Buitenland 1
Vliegveld Bangkok dicht na actie
Dagboek van Poolse Anne Frank is weg
Rol Isaf onder druk door mogelijke
komst extra Amerikaanse troepen
VN: nieuw record
aan CO2 gemeten
Betogers bestormen
vertrekhal en eisen
vertrek van premier.
Amerikanen dreigen in
Afghanistan operatie
Navo over te nemen.
PZC Woensdag 26 november 2008 I 7
BANGKOK - Het internationale
vliegveld van de Thaise hoofdstad
Bangkok is gisteren gesloten, nadat
honderden betogers de vertrekter-
minal hadden bestormd.
De bestorming was het werk van
aanhangers van de oppositiebewe
ging Volksalliantie voor Democra
tie (PAD), die het vertrek van de
regering van premier Somchai
Wongsawat eisen.
De demonstranten braken door
cordons van de politie en storm
den de vertrekterminal van het
vliegveld Suvarnabhumi binnen.
Buitenlandse toeristen stonden
verbijsterd te kijken naar wat er ge
beurde. „Er waren een heleboel
mensen met stokken en honkbal
knuppels", zei een Belgische toe
rist.
De luchthaven heeft vertrekkende
vluchten opgeschort en binnenko
mende worden omgeleid naar an
dere vliegvelden, zoals dat van de
noordelijke stad Chiang Mai of het
zuidelijke eiland Phuket. Suvarnab
humi is een belangrijke luchtha
ven voor het zuidoosten van Azië.
Het vliegveld verwerkt jaarlijks
miljoenen reizigers.
Eerder op de dag raakten aanhan
gers van de PAD op Don Mueang,
het oude vliegveld van Bangkok,
slaags met medestanders van pre
mier Somchai. Zeker twee beveili
gers van de PAD vuurden vanaf
een truck met vuurwapens op re
geringsaanhangers. Volgens een
tv-station werd een cameraman
bedreigd en probeerden PAD-be-
veiligers zijn band in beslag te ne
men. Volgens de politie vielen er
elf gewonden. Een van hen is er
slecht aan toe.
De PAD is vooral een partij van za
kenlieden en aanhangers van ko
ning Bhumibol. De PAD wil dat
de regering opstapt, omdat deze te
nauwe banden zou hebben met
Thaksin, de premier die twee jaar
geleden door het leger werd afge
zet. Thaksin werd in oktober ver
oordeeld wegens belangenverstren
geling. Somchai is zijn zwager.
In Polen is ophef ontstaan
over het dagboek van de in
Auschwitz vermoorde Rutka
Laskier, de Poolse Anne
Frank. Tot ontzetting van
historici en de Poolse justitie
is het originele dagboek van
Laskier niet meer in Polen.
door Elro van den Burg
Het is 66 jaar geleden,
maar Stanislawa Sa-
pinska, nu negentig
jaar oud, weet het
nog precies.1 Ze kreeg
het dagboek van Rutka Laskier,
vlak voordat de veertienjarige Rut
ka naar Auschwitz werd gedepor
teerd waar ze zou sterven in de
gaskamer. „Het was een afscheids
cadeau aan mij", zegt Stanislawa.
Ze zou het decennialang bewaren
in haar eenvoudig appartementje
in de Zuid-Poolse plaats Bedzin.
Rutka Laskier wordt inmiddels be
titeld als de Poolse Anne Frank.
Haar dagboek beschrijft vier maan
den in het joodse getto van Bed
zin, waarin ze duidelijk maakt dat
ze weet welk lot haar wacht. De
verhalen over gaskamers waren
doorgedrongen tot het getto.
Stanislawa Sapinska leerde Rutka
Laskier en haar familie kennen,
toen ze bij haar kwamen inwo
nen, in een tijd dat joden in een
getto werden verzameld voor de
portatie naar de vernietigingskam
pen. Stanislawa en Rutka zouden
een vertrouwensband krijgen.
„Een paar dagen voordat alle
niet-joden door de Duitsers uit
Rutka Laskier met haar broer Henius. In Polen is ophef ontstaan over het dagboek van de in Auschwitz vermoorde
Poolse Anne Frank. Het originele dagboek van Laskier is niet meer in Polen maar in Israël. foto GPD
het getto werden verjaagd, heeft
Rutka mij over haar dagboek ver
teld. Ze wilde dat het bewaard zou
blijven", aldus de Poolse. Stanisla
wa liet Rutka toen een bergplaats
in het huis zien, waar ze het dag
boek kon achterlaten.
Adam Szydlowski, directeur van
het joods cultureel centrum in de
Poolse Zaglebie-regio, was in 2005
de eerste die door Stanislawa in
vertrouwen werd genomen over
het dagboek. Szydlowski zou de
hele wereld over gaan om de ge
schiedenis van de familie Laskier
in kaart te brengen.
„Wij kwamen erachter dat de va
der van Laskier de oorlog heeft
overleefd en een nieuw gezin had
gesticht in Israël", aldus Szydlows
ki. Foto's van Rutka van voor de
oorlog kwamen boven water via
neven en nichten in Israël.
Inmiddels zijn in Polen sinds de
ontdekking in 2005 drie uitgaven
van het dagboek van Rutka Las
kier gepubliceerd. Ook wordt er in
de regio rondom Bedzin over de
Poolse Anne Frank op scholen on
derwezen. Szydlowski: „We kun
nen hier spreken van een rijke en
getalenteerde schrijfster en het ma
teriaal vervult een belangrijke rol
op de scholen in onze regio." Het
originele schrift met de dagboek-
verhalen van Laskier is echter niet
meer in Bedzin te vinden en ook
niet meer in Polen. Vorig jaar droe
gen Stanislawa Sapinska en Adam
Szydlowski het document over
aan het museum verbonden aan
Yad Vashem in Jeruzalem, waar al
le joodse slachtoffers van de holo
caust worden herdacht. Aanvanke
lijk wilde de Poolse het document
slechts aan Yad Vashem tonen,
maar toen ze in Israël was, besloot
ze het boek daar te laten. „Ik ben
blij dat nu iedereen het boek kan
lezen. Dat was uiteindelijk wat
Rutka gewild heeft", aldus Stanisla
wa.
De overdracht is gebeurd zonder
de benodigde papieren van de
Poolse nationale bibliotheek die
voor zoiets toestemming moet ge
ven. In Bedzin is furieus gerea-
geerd op dit nieuws. „Als wij hier
van hadden geweten, hadden we
er op zijn minst een publieke dis
cussie over kunnen voeren. Maar
nu zijn we het boek kwijt, zonder
dat we er iets aan konden doen",
stelt Marcin Lazar, historicus en be
stuurslid van het Genootschap
van Vrienden van Bedzin.
Ook de directie van het Ausch
witz-museum is niet blij dat het
boek uit Polen is verdwenen. Mu
seumdirecteur Piotr Cywinski:
„Wij hebben geprobeerd het boek
in handen te krijgen, maar dat is
niet gelukt." Volgens Adam Szyd
lowski viel de keuze uiteindelijk
op Yad Vashem omdat het mu
seum van Auschwitz niet kon ga
randeren dat het dagboek in vele
talen zou worden uitgegeven.
Het Openbaar Ministerie in Bed
zin bevestigt dat er een onderzoek
loopt naar de gang van zaken rond
de overdracht. Zowel Szydlowski
als Sapinska is door de politie ver
hoord. Bij een veroordeling hangt
hen een maximale celstraf van
drie jaar boven het hoofd.
door onze correspondent
Hans de Bruijn
BRUSSEL - De Amerikaanse voorne
mens om tienduizenden soldaten
extra naar het zuiden en oosten
van Afghanistan te sturen, zullen
de rol van de Navo-vrecLesmissie Is
af in dat gebied veranderen. Bij de
Navo wordt erkend dat de plan
nen op termijn neerkomen op een
'overname' van Isaf door de Ameri
kanen.
De Amerikaanse defensieminister
Robert Gates wil voor de Afghaan
se verkiezingen van september vol
gend jaar 25.000 tot 30.000 solda
ten overbrengen van Irak, waar
het nu relatief rustig is, naar Afgha
nistan. Hun komst kan ertoe lei
den dat de rol van Isaf, waaronder
nu nog 1700 Nederlanders en 2500
Canadezen vallen, in Zuid-Afgha-
nistan veel beperkter wordt.
„Als de VS straks in Afghanistan
totaal 70.000 soldaten hebben,
dan is Isaf hün operatie", zegt een
Navo-functionaris in Brussel. Ne
derland en de andere Isaf-landen
kunnen daar weinig tegenin breng
en. De VS willen hun eigen Opera
tie Enduring Freedom - de jacht
op de taliban - samenvoegen met
de International Security and As-
sistance Force (Isaf), die meer ge
richt is op stabiliteit en wederop
bouw. De scheiding tussen beide -
omdat veel Navo-landen niet wil
len meevechten tegen de taliban -
is de Amerikanen al lang een
doorn in het oog.
De VS hebben tot hun ergernis
steeds bot gevangen bij hun ver
zoek om extra troepen van de Na-
vo-bondgenoten. Weliswaar ne
men alle lidstaten deel in Isaf, dat
nu 50.000 soldaten telt (van wie
20.000 Amerikanen), maar de
meesten willen of kunnen hun
aandeel niet uitbreiden, terwijl an
dere landen hun soldaten niet wil
len inzetten in gevaarlijke gebie
den als Uruzgan.
GENÈVE - De concentratie van de
drie belangrijkste broeikasgassen
in de atmosfeer is opnieuw toege
nomen. Dat heeft de weerdienst
van de Verenigde Naties gisteren
gezegd.
Kooldioxide steeg in 2007 met 0,5
procent het meest, methaan en sal
peterzuur namen minder sterk
toe, zei Geir Braathen, ozondes-
kundige van de Wereld Meteorolo--
gische Organisatie (WMO).
Dat de concentratie methaan toe
nam was voor het eerst in tien
jaar.
Wat daarvan de oorzaak was kon
Braathen nog niet zeggen. Het gas
wordt deels geproduceerd door de
natuur (moerasgas), deels door
menselijke activiteit als het ge
bruik van kunstmest en verbran
dingsmotoren.
Een klimaatpanel van de VN heeft
gewaarschuwd dat verdere toena
me van de broeikasgassen rampza-
lige gevolgen zal hebben, waaron
der zowel ernstige droogte als wa-
tersnood.
De leiders van de Europese Unie
hebben vorig jaar afgesproken dat
in 2020 een vijfde van de energie
die de unie gebruikt afkomstig
moet zijn van duurzame bronnen
als zon en wind. Mede door de
geldcrisis schrikken sommige lid
staten nu echter terug voor de kost
bare investeringen die dat met
zich meebrengt.
