Gevoel van veiligheid
PREVENTIE: DOMOTICA
Domotica. De naam van deze technische
aanpassingen is een samentrekking van de
woorden Domus (huis) en telematica. Toch
wordt dit geen moeilijk verhaal. De
essentie van domotica is dat het in dienst
staat van mensen. Ouderen en
gehandicapten kunnen langer thuis blijven
wonen. Het huis denkt met hen mee.
'Domotica moet vooral
gebruiksvriendelijk zijn'
Pastor Hoevenaars in zijn domotica-appartement: 'Kijk het huis waarschuiwt me.' Foto Thom van Amsterdam
Pastor Hoevenaars (77) woont in een domotica-appar
tement in Roosendaal. Hij laat met plezier alle techni
sche snufjes zien. Dat begint al bij zijn eigen de voor
deur. Als hij binnenkomt, steekt hij in het halletje zijn
voordeursleutel in een speciaal sleutelgat. Hierdoor
weet het appartement dat hij thuis is. Het inbraak
alarm gaat eraf en de aanwezigheidmeter gaat aan.
Prachtig stukje techniek dat laatste, want als deze me
ter een paar uur geen beweging waarneemt, klinkt er
een stem uit de luidspreker van de telefoon: ,,Gaat
het goed met u, heeft u hulp nodig?" Het betekent
dat de pastor, ook als hij niet meer bij één van de drie
paniekschakelaars kan komen, binnen een paar uur
hulp heeft. Juist deze voorziening geeft iemand die al
leen woont een gevoel van veiligheid.
Domotica is niet nieuw, maar in de particuliere wo
ningsector nauwelijks ingeburgerd. Dat komt omdat
de basisvoorzieningen, die het mogelijk moeten ma
ken om de techniek te laten werken, veel geld kosten.
Leveranciers zijn er voldoende. Ook de thuiszorgwin
kels bezinnen zich volop over de mogelijkheden om
producten aan te bieden. Maar in beide gevallen
moet je een goedgevulde portemonnee meenemen.
Een woordvoerder van de thuiszorg bevestigt dat een
vergoeding voor domotica er niet in zit. Een belrond-
je bevestigt dit. Gemeenten, die hulpmiddelen in het
kader van de WMO verstrekken, en de AWBZ spelen
elkaar de bal toe maar trekken niet de beurs. Daarom
vind je domotica vooral in nieuwe appartementencom
plexen en zorginstellingen.
Hoevenaars gaat verder met zijn rondleiding. Hij
toont het videoysteem waarmee hij kan zien welke be
zoeker zich bij de flat heeft gemeld. Ondertussen zet
hij zijn eigen voordeur op een kier. Binnen de kortste
keren begint zijn voordeurbel te rinkelen. ,,Kijk, het
huis waarschuwt mé. Hé manneke, doe de deur eens
dicht!" In de keuken werkt een ander circuit. Er is een
centrale knop waarmee de stroom ingeschakeld
wordt en er gekookt kan worden. Vergeet je de kook
plaat uit te zetten? Geen probleem. Het circuit scha
kelt zichzelf na een paar uur weer uit. Het belangrijk
ste van domotica is, zo stelt Anneke Dorrestein van
het Brabantse onderzoeksinstituut PON, dat de syste
men gebruiksvriendelijk zijn. ,,Het moet aansluiten bij
de vraag van de klant. Onwennigheid kan overwon
nen worden, maar het moet voor ouderen gemakke
lijk te bedienen zijn."
Dat geldt zeker voor de trekschakelaar bij het bed
van Hoevenaars. Met één handeling schakelt hij alle
circuits uit en de inbraakbeveiliging in. Maar wat als je
er 's nachts uit moet voor een plas? Geen probleem,
het huis denkt mee, weet u nog wel. Op het moment
dat de pastor op het matje voor zijn bed stapt, gaat
automatisch het licht aan op weg naar en in het toilet.
,,En speciaal voor mij gaat ook de wc-bril omhoog."
Echt? „Nee, grapje, dat moet ik nog altijd zelf doen."
Domotica gaat ver
Domotica als technisch hulpmiddel ter ondersteuning
van ouderen en gehandicapten gaat ver. Zo is er het
epilepsie-alarm. Het kan gebruikt worden via een pols
bandje of een speciaal matras. In beide gevallen gaat
er een alarm af als de patiënt een aanval krijgt. Dwaal-
detectie is een systeem dat gebruikt wordt voor de
menterende ouderen. De zendertjes zijn onopvallend
te verwerken in kleding of schoeisel. Komt de patiënt
buiten een bepaalde zone, dat treedt de alarmering
in werking. Er zijn railsystemen met til-liften zodat ie
mand met een lichamelijke handicap zich door het he
le huis kan bewegen. Het is maar een kleine greep uit
het aanbod.
Daarnaast is er de gemaksdomotica. Bijvoorbeeld
een afstandsbediening om gordijnen of audioappara-
tuur te bedienen. Een inbelsysteem om van afstand
de verwarming of de oven aan te zetten. Ja, het be
staat echt. Mensen die gaan overwinteren in Spanje
en via de telefoon hun tuintje regelmatig sproeien.
Het slimste huis
Wie met eigen ogen wil zien wat domotica kan bie
den moet naar De Slimste Woning van Nederland. De
ze unieke demonstratiewoning is net verhuisd van Am
sterdam naar het Evoluon in Eindhoven. De slimste
woning presenteert nieuwe vormen van wonen, leren,
zorg, leven en werken.
Ina Kuik
Meer info: www.smart-homes.nl