leuk vinden, zonder
dat daar gelijk een stereotype aan
vast hangt. En heus, ook al kiest
een meisje nu 'de handleiding
voor de jaren-vijftighuisvrouw'
omdat ze koekjes bakken zo leuk
vindt, dan wil dat nog niet zeggen
dat ze straks niet over haar salaris
weet te onderhandelen.
Q Het Geweldige Boek voor Meisjes, Uitge
verij Unieboek, Prijs: 22,50 euro.
Het Meisjesboek, Uitgeverij De Harmo
nie, Prijs: 27,50 euro.
PZC Maandag 5 januari 2009 3 5
'Beulen' van Miigram
bestaan nog steeds
In 1961 schokte psycholoog Stan
ley Miigram de wereld door in een
experiment aan te tonen dat men
sen op gezag van een onderzoeker
bereid waren hun eigen morele
grenzen te overschrijden en proef
personen hevig pijn te doen.
j. Bürger in het vakblad American
Psychologist deed het beruchte ex
periment over. Opnieuw bleek de
overgrote meerderheid van de
proefpersonen op aandringen van
de leider van het experiment be
reid over zijn morele grenzen
heen te stappen.
www.apa.org
Ouderen onthouden
leuke dingen beter
Het geheugen wordt minder bij
het ouder worden. Dit heeft pretti
ge kanten, constateert P. St Jac
ques (Duke university, Durham)
in het vakblad Psychological Scien
ce. Ouderen blijken in vergelijking
met jongeren emotioneel onpretti
ge zaken - in dit geval foto's van
verminkte lichamen of een aanval
lende slang - minder goed te ont
houden. Dit heeft te maken met
het verschil in activiteit van die de
len van de hersenen die te maken
hebben met emotie.
http://snipurl.com/91bkt
Oxytocine maakt
partners vriendelijker
Het hormoon oxytocine vermin
dert de hoeveelheid stresshor
moon Cortisol bij stellen die ruzie
maken. Bovendien versterkt oxyto
cine positief gedrag. Dat conclude
ren wetenschappers van de univer
siteit van Zurich. De wetenschap
pers lieten 47 stellen, tussen de 20
en 50, ruzie maken. Ze kregen
vooraf oxytocine of een placebo.
De stellen die oxytocine kregen, ge
droegen zich aanmerkelijk milder
ten opzichte van elkaar dan de stel
len die een placebo kregen.
http://snipurl.com/8zsur
Zelfverzekerde en
ambitieuze vrouw is 'kil'
Vrouwen die bij sollicitaties zelf
verzekerd en ambitieus overko
men,-worden gezien als compe
tent maar kil. Vrouwen die zich
presenteren als bescheiden en coö
peratief, worden aardig maar wei
nig competent gevonden. Zelfver
zekerde en ambitieuze mannen
worden echter zowel competent
als aardig gevonden en komen eer
der in aanmerking voor een mana-
gementsfunctie. Dat blijkt uit een
studie in het vakblad Psychology
of Women Quarterly.
http://snipurl.com/91a7s
Oudere kan racisme
minder goed verbergen
Racisme komt onder ouderen
meer voor dan onder jongeren.
Psychologe Karen Gonsalkorale
testte 15.752 blanke Amerikanen
op hun onbewuste vooroordelen.
De deelnemers - van 11 tot ruim
70 - bleken onder de oppervlakte
allemaal even racistisch: er was
geen leeftijdseffect. Het enige ver
schil tussen de jongeren en de
ouderen was dat de ouderen, waar
schijnlijk zonder het zelf te weten,
hun racistische meningen minder
goed wisten te verbergen.
www;kennislink.nl