bij een
disco
must'
3 spectrum
Wat zijn de
regels en hoe
schadelijk
is het?
PZC
Zaterdag 6 december 2008
Bij feestcafé De Zoom in Renesse was het
vrij rustig. In beide Schouwse uitgaansgele
genheden konden we elkaar goed ver
staan. De muziek stond luid genoeg voor
de mensen op de dansvloer, en een drank
je bestellen aan de bar was te doen zonder
hard te moeten schreeuwen. De decibelme
ter gaf aan dat het geluid in Trinity tussen
de 90 en 92 decibel was, en in De Zoom
tussen de 91,3 en 94,7.
Op naar Goes. We begonnen bij Jersey,
waar de muziek vrij hard stond. De hoog
ste piek was 100,5 decibel, maar meestal
was het rond de 97. Ondanks de trillingen
van de bas konden we elkaar redelijk ver
staan. Hoe anders was dat in El Toro. Daar
was een populair r&b-feest aan de gang.
De heftige muziek van 95 tot 99 dB met
zware bas trilde onaangenaam door je hele
lichaam. We moesten wel héél hard bij el
kaar in de oren schreeuwen. In club Devo,
waar het iets rustiger was, was dit beter: de
beat was heftig genoeg om goed op te kun
nen dansen (91 tot 93,4 decibel), maar niet
zo hard dat het pijn deed aan je oren.
Zaterdagavond, Terneuzen. In feestcafé De
2 Heeren was volop bedrijvigheid. In de
woelige menigte kwam het'geluid niet ho
ger dan 93,1 decibel.
In Divine in Middelburg gaf de meter tus
sen 93 en 96 decibel aan. In danscafé Schut
tershofkonden we elkaar iets moeilijker
verstaan, maar een drankje bestellen aan
de bar ging probleemloos. We kwamen
hier overigens bijna niet binnen. Niet om
dat we te jong waren, maar omdat het al
half drie was geweest, en je voor die tijd
binnen moet zijn voordat de tent sluit om
vier uur. Dankzij een aardige portier kon
den we het laatste resultaat noteren: van
91,7 tot 97,5 decibel. Op naar huis, haar
bed. Zonder pieptoon in de oren.
grand café moest worden, als filter
tegen het afketsen van het geluid."
And ré Verhoef, eigenaar van El
Toro en Club Devo in Goes heeft
niet het idee dat het geluid in zijn
clubs harder staat dan in andere dis
cotheken. „De test is natuurlijk ook
een momentopname. Bij Club De
vo vind ik het resultaat aan de ho
ge kant. Omdat het publiek daar
wat ouder is, zetten we de muziek
niet hoger dan 92 decibel. In de kel-
derbar is dat nog minder. In El
Toro staat de knop op rond de 95
decibel. De bas is heftig op die r&b
en bubblingfeesten. Ik heb voor
beide gelegenheden een live-mu-
ziekvergunning, dus er zit geen be
grenzing op de apparatuur. Oor
dopjes zijn aanwezig, maar niet al
het personeel gebruikt ze."
„In discotheken loopt het perso
neel soms nog een groter risico
dan het publiek", zegt geluidstech
nicus Eman. „Het geluid is door
weerkaatsing harder in een hoek of
bij een muur dan in een open deel
van de ruimte. Vaak is de bar, de
voornaamste werklocatie in een
disco, gedeeltelijk afgeschermd,
waardoor barmedewerkers nog
meer belast worden dan bezoekers.
Goede op maat gemaakte oordop
jes zijn daarom een must."
Stel: een barman werkt twee da
gen per week een dienst van
acht uur in een discotheek, van
21.00 tot 05.00 uur. De eerste uren
staat het volume op 85 decibel. Vanaf
23 uur wordt het 92 decibel en vanaf 1
uur 95 decibel. Het laatste uur (na slui
tingstijd) staat het volume weer op 85
decibel. Hij gebruikt geen oordopjes.
Hoe schadelijk is dit?
Volgens de Arbowet mogen werkne
mers worden blootgesteld aan een
dagdosis van 80 decibel. Deze dagdo
sis is gebaseerd op werkdagen van
acht uur, vijf dagen per week, veertig
jaar lang, en is een gemiddelde. De ho
gere waarden wegen zwaarder dan de
lagere.
Hoe hoger het aantal decibel, des te
groter de kans op gehoorschade. Bij
elke drie decibel hoger dan 80 deci
bel, verdubbelt de intensiteit van het
geluid. Met andere woorden: dan hal
veert de tijd die je eraan blootgesteld
mag worden. Dus vier uur lang aan 83
dB, twee uur lang aan 86 decibel, tot
en met een kwartier aan 95 decibel.
Vanaf 100 decibel treedt acute gehoor
schade op.
Omdat de intensiteit van het geluid
exponentieel toeneemt, halveert ook
het aantal jaren dienstverband dat
een werknemer aan een dagdosis mag
worden blootgesteld.
Als de dagdosis hoger is dan 80 deci
bel, is de werkgever verplicht zijn me
dewerkers te informeren en bescher
men. Vanaf een dagdosis van 85 deci
bel en hoger, is het personeel wette
lijk verplicht bescherming te dragen.
De grenswaarde van 87 decibel in het
oor mag, inclusief het dempende ef
fect van gehoorbescherming, nooit
worden overschreden.
„Het risico van gehoorschade wordt
vaak onderschat", zegt Paul Ebbing,
audioloog bij het Audiologisch Cen
trum in Goes. „Mensen ervaren vaak
pas een verdubbeling van de geluids
sterkte bij een verschil van 10 decibel,
terwijl een verschil van 3 decibel al
een verdubbeling is van de intensiteit.
Werknemers hebben daardoor niet
altijd door dat ze risico lopen."
Gehoorschade is blijvend. Ebbing:
„Met gehoorschade kan je gesprekken
in rumoerige ruimten of slechte akoes
tiek slechter verstaan. Ook heb je
moeite met telefoneren. Gehoorbe
scherming moet je de hele tijd dra
gen. Als je tien procent van de tijd dat
je het nodig hebt geen bescherming
draagt, krijg je de volle dosis min drie
decibel. Dat betekent dat je bijna net
zoveel schade oploopt als wanneer je
geen bescherming droeg."
Terug naar het rekenvoorbeeld. Bas
Sorgdrager van het expertisecentrum
geluid en arbeid van de ArboUnie
geeft antwoord. „De dagdosis is voor
deze persoon ongeveer 92 decibel.
Omdat hij twee dagen in de week en
zonder gehoorbescherming werkt,
duurt het ongeveer vijfjaar voordat
er schade ontstaat. Individuele gevoe
ligheid en andere situaties met schade
lijk lawaai kunnen die periode langer
of korter maken."
