Buitengebied
Nieuwe raadkaart
Poort was even kraamkamer
r ie!."
Ü1
De laatste raadkaart in
2008 leverde een onge
kend aantal goede reac
ties op. De sneeuw kon
de lijnen van de Nobelpoort in Zie-
rikzee niet verhullen. Daterend uit
het eerste kwart van de 14e eeuw
is het de oudste van de drie nog
bestaande stadspoorten van de
stad (de andere zijn de Noord- en
Zuidhavenpoort). „Het middel
eeuwse karakter is bij deze poort
het best bewaard gebleven", stelt
Mats Hoste-de Vries uit Middel
burg.
Verstoten lammeren gaan aan de fles
»L
Weekboekvan'
een herder
PZC Zaterdag 3 januari 2009 I 1 5
In de korte serie met winterse prentbriefkaarten uit de collectie van ver
zamelaar Hans Lindenbergh dit keer geen afbeelding van een stad of
dorp, maar van een (natuur)gebied. De vraag is: hoe luidt de naam er
van? Nadere informatie en/of persoonlijke herinneringen zijn als altijd
van harte welkom.
Oplossingen kunnen tot en met uiterlijk donderdag 7 januari worden ge
stuurd naar: Redactie PZC Buitengebied, postbus 91, 4330 AB Middel
burg, fax 0118-434019, e-mail redactie@pzc.nl. Onder inzenders van een
goede oplossing worden drie waardebonnen verdeeld.
Zf£ft?KZ££
door Rinus Antonisse
„De poort is een zwaar bouwwerk
en uitgerust met twee torens waar
op twee verheven spitsen staan.
De onderkant is gedeeltelijk opge
trokken uit Doornikse steen en de
bakstenen zijn in het zogenaamde
Vlaamse verband gemetseld. In
vroeger tijden vormde een ophaal
brug de toegang tot de Nobel
poort, later werd als vervanging
een stenen dam opgeworpen. Om
de stad en haar inwoners te be
schermen werd tot 1865 de poort
's avonds gesloten", aldus Hoste.
Verschillende inzenders maken
melding van de volksverhalen die
over de bouw van de poort in om
loop zijn. Centraal daarin staan de
adellijke nobele) dames Anna
en Maria. „De een was rijker dan
de ander. De rijke wilde een toren-
punt met 16 kantjes en de andere
een met 8. Daarom staan er nu
twee verschillende torenpunten
op de Nobelpoort", schrijft
J.K: Dommisse uit Scheemda (Gr).
„Omdat een van de dames krom
liep, hebben de bouwers één van
de torenspitsen met een flauwe
knik gebouwd", meldt C. P. Fase
uit Sint-Annaland. D. C. Kos-
ter-Schiewold uit Zierikzee merkt
op dat het niet zozeer de bouwkos
ten waren waarover de dames van
mening verschilden, maar het ont
werp op zich. Als compromis kwa
men een 16-hoekige en een 8-hoe-
kige toren uit de bus, weet Esther
Goedhart-Schot uit Renesse.
M. J. W. Wieland-Steendam uit
Terneuzen wijst op de grachten
aan weerszijden van de poort, ge
naamd de Zoute en de Zoete
Gracht, verwijzend naar brak en
zout water. „De huizen die op de
kaart staan zijn van de Korte No-
belstraat." Daaraan bewaart
M. Stoutjesdijk uit Zierikzee veel
herinneringen. Hij kwam er veel
bij zijn zus, bouwbedrijf Van
Aken. „Het was een bedrijvige
straat. Je had er bakker Izak Hage,
garagebedrijf Landman, fietsenma-
ker Bij de Vate, smederij Leen-
houts, slagerij Van der Welle en ga
reelmaker Goudswaard (nu de
fietswinkel van Wim Evertsen)."
Oud-huisarts A. W. van Geer uit
Zierikzee meldt een bijzondere be
levenis. „Op een vroege zaterda
gochtend, op weg in de auto naar
het Zweedse Rode Kruiszieken-
huis met in mijn gezelschap een
vrouw in barings weeën, zijn wij
gestopt in de poortdoorgang en is
aldaar in het ochtendgloren op de
achterbank een gezonde zoon ter
wereld gebracht. Voorwaar eeruto-
bel gebeuren."
De waardebonnen gaan naar: N.
Uil, Oosterland, P. de Footer, Zuid-
zande en N.j. Coomans, Scharendij-
ke.
door René Hoonhorst
Oudejaarsdag even over drieën 's mid
dags. Het twaalfde nieuwe lam van
de Schaapskudde Zeeuws-Vlaande-
ren kondigt zich aan.
Moeder ooi blaat al een uurtje of wat af en
toe klaaglijk, omdat ze haar draai niet kan vin
den. „Ze heeft het moeilijk. Maar het zal niet
lang meer duren, de pootjes zijn al te zien",
constateert Serge. Hij krijgt gelijk. Tien minu
ten later ploft er een lammetje op het stro.
Zowel Serge als zijn baas Jan Klomp, net te
rug na het uitlaten van de honden, laten moe
der en kind met rust om ze de gelegengheid
te geven aan elkaar te wennen.
Als er veel lammeren tegelijk komen en diver
se ooien ruimte voor zichzelf willen creëren,
is het wel eens nodig om pasgeboren lamme
ren uit het gewoel te halen. Maar de andere
schapen keuren de nieuwe aanwinst geen
blik waardig en eten en herkauwen rustig
door. Die onverschilligheid bevalt Jan en Ser
ge wel. „De ooi heeft nu alle tijd haar lam op
het gemak te bekijken en droog te likken. Het
lam kan rustig wennen. Pas als het heeft ge
dronken bij zijn moeder kijken wij dichterbij
en zetten we het tweetal in een kraamhok of
bij de andere jonge dieren."
De opbouw van een moeder-kindrelatie is ui
terst belangrijk voor de herders. Lammeren
die niet worden geaccepteerd door hun moe- -
der moeten aan de fles. Leuk en aandoenlijk,
maar ook arbeidsintensief Om de vier uur
moet de boreling een fles, zeker in het begin.
Als het lam nog geen volle fles per keer aan
kan, duurt het nog wat langer voor de fre
quentie omlaag mag. Bij het eerste dozijn
lammeren zit gelukkig nog maar één flessen-
lam, eentje van een tweeling. De herders heb
ben geen idee waarom de ooi haar jong ver
stootte. „Het hoeft geen probleem te zijn om
twee lammeren te zogen, bij een andere twee
ling loopt het gesmeerd. Maar soms accep
teert een ooi haar lam om de een of andere
reden niet."
Als de kennismaking zo verloopt als bij lam
nummer twaalf hebben de herders er bijna
geen omkijken naar. Maar veel verstotelingen
zorgen voor een hoop extra werk. Om dat te
voorkomen, trachten de herders moederscha
pen nog wel eens te foppen. „Als een ooi net
een lam heeft gekregen, smeren we een ver
stoten lam in met behoorlijk wat vruchtwa-
,ter. We hopen vervolgens dat de ooi, die haar
eigen geur ruikt, het lam accepteert en samen
met haar net geboren jong voedt."
Als het verstoten lam al een paar dagen oud
is en vrolijk door het hok dartelt, moeten
soms even de pootjes bij elkaar worden ge
bonden om de moederooi niet te achterdoch
tig te maken. „Dan nog lukt het niet altijd.
Maar het blijft de moeite van het proberen
waard, omdat het voor de gezondheid van de
lammeren toch het beste is om door een ooi
te worden gezoogd."
Het twaalfde lam was vrijdagmiddag nog de
laatste boreling. Klomp verwacht dat over
een weekje de geboortegolf in de stal pas
echt goed op gang komt.
