Laveren in de Caribt
Umffi
Nederlandse Antillen
houden op te bestaan
Curaqao en Sint Maarten worden
autonome landen binnen het Ko
ninkrijk der Nederlanden. Bonaire,
Saba en Sint Eustatius (BES) wor
den bijzondere gemeenten van
Nederland. Aruba is sinds 1986 al
een autonoom land binnen het ko
ninkrijk door de toen verkregen
'status aparte'.
De BES-eilanden krijgen voor het
eerst een eigen gezamenlijk poli
tiekorps. Tussen de korpsen in het
Caribisch deel van het Koninkrijk
zal worden samengewerkt zodat
politiemensen op alle eilanden be
voegd en inzetbaar zijn.
Handhaving van de openbare orde
en veiligheid en de hulpverlening
op Curasao en Sint Maarten valt
onder gezag van de ministers van
Justitie van de nieuwe landen. Als
Nederland vindt dat die iets nala
ten te doen, kan het bijvoorbeeld
een eigen justitieel onderzoek be
ginnen, op basis van de zogeheten
aanwijzingsbevoegdheid.
Op de BES-eilanden zijn de Neder
landse minister van Binnenlandse
Zaken en Koninkrijksrelaties en de
Nederlandse minister van Justitie
verantwoordelijk.
De schulden van de Nederlandse
Antillen worden voor een bedrag
van rond de 1,5 miljard euro gesa
neerd door Nederland. Er zijn bin
dende afspraken gemaakt over op
orde houden van begrotingen en
inning van belasting.
Er komt één centrale bank voor
Curaqao en Sint Maarten.
Na de staatkundige hervormingen,
gaan de Nederlandse pensiona-
do's op Bonaire, Sint Eustatius en
Saba onder de verplichte zorgver
zekering vallen die voor deze ei
landen gaat gelden.
De Amerikaanse dollar wordt de
officiële munteenheid van de
BES-eilanden. Curasao en Sint
Maarten zullen samen een nieuwe
munt kiezen.
Nederlanders die nu naar de Antil
len verhuizen, genieten een hypo
theekaftrek van maximaal 27.000
Antilliaanse guldens voor een 1e
woning. Op alle eilanden blijft dat
waarschijnlijk voorlopig zo.
10 Dinsdag 16 december 2008 PZC
keuze worden gemaakt, dan nu gebeurt.
„De BES-eilanden (Bonaire, Sint Eustatius
en Saba, red.) zijn straks Nederlands grond
gebied, maar houden Antil
liaanse wetgeving. Dat is
toch volstrekt gekunsteld?!
Als de Antillen af willen van
hun huidige bestaansvorm,
moeten ze ook accepteren jj
dat er zaken worden rechtge-
trokken zoals de ziekenzorg
en milieuwetgeving. Wil je dat
niet, word dan volledig onafhan
kelijk en houd op met 'kolonialis
me' roepen."
Positievere geluiden zijn er ook: „Een van
de belangrijkste voordelen in de nieuwe si
tuatie zal zijn dat de eilanden veel meer ver
antwoordelijk worden voor hun eigen ge
bied", zegt Glenn Helberg, voorzitter van
OCAN (Overlegorgaan Caribische Nederlan
ders). „Grote beslissingen werden altijd op
Curasao genomen en dat heeft minder aan
dacht voor problemen op de andere, kleine
re eilanden."
Helberg vindt protest op de eilanden tegen
de nieuwe verhoudingen tussen Nederland
en de Antillen begrijpelijk. „In referenda
heeft een meerderheid steeds gekozen voor
de andere staatsvorm, maar dat wil.niet zeg
gen dat iedereen het ermee eens is. Kijk, we
Curasao
Westpunt
Soto
San Willibrordo
Willemstad*
Nieuwpoort
Oppervlakte: 444 km2
Aantal inwoners: 141.000
Toekomstige status: Autonoom land
JAMAICA
CARIBISCH
GROTE OCEAAN
Wat zullen de gevolgen zijn
van het plan om de
Nederlandse Antillen te
ontmantelen? En wie heeft er
het meeste baat bij: de
politici, de bevolking,
Nederland? „De politici
moeten scoren, dus zal dit
feestje gewoon doorgaan."
door Joost Bosman
en John Jas
I Oppervlakte eilanden t.o.v. elkaar
Een 'bizarre, absurde constructie'
noemt socioloog en Antillenken-
ner Aart Broek het nu voorliggen
de concept. „Het is niet helder
wie waar over gaat met als gevolg
dat er weer een torenflat aan consultants
moet worden ingevlogen om advies uit te
brengen over hoe het straks verder moet",
verzucht Broek. „Maar ja, de politici - aan
beide kanten -moeten scoren, dus zal dit
feestje gewoon doorgaan."
Dat de schuld van zo'n anderhalf miljard eu
ro wordt gesaneerd ziet Broek -die zelf twin
tig jaar op Curasao woonde- zeker als een
positief punt. „Daardoor krijgt de Antilliaan
se overheid meer financiële speelruimte,
wat op korte termijn de bevolking ten goe
de komt. Er kan weer worden geïnvesteerd
in de gezondheidszorg, in het onderwijs en
de Antilliaanse pensioenfondsen zullen
eindelijk hun verplichtingen kun
nen nakomen."
Maar op de lange termijn lost
het niets op, denkt Broek. „Ik
heb niet de illusie dat met dit
plan over vijfjaar op de Antillen alles voor
elkaar is. Er zullen weer nieuwe schulden
worden gemaakt en het financiële wanbe
heer blijft bestaan. En dan komen ze toch
weer bij Nederland aankloppen."
Volgens Broek moet er een veel duidelijker
Oranjestad
Oppervlakte: 180 km2
Aantal inwoners: 103.000
Status: Blijft autonoom land
Bonaire
Rincon
Karpata
Antriol
Kralendijk Nikiboko
Wanapa"
Oppervlakte: 288 km2
Aantal inwoners: 14.500
Toekomstige status: Gemeente
Noord
Aruba
Paradera