i3 spectrum
'Mijn levenswerk is
volbracht, althans,
zo voelt het aan'
Maarten
van der Weijden
PZC
Zaterdag 3 januari 2009
Maarten van der Weijden in actie tijdens zijn gouden 10-kilometerrace in Peking.
Juichend terug op Schiphol.
kercellen als het ware ging uitkotsen, ik
met het besef dat mijn lot in handen van
de artsen lag."
In die ellendige periode had Van der Weij
den geregeld het gevoel niet zelf de kanker
patiënt te zijn, maar een voyeur. „Het was
alsof ik buiten mezelf trad. Dat ik mijn
hoofd om de hoek stak en bij iemand an
ders naar binnen keek."
Hetzelfde tafereel speelde zich in Peking
af Opnieuw leek het alsof hij een ander ob
serveerde. „Ik denk dat het een soort van
verdedigingsmechanisme is. Een harnas te
gen al te traumatische óf juist ongekend
mooie gebeurtenissen."
Toch koestert hij het goud op de olympi
sche to kilometer, een halfjaar later vero
verd dan zijn wereldtitel op de 25 kilome
ter. „Mijn levenswerk is volbracht, althans,
zo voelt het aan."
Inmiddels, zeven jaar na dato, beheerst
kanker steeds minder nadrukkelijk zijn da
gelijks bestaan. „Ik betrap mezelf er vaak
op dat ik er überhaupt niet aan denk. Bo
vendien merk ik dat ik details van toen be
gin te vergeten. Alles slijt."
Hoe anders was dat pal na zijn ontslag uit
het ziekenhuis. „Ik werd bevangen door
angst en twijfel, 's Ochtends snelde ik naar
de spiegel om de kleur van mijn ogen te
controleren. Waren ze feller blauw dan an
ders, hetgeen een kenmerk van leukemie
is, dan sloeg de paniek toe. Hetzelfde gold
bij vreemde knobbeltjes of onverklaarbare
pijntjes. Bijna een jaar heeft het geduurd
voordat ik de knop kon omzetten."
Ontsnappen aan het verleden wil hij ech
ter allerminst. „Kanker is onlosmakelijk
met me verbonden. Daarom kost het me
ook geen moeite het telkens op te rakelen.
Zeker niet als ik andere mensen daarmee
tot steun kan zijn of ze houvast kan bie
den."
Kriskras door het land geeft Van der Weij
den sinds zijn olympische succes lezingen,
waarin naast de sport tevens de ziekte cen-
traal staat. Als ambassadeur van KWF Kan
kerbestrijding roept hij bovendien mensen
op geld te storten, om zo nieuw weten
schappelijk onderzoek mogelijk te maken.
Hij voelt zich schatplichtig aan de ideële
zaak, omdat 'ik het aan de donateurs te
danken heb dat ik er nog ben'.
De hectiek rond zijn persoon is niet de re
den geweest dat de topsportambities ver
dampten en Van der Weijden tot een af
scheid besloot.
„Ik denk niet dat ik nog vier jaar kan heer
sen om vervolgens bij de Spelen in Lon
den in 2012 op herhaling te gaan. Met dat
idee in het achterhoofd heeft het geen en
kele zin door te gaan."
Van der Weijden vermoedde bovendien
dat hij als mens zou afstompen. „Topsport
is een egoïstische bezigheid, waarin geen
ruimte voor concessies is. Als ik doorge
gaan zou zijn, had ik me weer net zo per
fectionistisch en asociaal gedragen. Zou ik
me wederom vijftien uur per dag afzonde
ren, ditmaal niet in een hoogtetent maar
in mijn hoogteflat. Mijn vriendin en ande
re dierbaren hadden zich dan opnieuw vol
ledig moeten wegcijferen. Daar pas ik
voor. Temeer omdat nieuwe prestaties
hoogstwaarschijnlijk een slap aftreksel van
de oude zouden zijn."
Bang dat hij in het beruchte zwarte gat
valt, is hij niet. „Ik heb me nooit volko
men vastgeklampt aan anderen, heb altijd
mijn eigen koers gevaren. Dan is het ge
makkelijk op te brengen een andere weg
in te slaan."
Eerst wil Van der Weijden enkele maan
den een pauze inlassen, alvorens zich over
zijn toekomst te buigen. „In elk geval ben
ik van plan zélf mijn biografie te gaan
schrijven. Niet zozeer om een boodschap
uit te dragen, maar meer om mijn visie op
bepaalde zaken te geven. En om mijn le
vensverhaal te vertellen. Want dat mensen
door mijn verleden zijn geboeid, is wel ge
bleken."
Reageren?
spectrum@wegener.nl
Geboren op 31 maart 1981
in Alkmaar.
Studeerde wiskunde.
Kreeg op 12 maart 2001 te
horen dat hij leed aan een
acute lymfatische leukemie
en streed twee jaar tegen de
ziekte. Na vier chemokuren
en een stamceltransplantatie
werd hij genezen verklaard.
Won in 1998 zijn eerste gro
te titel: nationaal kampioen
op de 1.500 meter vrije slag.
Haalde sindsdien nog veel na
tionale titels op meerdere af
standen, maar 2008 was het
jaar van zijn grootste triom
fen. Werd wereldkampioen
op de 25 kilometer in open
water en hij won de 10 kilo
meter tijdens de Olympische
Spelen in Peking.
Bezit twee nationale records:
5.000 meter (54.12.23) en
1.500 meter (14.59.15).
