de Zeeuwen
spectrum
m
Onder elkaar koesteren we
onze verscheidenheid
Met Zeeuws meisje
heb ik helemaal niets
Mooie natuur en
hartelijke mensen
PZC
Zaterdag 20 december 2008
foto archief PZC/beeldbank Zeeuwse Bibliotheek
Naam: Wim Kolïjn
Woonplaats: Terneuzen
Functie: partijvoorzitter SCP
door Ondine van der Vleuten
Zeeland is de provincie waar Wim
Kolijn geboren en getogen is en
die hij nooit zou willen verlaten.
Kolijn is een Zeeuws-Vlaming,
specfieker: een man uit het Land
van Axel. „Die zijn vrij honkvast,
meer nog dan andere Zeeuwen
misschien. Als ik, noodgedwon
gen, zou moeten verhuizen, zou
dat een hard gelag zijn."
„In heel Zeeuws-Vlaanderen zie je
een Vlaamse mentaliteit. Elders in
Zeeland is in mijn waarneming de
bevolking per dorp toch redelijk
verschillend van inslag en soms
ook wel erg chauvinistisch. Onder
elkaar koesteren we onze verschei
denheid van dorpen en eilanden,
terwijl wij ons naar buiten als
Zeeuwen presenteren. Ik merk dat
zelf binnen SGP-verband. Als le
den van de Staatkundig Gerefor
meerde Partij heb je dezelfde
grondslag, maar toch blijkt het fu
seren van kiesverenigingen heel
gevoelig te liggen op bijvoorbeeld
Tholen. Het ene dorp kijkt argwa
nend tegen het andere aan."
Toen Groede als zelfstandige gemeente
werd opgeheven, in 1970, kreeg de voltalli
ge raad op het gemeentehuis een koninklij
ke onderscheiding opgespeld. Door burge
meester J.C. Everaars, wiens naam aan de
Uitvalsweg en het inmiddels alweer ge
dempte instructiezwembadje werd gekop
peld. Trots als een aap met zeven staarten,
zou mijn vader jaren later zeggen. De bur
gemeester, maar hij zelf ook.
In het gemeentehuis is al jaren een drukke
rij gevestigd.
Onder de naam Groede, op het bord bij
binnenkomst van het dorp, kwam eerst
Gemeente Oostburg te staan. Nu Gemeen
te Sluis.
Dezelfde gemeente, die afgelopen week on
der curatele werd gesteld.
De boot. Ach, de boot. Toen er nog
geen dubbeldekkers waren, nog
geen walradarketen, geen GPS-sys-
teem. De mist was zo dik, dat je bij aan
komst op het veerplein in Breskens niet
eens de fuik kon zien. In die kleine wereld
ging je zonder het minste voorbehoud aan
boord. Het was knus. Grote verhalen van
de medepassagiers, over die keer dat ze
bijna op een Rus hadden gezeten. Terug
slaande motoren, een in alle naden sidde
rend schip, het ontstelde gezicht van de
Russische matroos die ze bijna de hand
konden schudden. En je kwam altijd weer
aan de overkant. Om op de tast in Middel
burg te belanden.
De afgedankte veerboten varen nu in de
Middellandse Zee. En we hebben al vijf
jaar een tunnel. Daar is het nooit mistig.
Laat uit Nijmegen in de trein naar
Zeeland. Druk druk, zelfs na de
avondspits. Pas bij Bergen op Zoom
is het of de hele trein leegstroomt. En ratel
je in een coupé die je bijna helemaal voor
jezelf hebt over het Schelde-Rijnkanaal.
Vier banken verder zit een leeftijdgenoot
zich ook te verliezen in de leegte waar we
doorheen snellen. 'Biena tuus hé'. Een Be
velander, met eindbestemming Goes.
Het grootste deel van het traject pinkelt er
hier en daar een eenzaam lichtje in de
zwarte polders. Richting Sloedam probe
ren een paar nachtbrakers op de A58 de
trein in te halen. De conducteur komt
langs, op weg naar de voorste wagon, zo
dat hij in Vlissingen niet zo ver hoeft te lo
pen. Zijn groet - 'Bina tus hé' - verraadt de
overkant. Breskens, een gokje. Boven het
Sloegebied staat de hemel in brand. Ant
werpen, maar dan in het klein. Middel
burg heeft de allure van een eindstation.
Trein, machinist, ze weten het: hier hoefje
niet meer op volle snelheid te komen.
Wat maakt Zeeland tot Zeeland?
Afgelopen dagen was het op
eens een item. Nee, niet de
rechtbank, niet dat kantoor van de politie.
Ook zonder die instellingen waait de
wind, daarover zijn we het gauw eens.
Iedereen heeft wel een idee, een gevoel bij
wat Zeeland wel of niet is. Bestaan er ei
genlijk wel Zeeuwen, zijn het niet allemaal
eilanders? Zo spreken ingewijden. Buiten
staanders hebben het vooral over het ein
de van de wereld, waar bijna niemand
woont. We laten hen maar in de waan. Af
hankelijk van welke kant je opkijkt, is Zee
land ook het begin.
De lucht proeft zilt in de luwte van de
dijk. Bestand tegen een superstorm, uit
welke hoek die ook waait. Hopen we. Zo
lang er Zeeuwen zijn, die met de hand op
hun pet naar elkaar roepen dat het hard
waait vandaag, houden we het wel droog.
Toch, hé?
Naam: Cees van Belzen
Woonplaats: Sint Laurens
Functie: directeur Flillebrand
struktiebedrijf in Middelburg
Kon
door Nadia Berkelder
Het is een voordeel om je bedrijf
als Zeeuws te kunnen profileren,
vindt Cees van Belzen. „In het be
gin vinden mensen het een beetje
gek. Zeeland? Komen daar brug
genbouwers vandaan? Je moet
eerst naam maken, maar Zeeuwen
staan goed bekend: Ja is ja, nee is
nee, we staan te boek als harde
werkers en dat is een voordeel."
„Het is een kwalijke zaak dat aller
lei instanties uit Zeeland dreigen
te verdwijnen. Het vertrek van de
politie of de rechtbank raakt ons
bedrijf natuurlijk niet direct, maar
ik vind het vreemd dat ze alles
gaan centraliseren. Dat is in het on
derwijs de laatste jaren ook ge
beurd en daar komt iedereen nu
ook van terug."
Of Van Belzen een Zeelandgevoel
heeft? „Van nostalgie houd ik niet,
met Zeeuws meisje heb ik hele
maal niets, maar een modern Zee
land, dat wil ik best uitdragen.We
kunnen wel inzetten op mst,
maar er moet o.ok bedrijvigheid
blijven, en het liefst schone bedrijr
vigheid."
Naam: Aly Wisse
Woonplaats: Colijnsplaat
Functie: Werkt als subsidieadviseur
en heeft samen met haar man een
akkerbouwbedrijf.
door Rob Paardekam
„Wat Zeeland zo mooi maakt?
Het fraaie weidse landschap en de
dijken." Aly Wisse uit Colijnsplaat
zegt nog iedere keer te genieten
als ze Zeeland komt binnenrijden.
Wisse komt oorspronkelijk uit het
hoge noorden. Ze is geboren in
het pittoreske Giethoorn.
Inmiddels voelt Wisse zich een
echte Zeeuwse. Zij en haar man
wonen hier ook al weer 27 jaar.
„Ik heb nooit een dag heimwee
"naar het noorden gehad", stelt ze.
„Ik ben hier heel gelukkig." Begin
tegen Wisse niet over stugge
Zeeuwen, want zo heeft: zij het
nooit ervaren. „Integendeel, we
zijn hier vanaf dag één hartelijk
ontvangen. We hadden echt het
gevoel welkom te zijn. Ik was een
jaar of 25 toen we hier kwamen en
weet nog dat de buren direct met
een'bloemetje aan kwamen zet
ten." Het mooiste plekje in de pro
vincie is volgens Wisse het haven
tje van Geersdijk aan haar geliefde
Veerse Meer. „Daar zou ik ooit
nog wel eens aan willen wonen."