W koeien. In
'Voermachine scheelt
paar uur werk
'Wel groeienmaar
niet qua personeel
De agrarische wereld sombert niet vanwege de economische crisis
maar ziet juist groeikansen. Dat bleek gisteren op de openingsdag van
AgroVak, 's lands grootste landbouwmechanisatie-evenement in de Bos
sche Brabanthallen.
1 O Woensdag 10 december 2008 PZC
En de boer...
hij ploegt nog
steeds voort
door Joep Trommelen en Miriam van den Brand
De Maserati op de
parkeerplaats van
de Brabanthallen
valt op. Je ploegt
er wat moeilijk
mee misschien,
maar hij zou toch wel eens eigen
dom kunnen zijn van een slimme,
innovatieve boer. Want aan hen is
de toekomst, zo schijnt het.
Binnen vergapen duizenden colle
ga's zich aan de nieuwste snufjes
op landbouwgebied, op 40.000 vier
kante meter showroom waar 230
bedrijven zichzelf laten zien. In een
aparte zaal nemen een paar hon
derd veelal in het zondagse pak ge
stoken boeren deel aan een congres
met de titel: 'Agrarische schaalver
groting: grenzeloos?'
De moderne boer is steeds meer
een manager, legt Joop Wijn daar
uit. De directeur Midden- en Klein
bedrijf van de Rabobank Neder
land aait de zaal over de bol. „Het
wereldwijde succes van de Neder
landse landbouw is te danken aan
de samenwerking van bedrijven,
overheid, onderwijs en financiële
instellingen", legt de oud-CDA-mi
nister van Economische Zaken uit.
En, crisis of geen crisis, de boeren
kunnen op zijn bank - met afstand
de grootste kredietverstrekker aan
de landbouw - blijven rekenen. Het
verwijt dat banken momenteel wei
geren te lenen gaat voor de Rabo
bank en de boeren niet op. Tot en
met oktober is er dit jaar juist méér
geleend aan land- en tuinbouwers.
Maar er wacht de sector wel een
kleine revolutie, ook al zullen de
traditionele 'gezinsbedrijven', nu sa
men de helft van de sector, ook in
de toekomst de kurk blijven waar
op de landbouw drijft.
Zij zullen op z'n best licht groeien,
denkt Wijns bank. De kleinste be
drijven (nu een kwart) moeten blij
zijn als ze zich kunnen handhaven.
Het andere kwart, de grote bedrij
ven mét personeel, zullen echter
'forse groei' laten zien. Schaalvergro
ting is niets nieuws in de Neder
landse landbouw. Tussen 1970 en
nu nam het landbouwareaal af van
2,1 miljoen hectare naar 1,8 miljoen
hectare. Het aantal boerenbedrij
ven nam af van 185.000 naar
65.000. De bedrijven werden dus
veel groter. Een ontwikkeling die
de komende jaren versneld lijkt te
gaan worden.
Als boeren durven te innoveren,
zullen banken hen daar graag mee
helpen. Wijn: „De technische resul
taten van de Nederlandse land
bouw overtuigen financiers ervan
dat investeren goed is." En: „Goede
ondernemers kunnen kansen pak
ken waar anderen twijfelen."
Samenwerking en specialisatie zijn
de toverwoorden. „Loonwerk- en
mechanisatiebedrijven zullen een
belangrijker positie krijgen."
Grenzen aan de groei zijn er niet,
stelt Wijn. De Rabobank zal telkens
weer, net als in het verleden, 'man
Jonge bezoekers gisteren op de beurs AgroVak 2008 in de Brabanthallen in Den B
en plan' beoordelen. Landbouwmi
nister Gerda Verburg, druk met
haar begroting, liet zich gisteren ver
vangen door haar directeur-gene
raal Annemie Burger. Ook zij
maant de tot in China beroemde
Nederlandse landbouwers 'niet stil
te gaan zitten'. „Want de beste on
dernemers van vandaag zijn niet
per se de beste ondernemers van
morgen!"
De geleidelijke afschaffing van de
Europese melkquotering tot 2015
biedt met name melkveehouders
groeikansen. Want de wereld (In
dia en China voorop) schreeuwt
om melk, en niet alleen melk. c
Verburg wil 'echte doorbraken', r
weet haar plaatsvervangster. In D
2020 moet er immers een duurza- d
me veehouderij zijn, waarin bijvoor- d
beeld ook dierenwelzijn verzekerd I
is. r
Er gebeurt al heel veel, schetst Bur- F
ger. Glastuinbouwers die van ener- r
gieslurpers -producenten worden d
dankzij aardwarmte, iets waar Wijn e
ook graag de portemonnee voor d
trekt. Dankzij gps-apparaten is 'pre- z
cisielandbouw' mogelijk. In de toe- g
komst gaan robots niet alleen die- n
ren voeden maar ook onbemand d
Kees Simons (39),
melkveehouder
uit Steenbergen:
X X Te hebben
de toekomst wil ik wel
een tweede melkrobot.
Dat betekent eén groei
naar 100 tot 120 koeien.
Dan is het pas financieel
aantrekkelijk.'
„Het is ook wel nodig
om een toekomstper
spectief te bieden aan de
kinderen. De oudste
twee hebben nog weinig
interesse in het bedrijf,
misschien de jongste
van 5 in de toekomst. Ik
heb het bedrijf pok over
genomen van mijn va
der. Verder uitbreiden
naar 200 of 300 koeien
vind ik niet nodig. Dan
verandert je hele be
drijfsvoering en zou ik
met personeel moeten
gaan werken. Daar heb
ik geen zin in."
„Ik denk eerder aan ver
dere automatisering die
me werk uit handen kan
nemen. Een automati
sche voermachine is na
tuurlijk handig, dat
scheelt toch weer een
paar uur werk."
Kees Simons.
Wim Sloot (57), eigenaar
loonwerkersbedrijf
uit Aerdt:
I;
k zie in de omge
ving dat steeds
meer kleine loon-
werkersbedrijven ver
dwijnen. Of ze kunnen
geen opvolger vinden,
óf ze schakelen over op
het grondverzet en sto
ten de agrarische tak he
lemaal af"
„Wij combineren die
twee dingen. Van ons
werk is nog steeds 70
procent agrarisch. Bij
ons in de buurt staan
veel gemengde bedrij
ven die steeds groter
worden. Over werk heb
ben we dus zeker niet te
klagen. Er werken bij
ons nu zeventien men
sen. Je hebt gewoon een
redelijk aantal nodig
om alle taken te kun
nen uitvoeren."
„We willen wel groeien,
maar niet qua perso
neelsleden. Wij zoeken
het meer in nieuwe ma
chines die meer werk
kunnen doen in dezelf
de tijd en het rendabel
inzettep van die machi
nes."
