Radiopioniers schreven geschiedenis
Winst van Tresj Percussie brengt
COC Songfestival naar Zeeland
PZC Maandag 8 december 2008 17
Telefonieverbinding
met Indonesië was
destijds wereldnieuws.
door Rinus Antonisse
MIDDELBURG - Met internet en mo
biele telefoon ligt de hele wereld
tegenwoordig in een oogwenk bin
nen handbereik. We kunnen tot
in alle uithoeken met mensen com
municeren en elkaar nog zien ook.
Een eeuw geleden lag dat wel even
anders. Een koloniale mogendheid
als Nederland was voor het uitwis
selen van informatie met de Oost
en de West aangewezen op de
boot - en later ook het vliegtuig -
als postbesteller. Dat verbeterde be
gin 20ste eeuw al flink door de
aanleg van kabels over land en zee
bodem, maar rechtstreeks persoon
lijk contact was onmogelijk.
Precies tachtig jaar geleden veran
derde dat ingrijpend door succes
volle proefnemingen met telefonie-
gesprekken via de korte golf tus-
Vorstin kon zich voor het
eerst direct tot onderdanen
in Oost en West richten
sen Den Haag en Bandoeng. In ja
nuari 1929 opende koningin-moe
der Emma deze telefoondienst offi
cieel. Het moederland was voor de
mensen in Nederlands-Indië een
stuk dichterbij gekomen, althans
via de ether. Over de mensen ach
ter de totstandkoming van deze
rechtstreekse uitwisseling van ge
sprekken, schreef Middelburger
Hans Vies (1935) het boek Hallo
Bandoeng, Nederlandse Radiopio
niers 1900-1945.
Een eerbetoon aan deze vergeten
mensen, noemt hij het. Met name
aan de student lohan Numans, die
als stagiair bij Philips in Eindho
ven de grote gangmaker was ach
ter de bouw van de korte golf-tele-
foniezender (PCJJ genaamd), waar
mee Nederland wereldwijd voor
op liep.
Vies vindt het een tekortkoming
dat in ons land zo weinig aandacht
wordt geschonken aan mensen
met talenten, die door vindingen
en het uitwerken van ideeën baan
brekende processen in gang zet
ten. Als verwoed radioamateur
(vooral luisteren, niet zenden; op
het dak van zijn huis staat een klei
ne schotelantenne, waarmee hij
meer dan 3000 tv- en radiosta
tions binnenhaalt) wil hij in elk ge
val de radiopioniers uit de vergetel
heid halen. En hij kan Numans,
die bij zijn moeder in pension lag
en in 1944 bij oorlogshandelingen
om het leven kwam, eren.
Het is, erkent Vies, deels een tech
nisch getint boek. Daaraan is ge
zien het onderwerp, niet aan te
ontkomen. Maar hij heeft ook veel
plaats ingeruimd voor de levens
verhalen van de mensen achter de
techniek. Zijn beschrijving van de
wijze waarop student Numans bij
Philips binnenkwam, levert een
aardige inkijk op in het reilen en
zeilen bij dit bedrijf. Baas Anton
zelf onderkende de kwaliteiten
van de jongeman en gaf hem een
kans zich waar te maken. Beiden
werden overigens beloond met
een koninklijke onderscheiding.
Een beloning voor het feit dat ko
ningin Wilhelmina en prinses
Juliana zich voor het eerst direct
tot hun onderdanen in Oost en
West konden richten. De plechtige
toespraken staan in het boek. Het
was destijds wereldnieuws en
bleef de mensen aanspreken. Het
populaire lied Hallo Bandoeng van
Willy Derby uit 1929 getuigde daar
van. In zijn boek besteedt Vies
ook aandacht aan de bouw van ra
dio Malabar in Indië (project van
Cornelius de Groot), de radiodistri
butie en -omroep en de mensen
daarachter. Zaterdag 13 december
wordt het boek ten doop gehou
den in de Drukkerij te Middelburg
(11.00 uur).
Hallo Bandoeng, Nederlandse Radio
pioniers 1900-1945. Door ir Hans
Vies. Uitgave Walburg Pers, Zut-
phen. Prijs 22,30 euro.
Hans Vies schreef het boek Hallo
Bandoeng, als eerbetoon aan de ra
diopioniers die in het begin van de
twintigste eeuw rechtstreekse ge
sprekken over grote afstand moge
lijk maakten. foto Ruben Oreel
Zeeuwen krijgen open
doekje van publiek en
lof van de vakjury.
door Ernst Jan RozendaaB
ROERMOND - Het COC Songfesti
val vindt volgend jaar in Zeeland
plaats. Dat is het gevolg van de
winst, afgelopen zaterdagavond in
Roermond, van Tresj Percussie.
De zeskoppige Zeeuwse percussie
groep kreeg tijdens de veertiende
editie van het festival een open
doekje van het publiek en lovende
woorden van de vakjury.
„Het was heel onwerkelijk, ook al
hielden we een klein beetje reke
ning met de winst", vertelde per-
cussioniste Ruby Engelberts na af
loop. „We wisten dat we een bij
zondere presentatie hadden, maar
zoiets kan goed vallen of helemaal
niet." De meesten van de zeven
tien deelnemers zongen mee met
een cd, maar Tresj Percussie ver
zorgde een complete show. Die
sloot aan bij de naam van de
band. Zangeres Indra Warman, gi-
tariste Pascale Petitiaux en bassist
Wouter Apner kregen ondersteu
ning van Francien van Ouwerkerk
op een pvc-pijp, Jan Eggebeen op
een wasbord en Engelberts op een
kliko. „We hebben onze naam let
terlijk genomen", verklaarde Engel
berts. „Met vuilnis als percussie."
In de kliko zat licht en Warman
begon het liedje 'Ik wil eruit' van
achter een verlicht ziekenhuis-
scherm. Daarmee symboliseerde
-ze dat ze uit de kast kwam.
Overigens relativeerde Engelberts
de maatschappelijke betekenis van
De Zeeuwse groep Tresj Percus-
sie heeft zaterdagavond in Roer
mond het COC Songfestival ge
wonnen. Dit wordt daarom vol
gend jaar in Zeeland gehouden.
het COC Songfestival. „Het is een
amateur muziekconcours, georga
niseerd door het COC. Zeg maar
een landelijk georganiseerd vereni
gingsfeestje. Als je op het podium
staat wil je geen boodschap uitdra
gen, maar gewoon zo goed moge
lijk presteren."
Het COC Songfestival is ooit be
gonnen in een jaar dat Nederland
niet meedeed aan het Eurovisie
Songfestival. Aangezien dat juist
bij homoseksuelen enorm in de
smaak valt, werd besloten een ei
gen songfestival te organiseren.
Dat is een traditie geworden. Met
volgend jaar voor het eerst een fi
nale in Zeeland. Engelberts: „Roer
mond was 's middags al roze ver
sierd. Het zou mooi zijn als we vol
gend jaar Zeeland ook roze kun
nen kleuren."
O Bekijk een filmpje van het win
nende optreden op www.pzc.nl