Terreur in naam van het dier
spectrum
PZC
Zaterdag 6 december 2008
10
proeven Coalitie wil geen commentaar ge
ven. „We praten alleen over dierenleed,
niet over de rookwolken van de overheid."
Hoewel de AIVD goed op de hoogte lijkt
van de laatstè ontwikkelingen, slagen poli
tie en justitie er amper in de gewelddadige
tak van de beweging te stoppen. Vooral in
de echt serieuze zaken laten de opsporings
instanties het afweten. Zo heeft het open
baar ministerie (OM) in Roermond het on
derzoek naar de bedreigingen rond Scien
ce Link wegens gebrek aan resultaat moe
ten staken. „Er zijn simpelweg geen ver
dachten in beeld gekomen", luidt het dro
ge commentaar van officier van justitie
Gerard Sta. Ook andere onderzoeken zijn
om dezelfde reden stilgelegd.
De branden in de twee auto's van een
voormalig medewerker van Euronext wor
den nog onderzocht, laat het OM in Am
sterdam weten. Ook in dat onderzoek zijn
geen verdachten in beeld. Wel ontkent het
OM de claim van de activisten dat ze met
explosieven te werk zijn gegaan. Er was
'slechts' sprake van een gewone brandstich
ting.
Justitie erkent zelf ook dat dierenactivisten
de dans vaak ontspringen. „Die wereld is
dusdanig gesloten dat we er simpelweg
niet bij komen", zegt Wim de Bruin,
woordvoerder van het Landelijk Parket.
„Ze vertrouwen elkaar nauwelijks, laat
staan een buitenstaander. Ze praten niet
met elkaar over de telefoon en ze kijken
wel drie keer over hun schouder voordat
ze ergens naar binnen gaan. Daar is heel
moeilijk tussen te komen."
CDA-Kamerlid Sybrand van Haersma Bu-
ma noemt het 'frustrerend' dat politie, jus
titie en de inlichtingendienst AIVD zo wei
nig vorderingen boeken. Volgens hem
schort het aan hun informatiepositie. „Kijk
naar zo'n brand in die twee auto's in Hil
versum. Zo'n aanslag pleeg je niet van de
ene op de andere dag. Je moet weten wie
je moet hebben, de juiste straat zien te vin
den. In die hele voorbereidingsfase heeft
niemand ingegrepen."
De rust rondom het huis van Mark de
Boer is inmiddels weer wat teruggekeerd.
Hij heeft al een paar maanden geen nachte
lijk bezoek gehad. De gevolgen zijn nog al
tijd merkbaar, zegt De Boer. „Mijn dochter
durft 's avonds het huis niet uit. Ze is bang
dat ze die zwarte gedaanten weer tegen
komt."
De Boer zegt het 'ongeloofwaardig' te vin
den dat de daders van de nachtelijke huis
bezoeken andere mensen zouden zijn dan
de activisten die overdag protesteren. „De
leuzen die mij in de straat werden toege
roepen, waren exact dezelfde die ik vaak
bij protesten rond ons bedrijf hoorde.
Twee gezichten haal ik er sowieso altijd
uit. Die staan op mijn netvlies gebrand."
Ook de ondernemer wiens auto uitbrand
de wegens zijn rol in het project Science
Link, heeft de indruk dat politie en justitie
het diererirechtenactivisme niet serieus ne
men.
„Als je een tijdje in deze wereld meeloopt,
weet je precies wie achter dit soort acties
zitten. Zo groot is dat groepje niet. In Ne
derland moet het bewijs kennelijk voor
honderd procent dichtgetimmerd zijn. Het
is frusterend. Mijn zoontje was 2'/? toen hij
die autobrand meemaakte. Hij is nu 4 en
praat er nog over. Terwijl die gasten nog
altijd vrij rondlopen."
Mark de Boer is op familie
bezoek in het zuiden van
het land. Het is al na mid
dernacht als hij opeens
zijn mobieltje in zijn
broekzak voelt trillen. Het is zijn vrouw.
Ze is in totale paniek. Veertien in het
zwart gehulde mensen hadden op de deu
ren en ramen van hun huis staan bonken.
Ze hadden De Boer voor dierenmoorde
naar uitgemaakt. De kinderen waren volle
dig over hun toeren en de hele straat was
uitgelopen.
„Ik ben gelijk naar huis gereden", zegt De
Boer, die niet met zijn echte naam in de
krant wil. „Mijn dochter was compleet van
de kaart. Ze heeft doodsangsten uitge
staan. De buren snapten er niets van. Ze
weten dat ik bij een farmaceutisch bedrijf
werk, maar leggen natuurlijk niet de link
met dierenmoord. Ik had opeens wat uit
te leggen."
De Boer, directeur bij een farmaceutisch
bedrijf in het midden van het land, is wel
wat gewend. Geregeld staan dierenactivis
ten voor de bedrijfsingang te demonstre
ren tegen de dierproeven die zijn firma
laat uitvoeren. Dat ze hem ook thuis op
zoeken, vindt hij 'ver over de grens'.
„Ik heb er geen enkele moeite mee dat
mensen hun ongenoegen kenbaar maken,
maar hiermee spelen ze echt op de man.
Alsof ik in mijn eentje die dierproeven een
halt kan toeroepen. Het is je reinste intimi
datie."
Twee weken later is het opnieuw raak. De
Boers dochter wordt even voor twaalven
wakker van voorwerpen die tegen haar
slaapkamerraam worden gegooid. Kort
daarna begint het weer: het gebeuk op ra
men en deuren, het geschreeuw. „Het ka
baal was onvoorstelbaar", zegt De Boer.
„Ik dacht echt: ze staan zo midden in mijn
huis."
De 'huisbezoeken' die dierenrechtenactivis
ten afleggen, halen zelden de publiciteit.
Bedrijven die mikpunt zijn van dit soort
acties doen er meestal het zwijgen toe, om
dat ze geen olie op het vuur willen gooien.
Nog radicalere actiemethoden kunnen
minder makkelijk worden stilgehouden.
De afgelopen jaren moest met name het
proefdierencentrum BPRC in het Zuid-
Hollandse Rijswijk, en personeel daarvan,
het vaak ontgelden. Maar de laatste tijd
was het plan voor het laboratoriumpark
Science Link in Venray een belangrijk doel
wit. Het vuur laaide daar zo hoog op, dat
de betrokken projectontwikkelaar zich te
rugtrok uit de aanleg van het park. Daar
zou in opdracht van de farmaceutische in
dustrie onderzoek worden gedaan, waaron
der dierproeven. Aanleiding voor het terug
trekken was de bekladding van de huizen
van twee medewerkers.
Het was nog maar één onderdeel van een
heuse campagne. Zo trof een wethouder
van de gemeente Venray een rouwkrans
bij zijn voordeur aan en zag een werkne
mer van een bedrijf dat nauw betrokken
was bij de ontwikkeling van het park,, zijn
auto in vlammen opgaan. Het slachtoffer,
dat anoniem wil blijven, is nog steeds ont
daan. „Het was gewoon een aanslag!", zegt
hij met stemverheffing. „Ik dacht meteen:
dit is mijn auto, maar wat is het volgende?
Mijn huis? Mijn kinderen?"
De komst van Science Link is inmiddels de
finitief van de baan. Het is voor zover be
kend de eerste keer dat een Nederlands be
drijf voor de druk van dierenactivisten is
gezwicht. De activisten claimen het stilleg
gen van de aanleg van Science Link dan
Reageren?
spectrum@wegener.nl
Brandstichting, vernielingen en intimidaties. Dierenactivisten in
Nederland beperken zich al lang niet meer tot het bevrijden van een
paar nertsen. Hun Engelse 'collega's' gingen hen in agressievere
methoden voor. Terwijl de acties verharden, laten politie en justitie
het afweten. „Wat is het volgende? Mijn huis, mijn kinderen?"
door Jan Saiden foto's GPD
ook als een groot succes. 'Nieuw dierproef
centrum getorpedeerd', vermeldt de Anti
Dierproeven Coalitie (ADC) trots op haar
website:
Ook minder voor de hand liggende bedrij
ven zijn doelwit. Zo brandden begin vori
ge maand in Hilversum twee auto's uit, die
eigendom waren van een oud-topman van
Euronext. Op internet claimde een groepe
ring die zich de 'NYSE Euronext Bomb
Squad' noemt zes explosieven onder de
twee auto's te hebben geplaatst.
Reden was dat op de beurs van Euronext
wordt gehandeld in aandelen van het En
gelse bedrijf Huntingdon Life Sciences
(HLS), dat dierproeven doet. In de 'claim
brief roepen de- daders Euronext op alle
banden met HLS te verbreken, 'anders
wordt jullie ergste nachtmerrie werkelijk
heid'. De boodschap sluit af met een waar
schuwing: 'Kijk vooral even onder je auto
voor je naar je werk gaat'.
De Algemene Inlichtingen- en Veiligheids
dienst (AIVD) waarschuwde eind vorig
jaar al voor een 'verharding' van de acties.
In het rapport 'Dierenrechtenactivisme in
Nederland, springplank voor Europa'
schrijft de dienst dat de activisten met de
huisbezoeken een nieuwe weg zijn ingesla
gen. Die hardere lijn lijkt mede ingegeven
door de samenwerking met de Engelse col
lega's van SHAC, wat staat voor Stop Hun
tingdon Animal Cruelty.
Die organisatie heeft maar één doel: het
stoppen van dierproeven bij het eerder ge
noemde Hungtindon Life Sciences. Daar
bij gaan ze, letterlijk, over lijken. Zo groe
ven leden van SHAC een paar jaar geleden
het stoffelijk overschot op van een familie
lid van de eigenaar van een Britse proefdie
renfokkerij. Volgens de AIVD hebben Ne
derlandse activisten medewerkers van een
leverancier van laboratoriumapparatuur ge
dreigd dat hen hetzelfde zou kunnen over
komen.
Wie zijn de activisten die op dergelijke wij
ze mensen intimideren? Tim van As haalt
zijn schouders op als hem die vraag wordt
gesteld. De 28-jarige IT-medewerker is lid
van de onlangs opgerichte Nederlandse
tak van SHAC. Hij demonstreert deze kille
maandag op een bedrijventerrein in Hoofd
dorp. „We voeren vreedzaam actie, maar
we hebben ook sympathisanten. Wat zij
doen, hebben wij niet in de hand. Boven
dien zou het wel erg dom zijn als we over
dag openlijk demonstreren en 's avonds au
to's in de brand gaan steken."
Op de vraag wat Van As van een dergelijke
actiemethoden vindt, antwoordt hij aan
vankelijk dat het 'niet aan mij is acties van
anderen te veroordelen'. Later zegt hij dat
hij dergelijke acties 'niet kan afkeuren als
er ieder jaar duizenden dieren onnodig
sterven'.
Voor buitenstaanders blijft het
een moeilijk te doorgronden we
reldje. De AIVD maakt in haar
rapport onderscheid tussen ver
schillende groeperingen, maar ziet ook ver
banden. Zo zijn de Anti Dierproeven Coali
tie en Respect voor Dieren nauw aan el
kaar gelieerd. Beide organisaties hebben
vertakkingen naar het buitenland. Volgens
de AIVD krijgen de Nederlandse activisten
bij hun acties steeds vaker steun van Engel
se, Belgische en Franse collega's en anders
om.
Frontman Robert Molenaar van Respect
voor Dieren zou een van de spilfiguren in
de Europese actiebeweging zijn. Zelf wei
gert Molenaar ondanks herhaaldelijk aan
dringen een gesprek. Ook de Anti Dier
