9 s
Steeds vaker slaan or
ganisaties en vrijwilli
gers in achterstands
wijken de handen in
een om weer iets van
de buurt te maken.
Wat de overheid de
afgelopen decennia
veelal niet lukt, gaat
deze 'buurtallianties'
prima af. „Pas dit
soort concepten toe
op de Vogelaarwijken
en je hebt het geld
van Den Haag hele
maal niet meer no
dig."
f
Projecten
12 I Donderdag 20 november 2008 PZC
Laat de buurt de buurt
door Joost Bosman
gE&
Een voorbeeld van
hoe overheidsregule-
ring de buurtalliantie
in de Blerickse wijk
Hazenkamp heeft
dwarsgezeten? Ma
rianne Wijnen van
woningbouwcorporatie Antares
zou er niet eens een kunnen noe
men. Niet omdat ze er niet zijn:
„Maar we zijn al zo gewend geraakt
creatief te zijn in het vinden van
oplossingen, dat je sommige regels
vanuit Den Haag niet eens meer
als probleem herkent."
Het is tekenend voor de gezonde ei
gengereid van de buurtallianties
die de laatste tien jaar overal in het
land als paddestoelen uit de grond
zijn geschoten. Gaat het niet goed
in een wijk, dan slaan op eigen ini
tiatief wooncorporaties, zorginstan
ties, scholen en buurtbewoners
steeds vaker de handen ineen om
er weer iets van te maken. In veel
gevallen met veel succes.
Vandaag vindt in aanwezigheid
van prinses Maxima in Rotterdam
een manifestatie plaats van buurtal
lianties uit het hele land. Om ken
nis en ervaringen uit te wisselen.
Maar ook om politiek Den Haag te
laten zien dat de buurtallianties er
zijn en wat ze doen. Want 'Den
Haag' dwarsboomt nog te vaak de
spontane initiatieven om wijken
weer leefbaar te maken, zo vinden
de allianties. Laat ons het zelf
doen, dan komt het dik voor el
kaar, luidt het credo.
Woorden die oud-staatssecretaris
Clémence Ross, vice-voorzitter van
het Platform Buurtalliantie, uit het
hart zijn gegrepen. „Je kunt als
wijk veel meer dan je denkt. Zeg
niet: Den Haag maakt het onmoge
lijk, dus doen we maar niets. Want
de praktijk wijst uit dat het wél
kan. Anderzijds moet het Rijk niet
willen reguleren hoe een wijk
wordt opgeknapt", zegt Ross.
Als staatssecretaris was ze destijds
verantwoordelijk voor wetgeving
die het gemeenten verplichtte de
burgers te betrekken bij de opknap
beurt van hun buurten. Dat kostte
nogal een verandering van denken
en mentaliteit. „Dan kwam er een
ambtenaar naar een wijk die aan
de inwoners vroeg wat ze wilden.
Die gaven dan soms niet eens ant
woord, omdat ze dachten dat er
toch niet naar hen werd geluisterd.
Maar de keer erop bleek de ambte
naar toch dingen te hebben opge
schreven. En de derde keer dat hij
langs kwam, begonnen de burgers
hun ideeën te spuien."
Ross stelt dat de overheid alleen de
omstandigheden moeten creëren
die de buurtallianties in staat stel
len hun wijk naar eigen inzicht op
te. knappen. Ze pleit ervoor dat
overheidssubsidies niet langer wor
den betaald aan individuele instel
lingen binnen een wijk, maar pas
dan als die clubs goed samenwer
ken. „Dan kun je het geld ook veel
gerichter inzetten."
In Boulevard Hazenkamp in Ble-
rick, waarvan de bouw in 2003
begon en waarin tal van maat
schappelijke organisaties huizen,
lijkt die samenwerking goed gelukt.
Er is ook duidelijk nagedacht over
de indeling van het reusachtige
pand. Zo zit de buitenschoolse op
vang vlak naast de ruimte voor de
kinderen die muziekles hebben en
de peuterspeelzaal vlakbij het con
sultatiebureau. De 64 appartemen
ten die vorig jaar voor hulpbehoe
vende ouderen werden geopend,
zijn geïntegreerd in het complex.
Zo wonen ze twee stappen van de
medische zorgvoorzieningen van
daan en de dagbesteding.
Marianne Wijnen van woningcor
poratie Antares: „Pas dit soort con
cepten toe op de Vogelaarwijken
en je hebt het geld van Den Haag
helemaal niet meer nodig. Laat or
ganisaties binnen een wijk zelf een
concept bedenken, en het komt
met de financiering ervan vrijwel
vanzelf wel goed."
Maar zijn buurtallianties in elke
(achter)buurt van Nederland te
smeden? In sommige wijken is de
scheiding tussen bijvoorbeeld al
lochtonen en autochtonen of oud
en jong zodanig, dat het er weinig
hoopvol uitziet.
Ross ontkent dat: „Natuurlijk ligt
het in de ene buurt moeilijker dan
de andere. Maar buurtallianties
zijn in alle wijken mogelijk, ieder
op zijn eigen manier. Overal waar
je komt zie je hetzelfde proces:
maatschappelijke instellingen en
burgers hebben elkaar gevonden
op de voetbaltribune of in het café.
Er is veel optimisme in de wijken.
Als de nieuwe minister voor Wo
nen, Wijken en Integratie (Eber-
hard van der Laan, red.) dat weet te
gebruiken en de wijken de ruimte
geeft om zelf de vernieuwing ter
hand te nemen, dan komen die
prachtwijken er."
Sam-Lee (23) is één van de twaalf
jongeren die profiteert van het lan
delijke project Kamers met Kansen,
één van de allianties die morgen
op het congres in Rotterdam een
stand hebben. Het beoogt jongeren
met veelal psycho-sociale proble
men zonder huisvesting een dak
boven het hoofd te bieden en hen
voor te bereiden op het weer zelf
standig wonen.
Sam-Lee heeft ondanks zijn jonge
leeftijd al een tragisch leven achter
de rug. „Mijn moeder is vermoord
bij een overval toen ik zeventien
was. Met mijn vader en de rest van
mijn familie heb ik nauwelijks con
tact. Ik moest van de ene op de an
dere dag volwassen zijn en dat ging
niet. Daardoor heb ik veel fouten
gemaakt." Zo kon Sam-Lee zijn
huur niet meer opbrengen en werd
hij door de woningbouwvereniging
uit zijn woning gezet. Na een aan
tal omzwervingen kwam hij te
recht bij Kamers met Kansen in Til
burg, waar nu twaalf jongeren wo
nen. „Hier is het tof Ik heb in stu
dentenflats gewoond, maar daar
gaat iedereen zijn eigen gang. Hier
doen we alles samen, waardoor je
echt een familiegevoel krijgt."
Het gaat dan ook aanmerkelijk be
ter met Sam-Lee, die alweer
droomt over zijn toekomst. „Ik ga
mijn studie aan de Popacademie in
Utrecht afmaken. En dan wil ik mu
ziekworkshops geven aan scholen",
glundert hij.
c
Hieronder volgt een greep uit de
naar schatting vijfhonderd projecten
die in buurtallianties zijn opgezet
Buurtbeheernetwerk
Project in Deventer, onder meer in de
Rivierenwijk. Zorgt ervoor dat er nutti
ge klussen in de buurt worden gedaan,
door mensen voor wie het moeilijk is
om aan het werk te komen. Het ver
groot mede de leefbaarheid van de
Sam-Lee (links met krant) en twee hui