i
1 O Zaterdag 3 januari 2009 PZC
Vanuit een sloppenwijk in de Filipijnse hoofdstad Manilla zijn de wolkenkrabbers van het financiële district te zien. Elke grote stad kent deze
schrijnende tegenstelling, want de ongelijkheid in de steden neemt toe. foto EPA
H
mate. De mensen trekken naar de steden en
die trend zet de komende decennia door. In
2008 is de onzichtbare grens gepasseerd, er
wonen nu meer mensen in steden - plaat
sen van meer dan 10.000 inwoners - dan op
het platteland. „Een klein, maar wel een be
langrijk feit", zegt Jan Fransen. Hij is ad
junct-directeur van IHS, het Institute for
Housing and Urban Development Studies
dat verbonden is aan de Erasmus Universi
teit in Rotterdam. IHS werkt mee aan het
leefbaar maken van de steden. Het instituut
adviseert stadsbesturen en verzorgt onder
wijs aan voornamelijk buitenlandse studen
ten. Het IHS heeft in de afgelopen vijftig
jaar zo'n 7000 mensen opgeleid, onder wie
burgemeesters, ministers en kopstukken uit
de zakenwereld.
Fransen: „Megasteden, van tien miljoen in
woners en meer, waren er in eerste instan
tie vooral in Europa en Amerika. De groei
van de megasteden zit nu vooral in de ont
wikkelingslanden. De mensen vluchten weg
van het platteland, ze willen een betere toe
komst en in de steden hebben ze meer kan
sen. Het probleem is dat verstedelijking niet
altijd samengaat met meer werkgelegen
heid; veel mensen eindigen dus in de slop
penwijken. Eén op de zes mensen op aarde
leeft nu in een sloppenwijk."
Om nog een paar cijfers te noemen: in 2005
waren er 6,45 miljard mensen. Van hen leef
den 3,17 miljard in steden. De verwachting
is dat tegen 2030 5 miljard van de in totaal
8,1 miljard mensen in steden wonen. Meer
dan de helft van de verstedelijking wordt
veroorzaakt door de groei van steden met
minder dan een miljoen inwoners.
Tweehonderd jaar geleden zag de gemiddel
de mens in zijn leven tweehonderd tot drie
honderd mensen. Een inwoner van New
York leeft tussen honderdduizenden men
sen in zijn directe omgeving.
De verstedelijking heeft echter niet alleen in
vloed op het individu. Door de economi
sche bedrijvigheid trekken steden meer
macht naar zich toe. Stadsbesturen sluiten
steeds vaker rechtstreeks overeenkomsten
met multinationals over investeringen en
het vestigen van bedrijven in de stad. Stads
bewoners maken gebruik van voorzienin
gen die worden gecreëerd en onderhouden
door het stadsbestuur. De centrale overheid
speelt daarin een kleine rol.
Fransen: „Uit recent onderzoek blijkt dat
Turken en Marokkanen in Rotterdam zich
meer Rotterdammer dan Nederlander voe
len. Dat komt doordat steden belangrijker
worden in het leveren van voorzieningen."
'Steden zijn belangrijker dan landen', was
dan ook de leus waaronder het IHS in het
et wordt nooit meer zo
als het is geweest. Het le
ven op het platteland, of
wel de 'rurale samenle
ving' zoals wetenschap
pers het noemen, ver
dwijnt iri toenemende
