spectrum IO
PR. - •_- "7".
Seksueel misbruik nog steeds
Iedereen was geschokt toen
bleek dat Oostenrijker Jozef
Fritzl zijn dochter 24 jaar had
opgesloten in een kelder
en zeven kinderen bij haar
had verwekt. Maar seksueel
misbruik gebeurt ook om de
hoek, vaker dan we denken.
Behandelaar Frank Luttikhuis,
de moeder van een slachtoffer
en twee slachtoffers doen hun
verhaal. Om te laten zien dat
praten helpt.
PZC
Zaterdag 8 november 2008
"-i-
Frank Luttikhuis, behandelaar van
de Vakgroep Seksueel Misbruik
van de Base Groep in Groningen,
keek in september 2001 verbijs
terd naar het Jeugdjournaal. „Ze
lieten die kleintjes gewoon beelden zien
van mensen die van de honderdste verdie
ping van het World Trade Centre spron
gen." Hij ziet vaak ernstige onderwerpen
voorbij komen in het Jeugdjournaal, maar
nooit gaat het over seksueel misbruik.
Ellen Rigter, moeder van een seksueel mis
bruikte jongen, was laatst bij een bijeen
komst op het gymnasium van haar zoon.
Een van de ouders merkte op dat de indivi
duele roosters van de kinderen gewoon pu
bliekelijk toegankelijk op internet stonden.
Is dat wel veilig? De andere ouders reageer
den verwonderd. Wat een onzin! Dat is
toch gewoon handig? Jongens, dacht Ellen,
moet ik jullie nu hier gaan vertellen wat
mijn zoon is overkomen? Worden jullie
dan voorzichtiger? Ze zucht. „Zo naïef is
de wereld."
Naïviteit, onwetendheid, angst erover te
praten. „Seksueel misbruik zit nog steeds
in de taboesfeer", zegt Luttikhuis. Met an
dere groeperingen organiseerde hij on
langs een conferentie over seksueel geweld
door Maaike Borst
en jongeren, met de veelzeggende titel 'Be
staat het nog?' „Je hoort er zo weinig over,
dat je bijna zou denken dat het niet meer
bestaat."
Niets is minder waar. Een op de 4, 5 meis
jes en een op de 6, 7 jongens heeft voor
zijn of haar 16e een negatieve seksuele erva
ring, vertellen de cijfers. Toch houden
ouders, leerkrachten en hulpverleners vol
gens Luttikhuis veel te weinig rekening
met de mogelijkheid. „Ik zeg altijd: het is
geen privilege voor mensen met proble
men, voor lager opgeleiden of probleemge
zinnen. Het kan iedereen overkomen."
Ellen Rigter had daar tot drie jaar geleden
nooit bij stilgestaan. Angst voor seksueel
misbruik? Ach, ze had drie jongens en het
oppasgezin in het dorp leek zo'n ideaal ge
zin. Haar drie zoontjes kwamen er al jaren
over de vloer. „Er liepen altijd twaalf, der
tien kinderen door het huis. Daar kon toch
niks stiekems gebeuren?"
Toch kwam er een avond dat oudste zoon
Stijn zijn vader 'iets serieus' moest vertel
len. Kees, puberzoon van het oppasgezin,
had hem verkracht. Meerdere keren per
week, gedurende zeker een jaar. „Mensen
denken in hun naïviteit nog steeds dat sek
sueel misbruik in hun omgeving niet voor
komt", zegt Luttikhuis. Hij ziet het bij
ouders, leerkrachten, maar ook bij hulpver
leners. „Ouders denken bijvoorbeeld dat
het om onschuldige doktersspelletjes gaat,
sommige leerkrachten kunnen zich moei
lijk voorstellen dat het hun leerlingen ge
beurt en hulpverleners verwarren soms de
symptomen met ADHD, die bijna hetzelf
de zijn."
Het grijpt Luttikhuis merkbaar aan dat het
zo moeilijk is kinderen te behoeden voor
seksueel geweld. Hij spreekt geëmotio
neerd over wachtlijsten en personeelste
kort in de hulpverlening, daders die vol
gens hem te lage straffen krijgen, slachtof
fers die machteloos staan zonder bewijzen
of getuigen. „We zijn niet in staat onze kin
deren te beschermen. Daar hebben ze wel
recht op."
De zoon van Rigter wilde aangif
te doen. Op 1 juni klopten zijn
ouders met hem aan bij de poli
tie. Ze moesten wachten, het
was te druk. Uiteindelijk konden ze pas
half september terecht. „Dan mogen we
onze handen nog dichtknijpen. Later hoor
de we van ouders waarbij het veel langer
duurde."
Dader Kees liep ondertussen vrij rond. Hij
zou het niet meer doen, verzekerden zijn
ouders. Maar Kees, die ook andere kinde
ren bleek te hebben misbruikt, zit nu vast.
Rigter heeft: geen idee voor hoelang. „Ei
gen rechter spelen mag niet, maar ik zou
