BOLDERMAN
m reizen@wegener.nl reizen
024-3650360 pzc
Zaterdag 20 december 2008
ten vlam en haar kunstharen ver-
knetterenrdirect rond haar houten
kop. Dan volgen manshoge pop
pen en allerlei kunstig gemaakte
objecten, die een bepaalde rol spe
len en waar weken, soms maanden
lang aan is gewerkt. Ze verdwijnen
in de alles verterende muil van het
vuur. Zonde, denken wij westerlin
gen, onwetend van de betekenis
van wat we hier zien.
Als werkelijk alles is verbrand, blus
sen mannen de rokende brandsta
pels met water uit heilige bronnen.
Daarna gaat er kokosmelk over. Zo
wordt het verschil zichtbaar tussen
de resten van botten en verkoold
hout. De as van de botten gaat in
een uitgeholde kokosnoot en deze
wordt nog één nacht thuis be
waard. Dan, in de vroege ochtend,
trekt een processie met de kokos
noot naar het strand. Daar wordt
de as uitgestrooid in zee. Dat is het
laatste afscheid, met eten, bloemen
en cadeaus voor de goden.
Straks, als iedereen vertrokken is,
zullen de dorpelingen alle offerge
rechten oppeuzelen. Het is immers
toch al geofferd? En dan zal het
angstig piepende kippetje niet lan
ger een godenoffer zijn, maar ge
woon weer een rondtokkend kip
petje. De prachtig geklede gasten
in de autobussen zullen hun gewo
ne leven weer opnemen, de bevrij
de ziel vervolgt zijn tocht naar de
volgende levenscyclus.
We kijken om ons heen. Zo ziet op
Bali dus het einde eruit van het
aardse bestaan: een lege kokosnoot
op een verlaten strand.
Er zijn veel reisorganisaties en
vliegmaatschappijen die reizen
aanbieden naar Bali. Ook op in
ternet is veel informatie te vin
den. Goede websites om mee te
beginnen zijn bijvoorbeeld
www.indonesie.nl en
http://bali.startpagina.nl/
Reageren?
redactie.reizen@wegener.nl
Onze nieuwe brochure
2009 is er weerl
Voor brochure en
boekingen:
(0318) 58 09 58
www.bolderman.nl
Industrielaan 8
3903 AB VEENENDAAL
Telefoon 0318-580958
chen naar ons. Het paars van hun
sarong, het wit van hun tanden,
hun ontwapenende lach... Waar
moet je hier het eerst naar kijken.
In een klein dorp staan op het
plein in het centrum wel vijftig sar
cofagen klaar, in de vorm van stie
ren. Vrijwillig begint een man ons
rond te leiden. Het dorp is trots op
z'n veestapel van felle kleuren en
blinkend bladgoud. Onze gids
Ketut vertelt: „De stier en de koe
zijn heilig voor ons, omdat het die
ren zijn die ons alles geven: trek
kracht, huid, vlees en melk. Zon
der er iets voor terug te vragen en
zonder ooit te klagen."
„Daarom", vervolgt Ketut, „schui
ven wij de botten in de buik van
een stier. Als de rook van dit heili
ge dier opstijgt, zullen de goden
hem zeker verwelkomen." En daar
mee dus ook de ziel van de ver
brande overledene. De stier, of
diens beeltenis, garandeert de ziel
dus een goede reis en een goede
aankomst.
Met hun vrolijke kleuren en goud
papier staan de sarcofagen te schit
teren in de" zon. De klep onder aan
hun buik hangt open, aan hun
kostbare vracht wordt nog ge
werkt. Pakketten met botten en de
offergaven die al klaar zijn, worden
verzameld in een grote rieten ruim
te. Met enige schroom gaan we er
binnen. Mogen we dit allemaal wel
zien? Ja, dat mag. Weken is er ge
werkt aan alle kleurige offergaven,
die op hoge tafels staan opgetast.
Kunstige bloemstukken, cadeau
tjes, schalen vol eten. Schitterende
voorwerpen, bedekt met geweven
doeken en versierd met kwastjes,
bladgoud, verguld papier en spie
gels. Alles wordt maar één keer ge
bruikt, bij de tocht naar het crema-
tieveld.
Onder sommige tafels liggen men
sen te slapen, in hun mooie kleren.
Ja, het is behalve een van de plech-
tigste perioden in het leven van
een hindoe, ook een uitputtende.
En een van de duurste. Voordeliger
wordt het als velen tegelijk worden
gecremeerd. Zoals kennelijk in dit
dorp gaat gebeuren. De grote rie
ten schuur is speciaal voor deze ge
legenheid gebouwd en wordt ge
sponsord, zo staat te lezen op grote
baniers bij de ingang - door het
plaatselijke telecombedrijf
Als we doorfietsen, zien we een
paar dorpen verder grote rookplui
men boven de bomen uit stijgen.
Onze fietsen parkeren we tegen
een muurtje. We wikkelen onze sa
rong weer om, want ja, om nou in
een korte broek op een crematie te
verschijnen. Hier is het crematie
proces alweer een fase verder: een
rij rood met gouden stieren staat
op brandstapels te vlammen. Vuur
lekt uit hun bekken, hun buiklui
ken hangen open: hun vracht ligt
al te smeulen op de brandstapel.
Mannen met lange stokken porren
het vuur op. Echt nodig is dat niet,
want er staat een grillige bries, die
de vonken steeds een andere kant
opjaagt.
Mag ik een foto van jullie maken,
wil ik vragen met mijn ogen. Maar
het lukt me niet oogcontact te krij
gen met een groepje jongens, zo ge
concentreerd zitten ze naar het
vuur te kijken. Bij een ander groep
je lukt het me evenmin, omdat ze
alleen maar oog hebben voor mijn
Nike-schoenen.
Dan zwiepen vier mannen een
draagbaar het vuur in met daarop
een vrouwenfiguur. Eén, twee,
drie, in godsnaam. Haar kleren vat-
12 DAGEN RONDREIS
HET BAROKKE APULIA ITALIË
slechts v.a.
Diverse vertrekdata.
Diverse vertrekdata.
Diverse vertrekdata.
Diverse vertrekdata.
BIJ DE PRIJS INBEGREPEN
2 x overnachting Zuid Duitsland
2 x overnachting omgeving Faenza
2 x overnachting Manfredonia
5 x overnachting Monopoll
Dagelijks goed verzorgd ontbijt en diner
Comfort-class touringcar met chauffeur/
reisleider
Goed verzorgd afscheid buffet
Toeristenbelasting
BIJ DE PAUS INBEGREPEN
2 nachten in de omgeving van Zuid-Diritsland op
basis van halfpension
•7 nachten in het 3*holel Zora in het mooie plaatsje
Pnmosten, gelegen op een landtong voorzien van
alle aciliteiten, uw kamer heeft sat-tv, telefoon, airco,
minibar, badkamer met bad, douche, toilet en balkon
Dagelijks ontbijtbuffet en een dinerbuffet
Comfortclass touringcar met chauffeur reisleider
Excursies (excl. entreegelden en opt. excursie's)
Goed verzorgd afscheidsbuffet in Nederland
BIJ DE PRIJS INBEGREPEN
2 nachten in de omgeving van Nürnberg op basis
van halfpension
7 nachten in hotel Imperial te Opatija in een com
fortabele kamer met bad/douche en toilet
Dagelijks goed verzorgd ontbijt en 3-gangendiner
Excursies met de bus (excl. entreegelden)
Comfortclass touringcar chauffeur/reisleider
Goed verzorgd afscheidsbuffet
Toeristenbelasting
BIJ OE PRIJS INBEGREPEN
2 nachten in Duitsland op basis van halfpension
7 nachten in het 3' Sporthotel Bohemia te Rokytnice
in het centrum van het Reuzengebergte. Alle kamers
zijn v.v. badkamer met douche of bad, toilet, sat.TV en
telefoon. Fitnesscentrum (gratis)
Dagelijks ontbijtbuffet en 3-gangen diner
Excursies met touringcar (excl. entreegelden)
Comfortclass touringcar chauffeur/reisleider
Goed verzorgd afscheidsbuffet in Nederland
Toeristenbelasting