Prachtig ensemblewerk en mooie solo's bij Les Échos
Goede mix van cynisme en sarcasme
Ellen ten Damme met
eigen theatershow in
Ledeltheater Oostburg.
PZC Maandag 24 november 2008 21
De Stichting Oude Muziek
Incanto bestaat vijftien
jaar. Incanto (betovering)
heeft een trouw en vooral aandach
tig publiek opgebouwd en zorgt al
jaren voor bijzondere uitvoerin
gen. De stichting is opgericht in
1993, nadat een aantal uitvoerin
gen op het gebied van oude mu
ziek wegvielen. Het hiaat is opge
vuld, en hoe! Incanto haalt goede
musici naar Middelburg die reci
tals van hoge kwaliteit verzorgen.
Vanwege het jubileum is er nu
ook een website www.incantocon-
certen.nl
Les Échos is een ensemble van mu
sici met een diepe liefde voor mu
ziek. Dat is te horen en te voelen.
LES ECHOS
Jubileumconcert Incanto. Werken
Bach en Handel. Gehoord: vr 21
nov., Doopsgezinde kerk, M'burg.
door jeanette Vergouwen
Er wordt niet alleen met plezier ge
musiceerd, maar ook met inzicht
in de uitvoeringspraktijk en de
stijl.
Het programma van het concert
van vrijdagavond was knap samen
gesteld: louter werken van de twee
barokgrootheden Bach en Handel,
met afwisseling tussen vocale en
instrumentale muziek. Ook de be
zetting was wisselend van solo tot
en met het hele ensemble. Celliste
Elske Tinbergen begon met de
Prélude uit de tweede cellosuite
van Bach, een mooi strak en juist
gespeelde introductie tot het Han-
delblok, dat begon met de cantate
Mi palpita il cor. Sopraan Caroline
Stam bezit een heldere stem en
een mooie dictie. Zij bracht de reci
tatieven en aria's met de juiste
emotie. De tekst werd door de mu
ziek (inclusief effecten en versierin
gen) extra onderstreept. Ook de in
breng van hoboïst Paul van der
Linden was overtuigend.
Als overgangen naar de vocale bij
dragen speelde Vincent van Laar
(klavecimbel/orgel) telkens een
kort werkje op het kistorgel, soms
een lieflijke, speelse melodie, dan
weer een serene, stijlvolle composi
tie.
De cantate Pastorelle vagha bella,
een werk met een licht optimis
tisch karakter, bracht een afwisse
ling van zonder vibrato gebrachte
recitatieven en virtuoze aria's, met
soms kleine cascades van nootjes.
Opvallend hier was de schitte
rende obligate klavecimbelpartij.
Het deel na de pauze was geheel
gewijd aan Bach. Violiste Elin
Eriksson slaagde er in om de karak
ters van de verschillende dansvor
men in de sonate mooi over te la
ten komen. De aria Erfüllet, ihr
himmlischen göttlichen Flammen
van Bach, nu eens met een tekst
zonder tranen en verdoemenis,
maar over hemelse vreugde, werd
mooi vertolkt met een opgemerk
te inbreng van de oboe da caccia
en de pizzicatopartij van de cello.
Interessant was daarna het Adagio
(BWV527) dat oorspronkelijk ge
schreven is voor orgel en nu door
hobo, viool en cello werd vertolkt.
De Sarabande (BWV1012) voor cel
lo piccolo klonk intrigerend. Heer
lijk om dit instrument te kunnen
horen. Bach schreef slechts een
tiental werken voor dit instru
ment met vijf snaren. Het recital
werd mooi afgesloten met de aria
Mein glaubiges Herze.
Ellen ten Damme is onlangs de thea
ters ingegaan met 'Durf jij', een thea
trale personalityshow met een roek-
sound, maar zonder rockband. Don
derdag treedt ze op in Oostburg.
door Theo Hakkert
OOSTBURG - Als kind schreef ze ver
haaltjes uit het perspectief van een
jongen. „Omdat ik zo gewend was
dat de hele wereld werd bepaald
door heren. En dat is eigenlijk nog
altijd zo", vindt Ellen ten Damme.
„Kijk naar de krant of televisie. De
Wereld Draait Door, Pauw 8c Wit-
teman. Je zit altijd naar een groep
mannen te kijken. Heel soms is er
één vrouw, ter opluistering."
Vrouwen die de dienst uitmaken,
dat wil ze. Nadat ze bekend was ge
worden van de advocatenserie Plei
dooi regende het aanbiedingen.
„Maar dat was ook de leeftijd. Tus
sen twintig en dertig maak je de
meeste kans, dan zoeken regis
seurs naar hun eigen sterren. Dan
word je veel getest. Ik ken het nou
wel. Ik ben vijftig keer verliefd ge
weest, ik ben honderd keer dood
gegaan. Het interesseert me eigen
lijk niet zo veel meer."
„Er gebeurt weinig verrassends",
aldus Ten Damme. „Vrouwenrol
len zijn vaak beperkt. Of je bent
een hoer, of je bent 'de vriendin
van' en je staat erbij en kijkt er
naar. Ik zou wel meer films met
goede vrouwenrollen willen." Ooit
lag ze voor lijk in Dalziel and Pas-
coe, in de Amsterdamse aflevering
van deze Engelse detectivereeks.
„Lollig", zegt ze, „een BBC-serie."
Dat wilde ze wel. „Ik maak totaal
geen reclame voor mezelf in die
branche. Ik sta ook nergens meer
ingeschreven geloof ik."
Het is allemaal muziek nu bij El
len ten Damme (41). Haar nieuwe
programma Duif jij bevat Neder
landstalige liedjes waarvan de tek
sten zijn geschreven door dichter
en schrijver Ilja Leonard Pfeijffer.
De samenwerking vloeide voort
uit een project waarbij dichters
aan rockmusici werden gekoppeld.
Dat beviel van beide kanten zo
goed, dat Pfeijffer sindsdien als
Ten Dammes privédichter dienst
doét. „Ik misbruik zijn teksten",
zegt ze lachend. Maar wel op af
stand. Pfeijffer zit in Italië. Ze heb
ben elkaar drie keer ontmoet.
„Voor mij is dit helemaal nieuw,
Ellen ten Damme: „Ik ben eigenlijk een singer-songwriter, maar ik zie er niet zo uit."
want voorheen schreef ik alles zelf
Nu heb ik ontdekt dat een goede
tekst mij inspireert. Daar wordt
het misschien alleen maar beter
van. Het brengt me naar andere
muziek dan ik bij eigen woorden
zou maken. Ik hoef niet op de
woorden te zweten. Ik vind het
'Cabaret is hoempapa
achter een piano. Prima,
maar niets voor mij'
leuker om muziekjes te maken,
dus heb ik de goede manier van
werken gevonden nu. Maken van
melodieën, harmonieën en arran
gementen blijk ik leuker te vinden
dan teksten schrijven. Opeens
vind ik dit helemaal ideaal. Het
gaat iets moois opleveren."
De zangeres kan zich vinden in
zijn woorden, zegt ze. Het gevaar
is niet denkbeeldig immers dat
een tekstdichter het anders ver
woordt dan zij het voelt. „Ja, maar
dat is bij ons niet het geval. Ilja
schrijft niet te wollig of onbegrijpe
lijk. Cool, niet tuttig of truttig.
Een goede mix van cynisme en sar
casme, en dat ben ik eigenlijk
ook." Grote glimlach. „Brutale tek
sten ook, maar allemaal smaakvol.
Niet banaal. Hij heeft het goed in
balans."
Lastiger is te formuleren wat Durf
jij nu eigenlijk is. „Ik probeer een
nieuw iets te maken, al is niks
nieuw meer natuurlijk. Het is geen
cabaret, dat klinkt nooit cool. Caba
ret is hoempapa achter een piano.
Prima, maar niets voor mij. Dan
gaat het alleen om de tekst. Ik pro
beer de sound belangrijk te ma
ken. Het is een rare mix van The
White Stripes en Boudewijn de
Groot-achtige teksten, jenny Arean
meets Jack White."
„Ik ben zelf vrij theatraal. Ik wil
ook teksten echt brengen. Het is
niet alleen muziek. Het is ook
geen popband die in het theater
'akoestisch gaat doen'. Ik probeer
een show neer te zetten."
Ze wordt begeleid door Jan van
Eerd op vibrafoon, drums en per
cussie. Hij speelde eerder bij Spin
vis en Wende Snijders. Haar vaste
gitarist Robin Berlijn is van de par
tij. Hij bast ook. Ellen ten Damme
zelf: zang, viool, piano en gitaar.
„Zo kunnen we met z'n drieën
heel afwisselend werken."
Geen rockband meer dus. „Ik heb
mijn hele leven in bands gezeten.
Vrij overzichtelijk: een, twee, drie,
vier - en inzetten maar met z'n
allen. Bij pop- of rockconcerten
gaat het om de energie. Iedereen
danst. Het gaat meer om de sfeer
die in de zaal hangt, om de vibe.
Het is eendimensionaal. Leuk
hoor, maar ik wil nu iets brengen
waar mensen echt naar kunnen
luisteren. Je kunt meer in detail tre
den. Ik wil dat het ergens over
gaat."
„Wat ik uiteindelijk wil: een eigen
show brengen", zegt Ellen ten
Damme. „Een show a la - er zijn
weinig voorbeelden - Mariene
Dietrich, Billie Holiday, Bette Mid
ler, dat soort types. Theatrale zang,
die richting gaat het op. Maar dan
met een pop/rocksound. Ik ben ei
genlijk een singer-songwriter,
maar ik zie er niet zo uit. Niet met
houthakkersblouse en viezig haar.
Een soort Madonna, maar dan
met een heel andere smaak."
Ellen ten Damme, donderdag 27 no
vember in het Ledeltheater in Oost
burg. Aanvang: 20.15 uur.
foto GPD
