De nachten zijn
we
20 Zaterdag 6 december 2008 PZC
Het natuurgebied Den Inkel bij Kruiningen ontstond in de
rampnacht van 31 januari op 1 februari 1953. Het zoute wa
ter trok diepe sporen in het land. Na het dichten van de
dijk bleven er schuurgaten - welen. Jo Koeman zwemt al
dertig jaar een paar rondjes in één van die welen, als het
4 kwik 25 graden of meer aangeeft.
tekst Jan van Daimme
foto's Dirk-jan Gjeltema
Waaibomenhout. Het
bosje waar we wande
len, is begin jaren zes
tig van de vorige eeuw
ingeplant. Met dank aan de Heide
maatschappij. Iepen, essen, enkele
populieren, een berk, wat elzen en
,eiken. Voor de houtwinning. Maar
Staatsbosbeheer, die het gebiedje
meteen naast de veerhaven van
Kruiningen kreeg toegewezen,
heeft nooit gekapt. Door de dichte
beplanting bleven alle bomen on
dermaats. Alleen aan de rand kre
gen ze voldoende licht en lucht,
daar staan exemplaren, die je echt
kunt omarmen.
Waaibomenhout. Het is niet het
enige puntje van kritiek dat Jo Koe-
i .man heeft. Hoewel hij geen echte
natuurgids is, weet hij zeker waar
hij het over heeft. Hij is 75 jaar en
woont sinds 1985 midden in het
gebied. Als hem iets niet zint,
maakt hij instanties en de krant
deelgenoot van zijn opvattingen.
Rakker III mag mee, een levenslus
tig hondengeval van een maand of
zeven, acht, dat - zeker weten -
schromelijk verwend wordt door
zijn baas. Nee, hij lijkt niet op de
Dobermann op de verbodsborden,
die Staatsbosbeheer aan het begin
van sommige paden heeft neerge
zet. Opvallend: de Dobermannen
hebben een volwassen staart. Koe-
r man vertelt dat hij de staarten er
eigenhandig op geverfd heeft, hij
is tegen couperen.
Onze gids heeft volop in de fruit
bomenverkoop gezeten. Hij is nog
altijd een actieve sierteler, bij wie
je ondermeer dakplatanen en lei
linden kunt aanschaffen. Zijn oor
deel over de open plek aan de oost
kant van het bos, waar natuurbe
heerders een paar stroken nieuw
plantgoed hebben gezet naast een
oude boomgaard, is niet mals.
„Doodzonde", zegt hij, „onkruid
overwoekert de jonge hazelaar,
meidoorn en andere besdragers.
Het zal ooit goed komen, maar of
ik dat nog zal meemaken?"
Als we vlakbij de zeedijk vanaf de
verharde polderweg het bos in
gaan, wijst Koeman op een beton
nen uitstulping. Het is het topje
van een caisson, die in het najaar
van 1953 werd gebruikt om de zee
buiten te sluiten. Zijn vrouw Rie
heeft slapeloze nachten als de
wind het bos stem geeft. Het boek
je met getijdetabellen ligt altijd on
der handbereik. De herinneringen
buitelen over elkaar heen. Aan hoe
het water door de Kadijk spoot,
omdat er zoveel konijnengangen
in zaten. Aan de veerboot de Dord
recht, die door het dijkgat naar bin
nen werd geslagen en de volgende
ochtend op de Polderweg lag. Aan
Jopie Dek, die vier dagen na de
rampnacht - toen eb en vloed nog
steeds vrij spel hadden - twee paar
den levend in een schuur aantrof.
Elke keer als het water steeg stap
ten ze met hun voeten in de ruif
en staken hun koppen door de zol
dering, waarvan ze de planken
hadden losgeramd.
Io Koeman heeft: afge
lopen zomer nog
de diepte van de
welen ge
peild. Min
stens 8,5
meter.
In de
grote /IfplP
plas, meteen onder de zeedijk,
zoekt hij verkoeling als het echt zo
mert. De iets meer naar binnen ge
legen weel vindt hij daarvoor niet
helder genoeg.
Het is best drassig op ons rondje.
Een lage polder. 'Als
de dijk het be
geeft, ver
drin
ken
als ratten', had zijn vrouw eerder
bij de koffie gezegd. Even naar het
westen - bij de onttakelde veerha
ven - maken bulldozers en shovels
het terrein bouwrijp voor een nieu
we woonwijk. Koeman: „Als je
een indruk wilt hebben hoe het er
hier in de polder uitzag nadat de
dijk gedicht was en er net zand
was opgespoten, dan moet je daar
maar eens gaan kijken. Ze hogen
het terrein nog behoorlijk op
ook."
De verwilderde boomgaard aan de
rand van het gebied levert nog
steeds peren en appels. Erg in trek
bij de inwoners van Kruiningen,
zegt Koeman. Alleen voor de Beno-
ni - een vroege zomerappel - zijn
te weinig liefhebbers langs ge
weest.
We stuiten op nog een stukje re
cente geschiedenis. Op het eerste
oog is het niet meer dan een kist,
die om een afsluiter van een pijp
leiding is heengebouwd. DPO, De
fensie Pijpleidingen Organisatie,
staat er op een info-bordje.
Ook het leger maakt de verteller in
hem los. Dertig jaar werkte hij
voor die dienst. Thuis bewaart hij
het blauwgrijze jasje, met twee
strepen op de mouw - korporaal
eerste klas. Het is puntgaaf. In wat
nu zijn siertuin is lag tot een jaar
of tien geleden een oliedepot van
de NAVO. Aangelegd half de jaren
vijftig, toen rood een gevaar was
Het natuurgebied Den Inkel
ligt pal onder de zeedijk, net
ten oosten van de oude veer
haven bij Kruiningen.
►Jn de nacht van 31 januari
op 1 februari 1953 brak de
dijk er door. Nadat de zee
weer buiten gesloten was,
werd er bos ingeplant.
De welen in.het gebied zijn
door het zeewater uitge-
schuurd. Op diverse plaat
sen aan de rand van het wa
ter duiken caissons op, die
gebruikt werden bij het dich-
ten van de dijk.
Het gebied is ongeveer 22
hectare groot Staatsbosbe
heer houdt toezicht en
zorgt voor de natuurontwik
keling.
Den Inkel
