meisjes toch koekjes bakken greep was een risicofactor voor het ontstaan van chronische pijnklach- ten." Sommer vond iets hogere pij'nper- centages in een soortgelijk onder zoek bij 1.490 patiënten die voor de operatie in het ziekenhuis opge nomen werden. Met name bij mensen die aan de rug, armen, schouders of benen (zoals heup en knie) waren geopereerd. Na een jaar bleek nog steeds 9 procent pijn te ervaren. Gramke: „Pijn na de operatie is logisch: je krijgt een mes in je lijf Pijn heeft van nature een signaalfunctie. Dat pijn op Jongens hebben het al een tijdje: dat ene gouden boek, waarin alles staat uitgelegd wat een dappere stoere "held zou moeten kunnen: kompas lezen, boomhut bouwen, pokeren. The Dangerous Book for Boys heet dit naslagwerk, dat met een miljoen verkochte exemplaren een wereldwijde hit werd onder vaders en zoons. In Nederland ver scheen het als Het Jongensboek. Voor meisjes is er inmiddels een vrouwelijke kopie, The Great Big Glorious Book For Girls. Maar zo'n naslagwerk voor meisjes blijkt nog niet zo eenvoudig te schrijven. The Great Big Glorious Book For Girls gaat ervan uit dat meisjes vooral geïnteresseerd zijn in knopen aan zetten, haar borstelen en picknicks verzorgen. Een recensente van de Britse krant The Observer noem de het boek om die reden 'een den duur verdwijnt, is ook logisch. Echter, bij enkele patiënten ont wikkelen zich blijvende pijnklach- ten." Sommer: „Vanwege de pijn- problemen hebben Amerikaanse en Europese behandelaars nieuwe richtlijnen opgesteld, medicamen ten aangepast. Zo passen we de laatste jaren plaatselijke verdoving toe en kunnen we zenuwen ter plekke blokkeren. Vandaar dat we ons de vraag stelden: lijden patiën ten nog altijd aan pijn na de opera tie, nu we alle moderne middelen voor pijnbestrijding hebben?" Zoals eerder gezegd, luidt het ant- handleiding om huisvrouw te wor den uit de jaren vijftig'. Als tegenwicht kwamen Andrea Buchanan en Miriam Peskowitz even later met The Daring Book For Girls. In dit geëmancipeerde naslagwerk leren avontuurlijke meisjes behalve meisjeszaken als hoe je haar op te steken met een potlood, ook alles over voetbal, ka rate en de gereedschapskist. Deze maand verscheen de Nederlandse vertaling: Het Meisjesboek. The Great Big Glorious Book For Girls is enkele maanden geleden vertaald in Het Geweldige Boek voor Meisjes. Welnu, welke van de twee te kie zen voor dochterlief? Een geëman cipeerde, hardwerkende vrouw zal waarschijnlijk geen moment twij felen. Het Meisjesboek natuurlijk! Al was het alleen vanwege dat ene hoofdstuk wahrin meisjes leren woord: ja, nog altijd doet opereren zeer. Bovendien wijken de pijnper- centages niet of nauwelijks af van vroeger. Hebben kijkoperaties (opereren door een 'sleutelgat', zonder grote insnijdingen) dan geen verlichting gebracht? Som mer: „Dat zou je verwachten, maar over de gehele groep patiën ten genomen, zien we geen ver mindering." Gramke: „Een kleine insnijding gaat wel met minder pijnklachten gepaard." Over de redenen waarom grofweg een op de tien geopereerde patiën ten pijn blijft houden, tasten de hoe ze straks onderhandelen over hun salaris. De vraag is: doe je het meisje er een plezier mee? Of bakt zij liever een chocoladetaartje met het recept uit dat andere boek? Afgaande op alleen kwaliteit wint Het Meisjesboek van Het Geweldige Boek Voor Meisjes, vindt psycholo ge Martine Delfos, die de boeken op verzoek las. De geëmancipeer de variant is rijker geïllustreerd, in houdelijk beter en leuk ironisch van toon. Zeker, er staan enkele, echt ouderwetse meisjesdingen in, zoals een hoofdstuk over paarden, make-up en touwtjespringen. Wat stoort, zijn de vele typische jongenszaken in dit boek voor meisjes. Om zes pagina's uit te wij den over voetbal tegenover één pa gina over Barbie komt gekunsteld over. En of meisjes echt zitten te wachten op de spelregels van het deskundigen goeddeels in het duis ter. Gramke: „Soms is het duide lijk: er is een zenuw beschadigd. Kennelijk is er in andere gevallen sprake van inwendig letsel." Som mer: „De vraag blijft wat we moe ten doen? Moeten we nog meer technieken voor pijnbestrijding in zetten? Moeten we ons meer gaan toeleggen op een psychologische benadering, de patiënten beter voorbereiden? Zien we iets over het hoofd?" Hoofdschuddend: „Weet je hoe het is? We weten nooit genoeg over pijn!" Reageren? gezondheid@wegener.nl darten? Volgens Delfos stuur je meisjes een weg in, waarvan je niet weet of die wel bij ze past. Het beste volgens de psycholoog: verander de titel van al die boeken in meer algemene titels. De een Van boomhutten tot breien, de an der van Barbies tot elektriciteit. Zo kunnen jongens en meisjes zelf kiezen wat ze leuk vinden, zonder dat daar gelijk een stereotype aan vast hangt. En heus, ook al kiest een meisje nu 'de handleiding voor de jaren-vijftighuisvrouw' omdat ze koekjes bakken zo leuk vindt, dan wil dat nog niet zeggen dat ze straks niet over haar salaris weet te onderhandelen. Q Het Geweldige Boek voor Meisjes, Uitge verij Unieboek, Prijs: 22,50 euro. Het Meisjesboek, Uitgeverij De Harmo nie, Prijs: 27,50 euro. PZC Maandag 5 januari 2009 3 5 'Beulen' van Miigram bestaan nog steeds In 1961 schokte psycholoog Stan ley Miigram de wereld door in een experiment aan te tonen dat men sen op gezag van een onderzoeker bereid waren hun eigen morele grenzen te overschrijden en proef personen hevig pijn te doen. j. Bürger in het vakblad American Psychologist deed het beruchte ex periment over. Opnieuw bleek de overgrote meerderheid van de proefpersonen op aandringen van de leider van het experiment be reid over zijn morele grenzen heen te stappen. www.apa.org Ouderen onthouden leuke dingen beter Het geheugen wordt minder bij het ouder worden. Dit heeft pretti ge kanten, constateert P. St Jac ques (Duke university, Durham) in het vakblad Psychological Scien ce. Ouderen blijken in vergelijking met jongeren emotioneel onpretti ge zaken - in dit geval foto's van verminkte lichamen of een aanval lende slang - minder goed te ont houden. Dit heeft te maken met het verschil in activiteit van die de len van de hersenen die te maken hebben met emotie. http://snipurl.com/91bkt Oxytocine maakt partners vriendelijker Het hormoon oxytocine vermin dert de hoeveelheid stresshor moon Cortisol bij stellen die ruzie maken. Bovendien versterkt oxyto cine positief gedrag. Dat conclude ren wetenschappers van de univer siteit van Zurich. De wetenschap pers lieten 47 stellen, tussen de 20 en 50, ruzie maken. Ze kregen vooraf oxytocine of een placebo. De stellen die oxytocine kregen, ge droegen zich aanmerkelijk milder ten opzichte van elkaar dan de stel len die een placebo kregen. http://snipurl.com/8zsur Zelfverzekerde en ambitieuze vrouw is 'kil' Vrouwen die bij sollicitaties zelf verzekerd en ambitieus overko men,-worden gezien als compe tent maar kil. Vrouwen die zich presenteren als bescheiden en coö peratief, worden aardig maar wei nig competent gevonden. Zelfver zekerde en ambitieuze mannen worden echter zowel competent als aardig gevonden en komen eer der in aanmerking voor een mana- gementsfunctie. Dat blijkt uit een studie in het vakblad Psychology of Women Quarterly. http://snipurl.com/91a7s Oudere kan racisme minder goed verbergen Racisme komt onder ouderen meer voor dan onder jongeren. Psychologe Karen Gonsalkorale testte 15.752 blanke Amerikanen op hun onbewuste vooroordelen. De deelnemers - van 11 tot ruim 70 - bleken onder de oppervlakte allemaal even racistisch: er was geen leeftijdseffect. Het enige ver schil tussen de jongeren en de ouderen was dat de ouderen, waar schijnlijk zonder het zelf te weten, hun racistische meningen minder goed wisten te verbergen. www;kennislink.nl

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2009 | | pagina 69